Question

Wyspa Mun jedna z wysp Hebrydy. musze miec o niej jak najwiecej inf. i pare zdj. daje naj za najlepsza odp!! pilne na jutro!!

Answer 1

Wyspa Man - Oficjalna nazwa: Wyspa Man
Wyspa Man - Ustrój: Wyspa Man jest Brytyjskim Królewskim Terytorium Zależnym.
Wyspa Man - Stolica: Douglas
Wyspa Man - Język: Urzędowym i powszechnie stosowanym językiem jest język angielski. Jednak z powodu celtyckiego pochodzenia wyspy, istnieje również język celtycki, używany jednak tylko przez nieliczne osoby.
Wyspa Man - Waluta: Walutą Wyspy Man są funty Manx, które są równe funtom brytyjskim. Wyspa ma swoje własne banknoty i monety, które są wymienne z walutą Wielkiej Brytanii.

Wyspa Man znajduje się na Morzu Irlandzkim niedaleko Anglii, Szkocji oraz Irlandii. Jest to wyspa o powierzchni około 580 km2.

Ludność br> Na Wyspie Man mieszka około 70.000 osób, co sprawia iż na 1 km2 przypada w przybliżeniu 120 ludzi. Jedna trzecia populacji mieszka w stolicy - Douglas oraz na jej przedmieściach.

Struktura polityczna
Wyspa Man jest Brytyjskim Królewskim Terytorium Zależnym. Posiada własny Parlament (Tynwald), który ustanawia prawa odnośnie wszystkich krajowych spraw włączając opodatkowanie. Tynwald składa się z dwóch izb: Rady Ustawodawczej, która składa się z ośmiu członków wybieranych przez izbę niższą. The House of Keys, a także biskupa i Prokuratora Generalnego, którzy nie mają prawa głosu. House of Keys składa się z dwudziestu czterech członków wybieranych na pięćat. Natomiast Królowa Elżbieta II posiada tytuł Władczyni Man (Lord of Man) i jest odpowiedzialna za zarządzanie wyspą. Wszystkie akty prawne uchwalane przez Tynwald muszą uzyskać królewską aprobatę nim wejdą w życie.

Infrastruktura i ekonomia
Wyspę Man obsługuje lotnisko Ronaldsway znajdujące się 8 km od Douglas, skąd codziennie wylatują samoloty do Londynu, Manchester, Birmingham, Cardiff, Dublina, Belfastu, Blackpool, Liverpool oraz Glasgow. Rzadziej kursują samoloty do innych miast Wielkiej Brytanii oraz do pobliskich wysp. Wyspa Man nie ma bezpośrednich połączeń międzynarodowych.
Na wyspie jest około 800 km dróg, przeważnie o wysokim standardzie. Główne drogi łączą wszystkie miasta i wioski. Kolej jest tylko sezonowa i wykorzystywana przeważnie dla celów turystycznych.
Obecnie, oprócz rolnictwa i turystyki, podstawowym źródłem dochodów Wyspy Man jest przemysł oraz działalność centrów finansowych.

Informacje ogólne
Ludność: Na Wyspie Man mieszka 76 315 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 133 mieszk./km².
Powierzchnia kraju: Powierzchnia Wyspy Man wynosi 572 km².
Strefa czasowa: GMT - Greenwich Mean Time
Kod telefoniczny
Kod telefoniczny +44
Elektryczność
Elektryczność: 230V / 50 Hz
Bezpieczeństwo
Przestępczość nie stanowi większego problemu.
Cło, wizy, paszport
Wiza: nie
Okres pobytu bezwizowego: do 180 dni
Wymagane dokumenty podróży: paszport/dowód osobisty
Komunikacja
Po wyspie podróżować można pociągiem lub wynajętym samochodem.
Jak dojechać
Z większych brytyjskich miast można na wyspę dotrzeć samolotem i promem.

Populacja
W 2006 r. populacja wyspy Man liczyła 80.058 osób, z czego 26.218 zamieszkiwało stolicę Douglas. 47,6% stanowiły osoby urodzone na wyspie, kolejne 37,2% w Wielkiej Brytanii, 3,4% w Szkocji, 2,1% w Irlandii Północnej i niespełna 1,2% w Irlandii.
Rdzenną ludność wyspy stanowią celtyccy Manxowie. Największy odsetek imigrantów osiedlających się lub pracujących w ostatnich latach na Manie stanowią: Hindusi, Polacy, Portugalczycy, Słowacy, obywatele RPA, Tajowie i Włosi.

Transport
Na Wyspę Man można dostać sie drogą powietrzną lub morską. Lotnisko Ronaldsway Airport znajduję się w południowo - wschodniej części wyspy, blisko Derbyhaven. Samoloty bezpośrednio na wyspę latają z licznych portów lotniczych w Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz z Jersey i Szwajcarii. Główny port morski leży w obrębie stolicy Douglas. Promy na wyspę wyplywają z Wielkiej Brytanii i Irlandii. Przewoźnik promowy, obsługujący te przeprawy, należy do najstarszych w Europie.

Historia
Wyspa była zasiedlona przez Celtów.
W V–VI wieku została schrystianizowana przez mnichów irlandzkich.
Od IX wieku była najeżdżana przez Normanów, z czasem stała się ich siedzibą.
W roku 1266 stała się częścią Szkocji, jednak cały czas pretensję do jej posiadania zgłaszali królowie Anglii. Ostatecznie protektorat nad wyspą objęli w 1333.
W 1765 władze brytyjskie kupiły od księcia Altholl suwerenność wyspy za 70 tys. funtów i roczną pensję.
W 1828 uregulowano jej status jako terytorium podległego Koronie Brytyjskiej. Do połowy XIX wieku celtycki język manx był w powszechnym użyciu.
Od 1904 r. na wyspie Man organizowane są "Isle of Man TT Races" - uliczne wyścigi motocyklowe zaliczane do jednych z najbardziej widowiskowych i niebezpiecznych imprez tego typu na świecie. Wyspa jest jedynym terytorium należącym do Wielkiej Brytanii, na którym nie obowiązuje ograniczenie prędkości.

