Wypisz wszystkie witaminy, podziel je na rozpuszczalne w tłuszczu i wodzie, opisz objawy niedoboru ich w organizmie oraz 3 produkty, w których występują.
Pierwszym objawem niedoboru jest często ślepota zmierzchowa. Jeśli niedobór ten utrzymuje się dłuższy czas, może spowodować uszkodzenia rogówki i doprowadzić do ślepoty. Może także hamować wzrost kości, powodować zmiany w ich kształcie oraz przyczyniać się do ich łamliwości, a także przyśpieszać próchnicę zębów oraz zanik komórek tworzących zębinę. Anemia jest także skutkiem niedoboru witaminy A. Ponadto, niedobór witaminy A ma wpływ na układ nerwowy i mięśniowy i może wywołać paraliż.
witD :
Niedobór witaminy D powoduje te same skutki, co niedobór wapnia. Kości nie ulegają normalnemu zwapnieniu. Mogą stać się tak słabe, że uginają się pod masą ciała. Brak witaminy D może powodować zniekształcenia i bóle kończyn, kregosłupa, klatki piersiowej oraz miednicy. Może zniszczyć układ nerwowy lub mięsniowy, wywołując kurcze mięśni.
witE:
Gdy poziom witaminy E we krwi jest zbyt niski, czerwone krwinki mogą pękać. Stan ten nazywa się hemolizą krwinek i leczony jest za pomocą witaminy E. Nidobory witaminy E mogą powodować uszkodzenia układu nerwowego i mięśniowego, a poprzez to osłabienie, trudności w poruszaniu się oraz bóle łydek.
witK:
Brak witaminy K powoduje zaburzenia krzepliwości krwi i może spowodować hemofilię. Niemniej, niedobory witaminy K zadażają się bardzo rzadko i występują częściej u niemowląt. Dzieje się tak, dlatego, ponieważ w przewodzie pokarmowym niemowląt nie występują jeszcze bakterie syntetyzujące witaminę K, a mleko matki zawiera jedynie niewielkie ilości tej witaminy. Z tego powodu, niemowlętom podaje się odpowiednią dawkę witaminy K zaraz po urodzeniu
witB1:
Wynikiem długotrwałego niedoboru tiaminy może być choroba beri-beri. Choroba ta została po raz pierwszy rozpoznana na Dalekim Wschodzie, gdzie szeroko rozpowszechniony jest zwyczaj oczyszczania ryżu, polegający na usuwaniu łuski. Choroba beri-beri prowadzi do uszkodzeń systemu nerwowego i zmęczenia mięśni. Inne objawy niedoboru to nienaturalny rytm serca, niewydolność krążenia, osłabienie, problemy z poruszaniem się, zaburzenia umysłowe i paraliż.
witB2:
Z niedoborem ryboflawiny nie są związane żadne choroby. Niedobór ryboflawiny może wywoływać wysypki skórne, pęknięcia i zaczerwienienia w kącikach oczu i ust, a także nadwrażliwość na światło (fotofobia).
wit3:
Niedobór niacyny jest przyczyna choroby nazywanej pelagrą (rumieniem lombardzkim). Jej oznaki to zapalenie skóry, biegunka i otępienie. W latach 90-tych, choroba była szeroko rozpowszechniona w południowej części Stanów Zjednoczonych.
Przewlekły niedobór niacyny powoduje utratę apetytu, osłabienie, zawroty głowy i zaburzenia umysłowe. Na skórze mogą pojawić się stany zapalne, głównie w miejscach wystawianych na działanie słońca.
witB6:
Osoby, które spożywają zbyt małe ilości witaminy B6 odczuwają osłabienie, podenerwowanie i cierpią na bezsenność. Daleko idące skutki niedoboru witaminy B6 to zaburzenia wzrostu, uszkodzenia motoryki mięśni i konwulsje.
witB9:
Niedobór kwasu foliowego może prowadzić do anemii. Stan ten można rozpoznać na podstawie dużych, niedojrzałych czerwonych krwinek, co świadczy o spowolnionej syntezie DNA. Objawy te mogą być spowodowane także niedoborem witaminy B12.
Inne oznaki to np. zgaga, rozwolnienie oraz częste infekcje spowodowane obniżeniem odporności organizmu. Niedobór kwasu foliowego ma także wpływ na układ nerwowy i może prowadzić do depresji, omdleń i zmęczenia.
witB12:
Niedobór witaminy B12 może prowadzić do anemii, co w istocie jest spowodowane niedoborem kwasu foliowego. Bez witaminy B12, kwas foliowy nie może brać udziału w wytwarzaniu nowych, czerwonych krwinek. Niedobór obydwu związków r ozpoznać można na podstawie dużych, niedojrzałych czerwonych krwinek, które świadczą o spowolnionej syntezie DNA. Niedobór może być również przyczyną uszkodzenie układu nerwowego, prowadząc do zwyrodnienia nerwów peryferyjnych, a następnie do paraliżu. Może też powodować nadmierną wrażliwość skóry.
witH:
Niedobory biotyny zdarzają się rzadko, ale mogą pojawić się w u osób hospitalizowanych, sztucznie karmionych. Objawy niedoboru to utrata apetytu, nudności, depresja, osłabienie i zmęczenie. Aby uzupełnić niedobór, osobom hospitalizowanym podaje się dodatkowe dawki biotyny.
