Question

Proszę o pomoc. Z góry dziękuję!

Proszę o wymienienie autoró/twórcó podanych niżej zabytkó.

1. Rezydencja w Wilnie-

2. Ambona w Kościele Bożego Ciała w Krakowie-

Answer 1

Nie wiem dokladnie o co chdzi z Wilnem wie masz wszystko:

Pałac Prezydencki jest siedzibą prezydenta Litwy od 1997 r., przywódca państwa tu tylko pracuje, mieszka w dzielnicy Turniszki.
Kiedyś pałac pełnił różne funkcje: był pałacem biskupów, mieszkał tu ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski, w ciągu kilkunastu dni przebywał Napoleon, gdy szedł z ogromną armią na Rosję.
Po rozbiorach był siedzibą generał – gubernatorów Wilna, w latach 1863 – 1865 mieszkał w pałacu Michaił Murawiow ”Wieszatiel”.
W okresie XX- lecia - Reprezentacyjny Pałac Rzeczypospolitej, w którym często można było spotkać marszałka J. Piłsudskiego.

Pałac Radziwiłłów – został zbudowyny w I poł. XVII w. przez księcia Janusza Radziwiłła, hetmana WKL, bohatera „Potopu” H. Sienkiewicza.
Był uważany za najpiękniejszą wileńską rezydencję magnacką w połowie XVII w., zniszczony został podczas okupacji moskiewskiej(1655 – 1660).
Pałac składał się z pięciu połączonych w ogromną podkowę pawilonów, do dziś zachowały się tylko dwa. Mieści się obecnie tu Litewskie Muzeum Sztuki, w którym można oglądać ekspozycję poświęconą Radziwiłłom.

Pałac de Reussów, znajduje się przy placu Daukantasa, naprzeciwko Pałacu Prezydenta, wzniesiony w XVIII w., z mansardowym dachem i ozdobnym czterokolumnowym portykiem z kolumnami.

Pałac Władców albo Zamek Dolny – dawna rezydencja wielkich książąt litewskich i królów polskich, która swój złoty wiek przeżywała w dobie renesansu. Pałac zniszczyli w połowie XVII w. wojska moskiewskie, natomiast w końcu XVIII w. ruiny dawnej rezydencji z rozkazu władz rosyjskich zostały wyburzone do fundamentów.
Odbudowę pałacu po burzliwych dyskusjach rozpoczęto w 2002 r., miała być ona zakończona w 2009 r., aby w taki sposób upamiętnić 1000 – lecie pierwszej historycznej wzmianki o Litwie, która się ukazała w 1009 r.
Symboliczne otwarcie pałacu nastąpiło w lipcu 2009 r., ale nie został on oddany do dyspozycji Litwinów, nadal trwają prace budowlane i ze względu na kryzys nie wiadomo, kiedy one zostaną zakończone.

Pałac Tyzenhauzów (ul. Niemiecka) – zbudowany w pierwszej połowie XVIII w. przez podskarbiego litewskiego Antoniego Tyzenhauza, przebudowany w stylu klasycyzmu w końcu XVIII w. wg projektu Marcina Knackfusa.

Pałac Ogińskich, znajduje się przy ul. Arkliu (zaułek Koński), w tym miejscu parcelę ziemi z gotyckimi kamienicami kupili Ogińscy na przełomie XVII – XVIII w., zbudowali tu barokowy pałac, który został przebudowany później w stylu klasycyzmu. Obecnie ma tu swą siedzibę Teatr Młodzieżowy.

Mały Pałac Radziwiłłów – podczas badań archeologicznych znaleziono na terenie pałacu kafle z herbem Zaleckich, Tyzenhauzów, Radziwiłłów, talerz z herbem Naruszewiczów, więc możliwe, że przedstawiciele tych rodów byli właścicielami tej rezydencji.
W XVII w. istniała tu posiadłość urządzona z wielkim przepychem, z pięknymi przejściami arkadowymi w podwórku, które się zachowały do naszych czasów.
W połowie XVIII w. wybuchł pożar w pałacu i po przebudowie nałeżał on do Radziwiłłów.
W latach 1795 – 1810 miał swą siedzibę w tym budynku wileński teatr, a przeróżne trupy występowały jeszcze do 1845 r.
W II połowie XIX w. tu urządzono mieszkania, sklepy i aptekę.
Od początku 90 – ych lat XX w. mieści się w dawnym pałacu Muzeum Kina i Teatru.

Pałac Tyszkiewiczów (ul. Trocka) – nazywany „Domem pod bałwanami”, gdyż portal zdobią rzeźby atlantów.
Obecnie tu się mieści jeden z fakultetów Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego.

 

 

Zespół budynków opactwa Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskichjest jednym z najpiękniejszych kościołów w Krakowie, a zarazem jednym z najcenniejszych zabytków kultury średniowiecznej w Europie Środkowej.