Obyczaje i tradycje] Hymn państwowy
Arrane Ashoonagh dy Vannin (Nasz kraj rodzinny, klejnot Bożego świata)

O land of our birth,
O gem of God's earth,
O Island so strong and so fair;
Built firm as Barrule,
Thy Throne of Home Rule
Make us free as thy sweet mountain air.

Ye sons of the soil,
In hardship and toil,
That plough both the land and the sea,
Take heart while you can,
And think of the Man
Who toiled by the Lake Galilee.

When fierce tempests smote
That frail little boat,
They ceased at His gentle command;
Despite all our fear,
The Saviour is near
To safeguard our dear Fatherland.

Let storm-winds rejoice,
And lift up their voice,
No danger our homes can befall;
Our green hills and rocks
Encircle our flocks,
And keep out the sea like a wall.

Our Island, thus blest, No foe can molest;
Our grain and our fish shall increase;
From battle and sword Protecteth the Lord,
And crowneth our nation with peace.

Then let us rejoice
With heart, soul and voice,
And in The Lord's promise confide;
That each single hour
We trust in His power,
No evil our souls can betide.

Zalecane szczepienia, higiena
Opieka zdrowotna jest płatna, zaleca się w związku z tym wykupienie ubezpieczenia medycznego.

Klimat, pogoda, średnie temperatury
Wyspa Man położona jest w strefie klimatu umiarkowanego morskiego z dużym wpływem ciepłego Prądu Zatokowego. Klimat ten charakteryzuje się dużą wilgotnością oraz zachmurzeniem.

Władcy wyspy Man

Królowie wyspy Man
Sionnain ?-650
Gofraid mac Fergusa 836-853
Tryggvi 870-880
Asbjorn Skerjablesi 880-899
Gibhleachan 921-937
Mac Ragnall 937-942
Magnus I 972-978
Godfred II 978-989
Harald I 989-999
Godfred III 999-1000
Ragnald I Godfredson 1000-1005
Kenneth Godfredson 1005-1014
Swein Kennethson 1014-1034
Harald II The Black 1034-1052
Echmarcach mac Ragnaill 1052-1061
Murchaid mac Diarmait 1061-1070
Fingal Gofredson 1070-1079
Godfred IV 1079-1095
Magnus III Bosy 1099-1102, król Norwegii
Langman 1102
Sigurd I Krzyżowiec 1102-1103, król Norwegii
Langman 1103-1104
Domnall mac Teige 1114-1115
Murchadh O'Brian 1115-1137
Olaf I 1137-1153
Godfred V Czarny 1153-1158
Somerled 1158-1164
Godfred V Czarny 1164
Ragnald 1164
Godfred V the Black (ponownie) 1164-1187
Ragnald 1187-1229
Olaf II Odhar Czarny 1229-1237
Harald 1237-1248
Ragnald 1248-1249
Harald 1249-1250
Ivarr 1250-1252
Magnus III 1252-1265

Rządy szkockie 1265-1275
Godfred Magnuson 1275

Rządy szkockie 1275-1290

Rządy angielskie 1290-1293

Rządy szkockie 1293-1296

Rządy angielskie 1296-1313

Rządy szkockie 1313

Okres sporny między Szkocją i Anglią o dominacje nad wyspą 1313-1333

W 1333 król Anglii, Edward III podporządkował sobie wyspę Man, którą oddał w lenno rodzinie de Montacute.
William I de Montacute 1333-1344
William II de Montacute 1344-1392
William Le Scrop 1392-1399
Henry Percy 1399-1405
John I Stanley 1405-1414
John II Stanley 1414-1437
Thomas I Stanley 1437-1459
Thomas II Stanley 1459-1504

Lordowie wyspy Man
Thomas III Stanley 1504-1521
Edward Stanley 1521-1572
Henry Stanley 1572-1593
Ferdinand Stanley 1593-1594

Rządy angielskie 1594-1610
William I Stanley 1610-1612
Elizabeth Stanley 1612-1627
James I Stanley 1627-1651

Rządy angielskie 1651-1660
Charles Stanley 1660-1672
William II Stanley 1672-1702
James II Stanley 1702-1736
James Murray 1736-1764
John Murray 1764-1765

W 1765 tytuł Lorda Wyspy Man został sprzedany królowi Anglii. Na terytorium wyspy władzę przejął, reprezentujący monarchę, gubernator.

miasta
» Castletown
» Douglas
» Kirk Michael
» Peel
» Port Erin
» Port St Mary
» Ramsey

Tu masz fotki
http://www.odyssei.com/pl/travel-gallery-directory/wyspa_man.html
http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:DouglasIsleofMan.jpg
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Isle-of-man-onchan-laxey.jpg&filetimestamp=20090819205156
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Isle-of-man-onchan-laxey.jpg&filetimestamp=20090819205156
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Isle-of-Man-Ramsey-Kirk-Michael.jpg&filetimestamp=20090819205050
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Port_Erin_seafront.jpg&filetimestamp=20060315095242
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Port_St_Mary,_Isle_of_Man_-_Bay_View_Road.jpg&filetimestamp=20060613201041
http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Ramsey_from_Mooragh_Park.jpg&filetimestamp=20060813170304