- A - zaburzenia łaknienia, zaburzenia wzrostu, powiększenie wątroby i śledziony, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, pękanie ust, suchość skóry
- D - nadmierna ilość wapnia we krwi, wapnienie organów (nerek, serca, oskrzeli, żołądka, naczyń krwionośnych), zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego (upośledzenie interakcji pomiędzy układem nerwowym a mięśniami, senność, depresja)
- E - zmęczenie, ból głowy, zaburzenia widzenia
- K - niedokrwistość, powiększenie wątroby, zwiększony poziom bilirubiny we krwi
- B1 - beri-beri, choroby ukłądu nerwowego i serca, brak łaknienia, zaburzenia metabolizmu
- B2 - łojotok, zajady, stany zapalne spojówki i rogówki, zahamowanie wzrostu
- B5 - zapalenie skóry, zahamowanie wzrostu, siwienie, uszkodzenie nadnerczy
- B6 - u dzieci objawy padaczkowe, anemia, depresja, schorzenia skóry
- B12 - anemia, uszkodzenia układu nerwowego, ogólne osłabnienie
- B11 - anemia, uszkodzenia przewodu pokarmowego
- B15 - zapalenie skóry ze świądem, zapalenie wątroby
- C - szkorbut, kruchość i pękanie naczyń krwionośnych, obniżenie poziomu odporności organizmu, obrzmiałe i bolesne stawy, trudne gojenie ran
- H - wypadanie włosów, zmiany skórne, bóle mięśni
witaminy rozpuszcalne w tłuszczach:
wit.A ; D; E; K
witaminy rozuszczalne w wodzie:
wit. B1; 2; B3; B6; B9; B12; B5; H
witA:
Pierwszym objawem niedoboru jest często ślepota zmierzchowa. Jeśli niedobór ten utrzymuje się dłuższy czas, może spowodować uszkodzenia rogówki i doprowadzić do ślepoty. Może także hamować wzrost kości, powodować zmiany w ich kształcie oraz przyczyniać się do ich łamliwości, a także przyśpieszać próchnicę zębów oraz zanik komórek tworzących zębinę. Anemia jest także skutkiem niedoboru witaminy A. Ponadto, niedobór witaminy A ma wpływ na układ nerwowy i mięśniowy i może wywołać paraliż.
witD :
Niedobór witaminy D powoduje te same skutki, co niedobór wapnia. Kości nie ulegają normalnemu zwapnieniu. Mogą stać się tak słabe, że uginają się pod masą ciała. Brak witaminy D może powodować zniekształcenia i bóle kończyn, kregosłupa, klatki piersiowej oraz miednicy. Może zniszczyć układ nerwowy lub mięsniowy, wywołując kurcze mięśni.
witE:
Gdy poziom witaminy E we krwi jest zbyt niski, czerwone krwinki mogą pękać. Stan ten nazywa się hemolizą krwinek i leczony jest za pomocą witaminy E. Nidobory witaminy E mogą powodować uszkodzenia układu nerwowego i mięśniowego, a poprzez to osłabienie, trudności w poruszaniu się oraz bóle łydek.
witK:
Brak witaminy K powoduje zaburzenia krzepliwości krwi i może spowodować hemofilię. Niemniej, niedobory witaminy K zadażają się bardzo rzadko i występują częściej u niemowląt. Dzieje się tak, dlatego, ponieważ w przewodzie pokarmowym niemowląt nie występują jeszcze bakterie syntetyzujące witaminę K, a mleko matki zawiera jedynie niewielkie ilości tej witaminy. Z tego powodu, niemowlętom podaje się odpowiednią dawkę witaminy K zaraz po urodzeniu
witB1:
Wynikiem długotrwałego niedoboru tiaminy może być choroba beri-beri. Choroba ta została po raz pierwszy rozpoznana na Dalekim Wschodzie, gdzie szeroko rozpowszechniony jest zwyczaj oczyszczania ryżu, polegający na usuwaniu łuski. Choroba beri-beri prowadzi do uszkodzeń systemu nerwowego i zmęczenia mięśni. Inne objawy niedoboru to nienaturalny rytm serca, niewydolność krążenia, osłabienie, problemy z poruszaniem się, zaburzenia umysłowe i paraliż.
witB2:
Z niedoborem ryboflawiny nie są związane żadne choroby. Niedobór ryboflawiny może wywoływać wysypki skórne, pęknięcia i zaczerwienienia w kącikach oczu i ust, a także nadwrażliwość na światło (fotofobia).
wit3:
Niedobór niacyny jest przyczyna choroby nazywanej pelagrą (rumieniem lombardzkim). Jej oznaki to zapalenie skóry, biegunka i otępienie. W latach 90-tych, choroba była szeroko rozpowszechniona w południowej części Stanów Zjednoczonych.
