1 Wybierz trzy cechy, które są charakterystyczne dla wszystkich stawonogów. (0–3
p.)
A. Obecność skrzydeł.
B. Ciało podzielone na segmenty.
C. Odnóża zbudowane z odcinków połączonych stawami.
D. Obecność czułków.
E. Ciało pokryte chitynowym oskórkiem.
F. Oczy złożone.
2 W tabeli porównano środowisko życia i budowę trzech grup stawonogów. Podaj nazwy grup stawonogów oznaczonych jako A, B i C. (0–3 p.)
Cechy A B C
Środowisko życia głównie ląd głównie ląd wody słone, słodkie, rzadziej ląd
Główne części ciała głowa, tułów, odwłok głowotułów, odwłok głowotułów, odwłok
Liczba odnóży trzy pary cztery pary pięć par
Liczba czułków jedna para brak dwie pary
A. ______________ B. ______________ C. ______________
3 Przyporządkuj częściom raka stawowego (A–C) właściwe funkcje, wybierając spośród 1–4. (0–3 p.)
A. Wachlarz.
B. Czułki pierwszej i drugiej pary.
C. Pierwsza para odnóży krocznych.
1. Pozwala na wykonywanie gwałtownych skoków w sytuacji zagrożenia.
2. Narząd zmysłów dotyku, smaku i węchu.
3. Służy do chwytania pokarmu i obrony przed drapieżnikami.
4. Chroni ciało przed uszkodzeniami.
A. ______________ B. ______________ C. ______________
4 Rozpoznaj typ aparatu gębowego przedstawionego na rysunku, a następnie wykreśl niewłaściwe wyrazy tak, aby podane zdania zawierały prawdziwe informacje. (0–3 p.)
Aparat przedstawiony na rysunku to aparat typu ssącego / liżącego, który występuje np. u motyla / muchy. Aparat ten jest przystosowany do wysysania nektaru z kwiatów / zlizywania pokarmów płynnych.
5 Podaj jeden przykład pozytywnego oraz jeden przykład negatywnego znaczenia owadów dla
człowieka. (0–2 p.)
Znaczenie pozytywne: ________________________________________________________________________
Znaczenie negatywne: ________________________________________________________________________
6 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące pajęczaków są prawdziwe. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo literę F, jeśli jest fałszywa. (0–5 p.)
1. U pająków wstępne trawienie odbywa się poza organizmem. P F
2. Większość pajęczaków to zwierzęta roślinożerne. P F
3. Nogogłaszczki to odnóża gębowe, które służą do ataku i obrony. P F
4. Kleszcze mogą przenosić bakterie tężca. P F
5. Skorpiony są wyposażone w kolec jadowy na końcu odwłoka. P F
7 Zaznacz dwie funkcje, które pełni muszla u mięczaków. (0–2 p.)
A. Chroni worek trzewiowy.
B. Pełni funkcję szkieletu zewnętrznego.
C. Umożliwia pełzanie.
D. Służy do odbierania bodźców ze środowiska.
8 Wyjaśnij, do czego służą wymienione części ciała mięczaków. (0–3 p.)
Lejek u głowonogów: ___________________________________________________________
Syfony u małży: ______________________________________________________________
Krótsze czułki u ślimaków: ________________________________________________________
9 Mięczaki odżywiają się różnorodnym pokarmem. W poniższej tabeli zaznacz literę M, jeśli zdanie dotyczy odżywiania się małży, Ś – jeśli dotyczy ślimaków, albo G – jeśli dotyczy głowonogów. (0–4p.)
1. Są drapieżnikami polującymi najczęściej na ryby i skorupiaki. M Ś G
2. Pobieranie i rozdrabnianie pokarmu umożliwiają tarka i szczęka. M Ś G
3. Część przedstawicieli grupy jest roślinożerna, a część mięsożerna. Istnieją też gatunki wszystkożerne. M Ś G
4. Odżywiają się drobnymi cząstkami pokarmu, które wciągają wraz z wodą do wnętrza ciała. M Ś G
10 Podaj 2 przykłady znaczenia mięczaków dla człowieka. (0–2 p.)
• …………………………………………………………………………………………..
• …………………………………………………………………………………………..
Odpowiedź:zad. 1 b, e
Wyjaśnienie: