Lokacje na prawie polskim i prawie niemieckim We wczesnofeudalnym średniowiecznym społeczeństwie główną formą osadnictwa był gród obronny będący siedzibą pana danego obszaru - władcy feudalnego. Wokół grodu jako miejsca bezpiecznego gromadzili się rzemieślnicy i kupcy, ale także chłopi, których praca na roli zapewniała wyżywienie dla grodu. Rozwój systemu feudalnego i rozwój systemu przywilejów nadawanych konkretnym osobom i różnym grupom społecznym stworzył potrzebę nadania ram dla osadnictwa wokół grodu. Praca rzemieślników i kupców mogła też być źródłem podatkowego dochodu dla władcy. Dlatego też ustanawiano przywileje lokacyjne - prawa dla przygrodowych placów targowych, określające obowiązki rzemieślników, kupców i chłopów. W ten sposób, wokół żywiołowo powstających miejsc handlu i wymiany towarowej, powstały średniowieczne miasta i wsie. Lokacja nadawana danej miejscowości przyciągała nowych mieszkańców i przyczyniała się do zwiększania majątku władcy, gwarantowała bezpieczeństwo i dochody osadnikom. Na ziemiach polskich przywileje lokacyjne opierały się na zwyczajowym prawie miejscowym - prawie polskim, następnie na częściowo skodyfikowanym prawie saskim - prawie niemieckim. Prawo polskie Pierwsze lokacje na ziemiach polskich organizowane były na zasadach tak zwanego prawa polskiego, który w zasadzie nie był niczym innym jak zbiorem miejscowych ustnych praw i zasad. Prawo polskie nie posiadało wspólnych cech i zasad, nie przewidywało też rozbudowanych instytucji dla osady. Wszelkie uprawnienia zachowywał pan feudalny. Nadawał prawo do osadzenia i ustalał należny czynsz. Samodzielnie odpowiadał także za sprawy sądownictwa i sprawiedliwości. Chłopom nadawano prawo dziedzicznego uprawiania ziemi na wyznaczonej działce. Lokacja określała tez prawo wychodu, czyli warunków opuszczenia osady i zerwania więzi z panem feudalnym. Lokacje na prawie polskim nie przewidywały instytucji wójta czy sołtysa, który byłby przedstawicielem władcy, pan feudalny musiał samodzielnie egzekwować ustanowione przez niego prawo. Kolejną wadą prawa polskiego była przewaga czynszu płaconego w towarach i pracy, a nie, jak w prawie niemieckim, w pieniądzu. Po popularyzacji prawa niemieckiego praktycznie zaprzestano lokacji na prawie polskim, wiele osad utworzonych na prawie polskim przeszło na prawo niemieckie. Ostatnie lokacje na prawie polskim miały miejsce w XIV wieku, lokacje na prawie niemieckim były stosowane do XVIII wieku. Miejscowości lokowane na prawie polskim nie posiadały ściśle narzuconej struktury, skupione były jednak wokół placu targowego. Wsie na prawie polskim były rozproszone, chłop posiadał jedną, duża działkę, co sprawiało, że zabudowania nie były zwarte. Lokacja na prawie polskim sprzyjała bardziej prymitywnym formom upraw. Cały tekst: http://www.edulandia.pl/edukacja/1,124764,6972113,Lokacje_na_prawie_polskim_i_prawie_niemieckim.html#ixzz2PgJfbtU1
Lokacje na prawie polskim i prawie niemieckim
We wczesnofeudalnym średniowiecznym społeczeństwie główną formą osadnictwa był gród obronny będący siedzibą pana danego obszaru - władcy feudalnego. Wokół grodu jako miejsca bezpiecznego gromadzili się rzemieślnicy i kupcy, ale także chłopi, których praca na roli zapewniała wyżywienie dla grodu. Rozwój systemu feudalnego i rozwój systemu przywilejów nadawanych konkretnym osobom i różnym grupom społecznym stworzył potrzebę nadania ram dla osadnictwa wokół grodu. Praca rzemieślników i kupców mogła też być źródłem podatkowego dochodu dla władcy. Dlatego też ustanawiano przywileje lokacyjne - prawa dla przygrodowych placów targowych, określające obowiązki rzemieślników, kupców i chłopów. W ten sposób, wokół żywiołowo powstających miejsc handlu i wymiany towarowej, powstały średniowieczne miasta i wsie. Lokacja nadawana danej miejscowości przyciągała nowych mieszkańców i przyczyniała się do zwiększania majątku władcy, gwarantowała bezpieczeństwo i dochody osadnikom. Na ziemiach polskich przywileje lokacyjne opierały się na zwyczajowym prawie miejscowym - prawie polskim, następnie na częściowo skodyfikowanym prawie saskim - prawie niemieckim.
Prawo polskie
Pierwsze lokacje na ziemiach polskich organizowane były na zasadach tak zwanego prawa polskiego, który w zasadzie nie był niczym innym jak zbiorem miejscowych ustnych praw i zasad. Prawo polskie nie posiadało wspólnych cech i zasad, nie przewidywało też rozbudowanych instytucji dla osady. Wszelkie uprawnienia zachowywał pan feudalny. Nadawał prawo do osadzenia i ustalał należny czynsz. Samodzielnie odpowiadał także za sprawy sądownictwa i sprawiedliwości. Chłopom nadawano prawo dziedzicznego uprawiania ziemi na wyznaczonej działce. Lokacja określała tez prawo wychodu, czyli warunków opuszczenia osady i zerwania więzi z panem feudalnym. Lokacje na prawie polskim nie przewidywały instytucji wójta czy sołtysa, który byłby przedstawicielem władcy, pan feudalny musiał samodzielnie egzekwować ustanowione przez niego prawo. Kolejną wadą prawa polskiego była przewaga czynszu płaconego w towarach i pracy, a nie, jak w prawie niemieckim, w pieniądzu. Po popularyzacji prawa niemieckiego praktycznie zaprzestano lokacji na prawie polskim, wiele osad utworzonych na prawie polskim przeszło na prawo niemieckie. Ostatnie lokacje na prawie polskim miały miejsce w XIV wieku, lokacje na prawie niemieckim były stosowane do XVIII wieku.
Miejscowości lokowane na prawie polskim nie posiadały ściśle narzuconej struktury, skupione były jednak wokół placu targowego. Wsie na prawie polskim były rozproszone, chłop posiadał jedną, duża działkę, co sprawiało, że zabudowania nie były zwarte. Lokacja na prawie polskim sprzyjała bardziej prymitywnym formom upraw.
Cały tekst: http://www.edulandia.pl/edukacja/1,124764,6972113,Lokacje_na_prawie_polskim_i_prawie_niemieckim.html#ixzz2PgJfbtU1