Przewlekły niedobór niacyny powoduje utratę apetytu, osłabienie, zawroty głowy i zaburzenia umysłowe. Na skórze mogą pojawić się stany zapalne, głównie w miejscach wystawianych na działanie słońca.
witB6:
Osoby, które spożywają zbyt małe ilości witaminy B6 odczuwają osłabienie, podenerwowanie i cierpią na bezsenność. Daleko idące skutki niedoboru witaminy B6 to zaburzenia wzrostu, uszkodzenia motoryki mięśni i konwulsje.
witB9:
Niedobór kwasu foliowego może prowadzić do anemii. Stan ten można rozpoznać na podstawie dużych, niedojrzałych czerwonych krwinek, co świadczy o spowolnionej syntezie DNA. Objawy te mogą być spowodowane także niedoborem witaminy B12.
Inne oznaki to np. zgaga, rozwolnienie oraz częste infekcje spowodowane obniżeniem odporności organizmu. Niedobór kwasu foliowego ma także wpływ na układ nerwowy i może prowadzić do depresji, omdleń i zmęczenia.
witB12:
Niedobór witaminy B12 może prowadzić do anemii, co w istocie jest spowodowane niedoborem kwasu foliowego. Bez witaminy B12, kwas foliowy nie może brać udziału w wytwarzaniu nowych, czerwonych krwinek. Niedobór obydwu związków r ozpoznać można na podstawie dużych, niedojrzałych czerwonych krwinek, które świadczą o spowolnionej syntezie DNA. Niedobór może być również przyczyną uszkodzenie układu nerwowego, prowadząc do zwyrodnienia nerwów peryferyjnych, a następnie do paraliżu. Może też powodować nadmierną wrażliwość skóry.
witH:
Niedobory biotyny zdarzają się rzadko, ale mogą pojawić się w u osób hospitalizowanych, sztucznie karmionych. Objawy niedoboru to utrata apetytu, nudności, depresja, osłabienie i zmęczenie. Aby uzupełnić niedobór, osobom hospitalizowanym podaje się dodatkowe dawki biotyny.
Witaminy:
- A (retinol)
- D (kalcyferol)
- E (tekoferol)
- K (filochinon)
- B1 (tiamina, aneuryna)
- B2 (ryboflawina)
- B5 (kwas pantotenowy)
- B6 (pirydoksal)
- B12 (kobalamina)
- B11 (kwas foliowy)
- B15 (kwas pangamowy)
- C (kwas askorbinowy)
- H (biotyna)
- P (hesperydyna)
- PP (niacyna, kwas nikotynowy)
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczu:
- A
- D
- E
- K
Witaminy rozpuszczalne w wodzie:
- B1
- B2
- B5
- B6
- B12
- B11
- B15
- C
- H
- P
- PP
Objawy niedoboru:
- A - zaburzenia łaknienia, zaburzenia wzrostu, powiększenie wątroby i śledziony, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, pękanie ust, suchość skóry
- D - nadmierna ilość wapnia we krwi, wapnienie organów (nerek, serca, oskrzeli, żołądka, naczyń krwionośnych), zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego (upośledzenie interakcji pomiędzy układem nerwowym a mięśniami, senność, depresja)
- E - zmęczenie, ból głowy, zaburzenia widzenia
- K - niedokrwistość, powiększenie wątroby, zwiększony poziom bilirubiny we krwi
- B1 - beri-beri, choroby ukłądu nerwowego i serca, brak łaknienia, zaburzenia metabolizmu
- B2 - łojotok, zajady, stany zapalne spojówki i rogówki, zahamowanie wzrostu
- B5 - zapalenie skóry, zahamowanie wzrostu, siwienie, uszkodzenie nadnerczy
- B6 - u dzieci objawy padaczkowe, anemia, depresja, schorzenia skóry
- B12 - anemia, uszkodzenia układu nerwowego, ogólne osłabnienie
- B11 - anemia, uszkodzenia przewodu pokarmowego
- B15 - zapalenie skóry ze świądem, zapalenie wątroby
- C - szkorbut, kruchość i pękanie naczyń krwionośnych, obniżenie poziomu odporności organizmu, obrzmiałe i bolesne stawy, trudne gojenie ran
- H - wypadanie włosów, zmiany skórne, bóle mięśni
- P - kruchość naczyń krwionośnych
- PP - zmiany skórne, bezsenność, bóle głowy
1. Maliny - witamina H
2. Owoce cytrusowe - witamina P
3. Tran - witamina D