Jednym z największych myślicieli IV wieku przed Chrystusem jest Platon, grecki filozof, matematyk, interesował się fizyką i astronomią. Duży wpływ na Platona, jeśli chodzi o pojmowanie rzeczywistości miał Heraklit, pitagorejczycy, eleaci i Anaksagoras. Głównym poprzednikiem Platona był Sokrates: on natchnął logikę i etykę Platona. Drugi zaś, prawie równie ważny motyw jego filozofii pochodził od uczonych pitagorejskich, których wpływ objawił się zwłaszcza w filozofii przyrody. Oba motywy łącznie doprowadziły Platona do idealizmu. Istota filozofii platońskiej to m.in.: teoria idei, nauka o duszy, nauka o przyrodzie, teoria poznania, kosmologia, teoria człowieka, teoria idealnego państwa. Najważniejsze zagadnienie, jakim się Platon zajmował to wzajemny stosunek świata - który możemy poznać zmysłami - do świata idei. Podstawą filozofii Platona jest nauka o ideach, na której dopiero opiera się jego fizyka, antropologia, etyka i polityka. Platon przyjmie za przedmiot filozofii nie to, co jednostkowe, ale to, co ogólne, co wspólne każdej jednostce w danym gatunku i co tym samym należy do jego istoty. Otóż to coś ogólne, niezmienne i wspólne nazywa Platon ideą. Uważa, że rzeczy piękne są przedmiotem nie pojęć, lecz spostrzeżeń, przedmiotem zaś pojęcia jest - albo, jak Platon niekiedy mówił: . I podobnie rzecz ma się z wszystkimi innymi pojęciami: muszą one mieć swój przedmiot, przedmiotem tym zaś nie mogą być rzeczy, lecz musi nim być jakiś byt inny, którego cechą jest niezmienność... Ten odkryty przez się byt nazwał. Rozwiązanie sporów toczonych przez poprzedników Platona o zmienność, czy niezmienność bytu, o przynależność bytu do świata materialnego było dualistyczne. Platon uważał, że istnieją dwa rodzaje bytu: byt, który można poznać zmysłami i byt, który możemy poznać przez pojęcia. Rozważając to ściślej Platon doszedł do wniosku, że rzeczy nie są bytem, ponieważ bytem jest to, co musi być i nie może przestać być i wreszcie stwierdził, że jest tylko jeden byt - idea. Idee są wzorem dla rzeczy. Wszystko, co postrzegamy zmysłami, jest mniej lub więcej nieudolną kopią (projekcją) tych idei, które w sposób ponadczasowy istnieją same w sobie i same dla siebie, w bezwzględnej czystości i bezruchu. Pisma Platona obejmujące 35 dialogów i Listy starożytni filologowie pogrupowali w dziewięć tetralogii. Obecnie jednak tylko część z pism z poniższej listy uważa się za dzieła Platona: I – Eutyfron – Obrona Sokratesa – Kriton – Fedon II – Kratylos – Teajtet – Sofista – Polityk III – Parmenides – Fileb – Uczta – Fajdros IV – Alkibiades I – Alkibiades II – Hipparch – Rywale V – Teages – Charmides – Laches – Lysis VI – Eutydem – Protagoras – Gorgiasz – Menon VII – Hippiasz Większy – Hippiasz Mniejszy – Ion – Meneksenos VIII – Klejtofon – Państwo – Timajos – Kritiasz IX – Minos – Prawa – Epinomis – Listy
Według okresu powstawania dzieli się je tradycyjnie na trzy grupy: Dialogi wczesne – zwane także sokratycznymi, gdyż główną postacią w nich występującą jest Sokrates, albo aporetycznymi (gr. aporia oznacza trudność logiczną, niemożność rozwiązania problemu, dosł. bezdroże), gdyż Sokrates w trakcie dyskusji zbija przekonania swoich oponentów, nie proponując w zamian konstruktywnych wniosków. Należą tutaj: Laches, Charmides, Lyzis, Eutyfron, Protagoras, Gorgiasz, Ion, Kriton, Hippiasz Mniejszy, Hippiasz Większy, Obrona Sokratesa, Menon, Eutydem i Meneksenos. Dialogi średnie – konstruktywne, w których przedstawiona jest teoria idei. Grupa ta obejmuje dialogi Menon, Fedon, Fajdros, Uczta, Państwo. W dialogach tych również występuje postać Sokratesa, ale nie odgrywa już roli pierwszoplanowej, a ogranicza się do przekazywania platońskiej nauki o ideach. Dialogi późne, albo krytyczne, w których Platon zdaje się wycofywać z teorii idei dostrzegając tkwiące w nich aporie. Do grupy tej zaliczamy dialogi: Parmenides, Sofista, Polityk, Fileb, Timajos, Kritiasz i Prawa. Prawa są jedynym dialogiem, w którym nie występuje postać ukochanego mistrza Platona. Wiem, że długie, ale na pewno coś z tego wybierzesz. Mam nadzieję, że chociaż trochę pomogłam ;)
Jednym z największych myślicieli IV wieku przed Chrystusem jest Platon, grecki filozof, matematyk, interesował się fizyką i astronomią. Duży wpływ na Platona, jeśli chodzi o pojmowanie rzeczywistości miał Heraklit, pitagorejczycy, eleaci i Anaksagoras. Głównym poprzednikiem Platona był Sokrates: on natchnął logikę i etykę Platona. Drugi zaś, prawie równie ważny motyw jego filozofii pochodził od uczonych pitagorejskich, których wpływ objawił się zwłaszcza w filozofii przyrody. Oba motywy łącznie doprowadziły Platona do idealizmu. Istota filozofii platońskiej to m.in.: teoria idei, nauka o duszy, nauka o przyrodzie, teoria poznania, kosmologia, teoria człowieka, teoria idealnego państwa. Najważniejsze zagadnienie, jakim się Platon zajmował to wzajemny stosunek świata - który możemy poznać zmysłami - do świata idei. Podstawą filozofii Platona jest nauka o ideach, na której dopiero opiera się jego fizyka, antropologia, etyka i polityka. Platon przyjmie za przedmiot filozofii nie to, co jednostkowe, ale to, co ogólne, co wspólne każdej jednostce w danym gatunku i co tym samym należy do jego istoty. Otóż to coś ogólne, niezmienne i wspólne nazywa Platon ideą. Uważa, że rzeczy piękne są przedmiotem nie pojęć, lecz spostrzeżeń, przedmiotem zaś pojęcia jest - albo, jak Platon niekiedy mówił: . I podobnie rzecz ma się z wszystkimi innymi pojęciami: muszą one mieć swój przedmiot, przedmiotem tym zaś nie mogą być rzeczy, lecz musi nim być jakiś byt inny, którego cechą jest niezmienność... Ten odkryty przez się byt nazwał. Rozwiązanie sporów toczonych przez poprzedników Platona o zmienność, czy niezmienność bytu, o przynależność bytu do świata materialnego było dualistyczne. Platon uważał, że istnieją dwa rodzaje bytu: byt, który można poznać zmysłami i byt, który możemy poznać przez pojęcia. Rozważając to ściślej Platon doszedł do wniosku, że rzeczy nie są bytem, ponieważ bytem jest to, co musi być i nie może przestać być i wreszcie stwierdził, że jest tylko jeden byt - idea. Idee są wzorem dla rzeczy. Wszystko, co postrzegamy zmysłami, jest mniej lub więcej nieudolną kopią (projekcją) tych idei, które w sposób ponadczasowy istnieją same w sobie i same dla siebie, w bezwzględnej czystości i bezruchu.
Pisma Platona obejmujące 35 dialogów i Listy starożytni filologowie pogrupowali w dziewięć tetralogii. Obecnie jednak tylko część z pism z poniższej listy uważa się za dzieła Platona:
I – Eutyfron – Obrona Sokratesa – Kriton – Fedon
II – Kratylos – Teajtet – Sofista – Polityk
III – Parmenides – Fileb – Uczta – Fajdros
IV – Alkibiades I – Alkibiades II – Hipparch – Rywale
V – Teages – Charmides – Laches – Lysis
VI – Eutydem – Protagoras – Gorgiasz – Menon
VII – Hippiasz Większy – Hippiasz Mniejszy – Ion – Meneksenos
VIII – Klejtofon – Państwo – Timajos – Kritiasz
IX – Minos – Prawa – Epinomis – Listy
Według okresu powstawania dzieli się je tradycyjnie na trzy grupy:
Dialogi wczesne – zwane także sokratycznymi, gdyż główną postacią w nich występującą jest Sokrates, albo aporetycznymi (gr. aporia oznacza trudność logiczną, niemożność rozwiązania problemu, dosł. bezdroże), gdyż Sokrates w trakcie dyskusji zbija przekonania swoich oponentów, nie proponując w zamian konstruktywnych wniosków. Należą tutaj: Laches, Charmides, Lyzis, Eutyfron, Protagoras, Gorgiasz, Ion, Kriton, Hippiasz Mniejszy, Hippiasz Większy, Obrona Sokratesa, Menon, Eutydem i Meneksenos.
Dialogi średnie – konstruktywne, w których przedstawiona jest teoria idei. Grupa ta obejmuje dialogi Menon, Fedon, Fajdros, Uczta, Państwo. W dialogach tych również występuje postać Sokratesa, ale nie odgrywa już roli pierwszoplanowej, a ogranicza się do przekazywania platońskiej nauki o ideach.
Dialogi późne, albo krytyczne, w których Platon zdaje się wycofywać z teorii idei dostrzegając tkwiące w nich aporie. Do grupy tej zaliczamy dialogi: Parmenides, Sofista, Polityk, Fileb, Timajos, Kritiasz i Prawa. Prawa są jedynym dialogiem, w którym nie występuje postać ukochanego mistrza Platona.
Wiem, że długie, ale na pewno coś z tego wybierzesz.
Mam nadzieję, że chociaż trochę pomogłam ;)