Kościół Bożego Ciała posiada swoja legendę. Mówi ona o kradzieży w kolegiacie Wszystkich Świętych, w czasie oktawy Bożego Ciała. Wtedy to łupem złodziei padła monstrancja z Najświętszym Sakramentem. Gdy złoczyńcy odkryli, że nie jest ona wykonana ze złota, porzucili ją na bagnach w miejscowości Bawół. Miejscowa ludność zauważyła jednak, że staw nocą świeci dziwnym blaskiem. W ten sposób odnaleziono skradzioną monstrancję z hostią. Na miejscu w którym została w cudowny sposób odnaleziona, król Kazimierz Wielki polecił wybudować kościół Bożego Ciała. Staw zasypano, bagna osuszono i w 1340 roku powstała pierwsza budowla, a był to drewniany kościół. Do dzisiejszego dnia mieszkańcy Kazimierza mówią, że nocą w pobliżu kościoła można dostrzec błąkające się światła.

Msze święte

dni powszednie i soboty
6.30, 8.00, 12.00, 19.00

niedziele i święta
6.30, 8.00, 9.30, 11.00, 12.15, 16.00, 19.00

Budowa kościoła murowanego została rozpoczęta w 1385 roku, a powierzono ją rodzinie Czipserów. W roku 1387 miała miejsce konsekracja ołtarzy, natomiast konsekracja kościoła nastąpiła dnia 21 stycznia 1401 roku. Pierwotnie kościół miał mieć korpus halowy o nawach równej wysokości. Jednak w czasie prac pojawiła się koncepcja budowli bazylikowej, gdy nawa główna jest wyższa niż nawy boczne, a co za tym idzie oświetlana światłem własnych okiem. Budowę korpusu ukończono w roku 1405.

Opiekę nad kościołem król Władysław Jagiełło powierzył kanonikom regularnym laterańskim, sprowadzonym do Krakowa z Kłodzka. W roku 1410 rozpoczęła się też budowa klasztoru kanoników. W roku 1500 wybudowano szczyt fasady. Dzwonnica natomiast stanęła w latach 1566 – 1585.

Dnia 9 grudnia 1594 roku w kościele miał miejsce pożar. W jego wyniku spłonął dach oraz zniszczone zostały organy.

Z początkiem XVII wieku (w latach 1612 – 1644) wprowadzono do kościoła wiele barokowych elementów, głównie za sprawą księdza Marcina Kłoczyńskiego, który w ówczesnych czasach pełnił opiekę nad kościołem i zakonem. W tym czasie wzniesiono wieżę przyozdobioną manierystycznym hełmem, wybudowano trzy kruchty nakryte kopułami z latarniami. W kościele Bożego Ciała oglądać można najpiękniejsze stalle w Krakowie.

W 1772 wybudowany został chór, na który 100 lat później przeniesiono z prezbiterium organy.

Od początku istnienia zakonu utrzymywał on stałą liczbę 20 braci. Z reguły tej zrezygnowano na początku XX wieku, co wiązało się z koniecznością dobudowania w latach 1929 – 1930 nowych cel dla zakonników. 

W 1989 roku wymieniono w bazylice dach oraz przeprowadzono prace konserwatorskie murów zewnętrznych.

Architektura

Kościół jest ceglaną trójnawową bazyliką z pięcioprzęsłowym prezbiterium oraz czteroprzęsłowym korpusem w styku filarowo-przyporowym. Strzeliste prezbiterium spięte jest szkarpami. W zachodniej wieży, sięgającej 70 m, umieszczone są cztery dzwony. Zewnętrzny arkadowy krużganek łączy kościół z klasztorem kanoników regularnych. Zachodni szczyt fasady powstał w XV wieku, a w wąskich wnękach umieszczono kamienne tarcze herbowe Polski i Litwy oraz herby królewskie. Było to znakiem, iż nad bazyliką opiekę roztaczał sam monarcha. Pod względem architektonicznym bazylika prezentuje styl gotycki, jednak wnętrze pełne jest typowo barokowych rzeźb.

Wnętrze

Wnętrze kościoła Bożego Ciała pełne jest barokowego przepychu. Przykładem może być późnobarokowa ambona, podtrzymywana przez dwie syreny i delfiny, niczym łódź, unosi się na falach. Pomiędzy nawą główną a prezbiterium, umieszczona jest figura ukrzyżowanego Jezusa, po bokach którego znajdują się figury Matki Boskiej, św Jana oraz Marii Magdaleny.

Ołtarz główny, autorstwa Tomasza Dolabelli, datowany jest na XVII wiek. W swojej dolnej części przedstawia narodzenie Jezusa, zaś w górnej części zdjęcie z krzyża. W szczycie ołtarza umieszczona jest figura Jana Chrzciciela.

Pierwsza wzmianka o organach w Bazylice Bożego Ciała pochodzi z roku 1373. Miały one byc wykonane przez mistrza Marcina w latach 1373 – 1378, a przerobione 8 lat później przez mistrza Jana. Organy te jednak uległy zniszczeniu w wyniku pożaru z 9 grudnia 1594 roku. Z roku 1606 pochodzi projekt organów 28-głosowych, które miały zastąpić instrument zniszczony w pożarze. Jednak nowe, 25-głosowe, organy zostały wybudowane dopiero w roku 1664 przez mistrza Bartłomieja Jakowicza. Kolejne, 20-głosowe, wykonał w latach 1765-1768 Michał Sadkowski. W 1870 roku organy przebudowano i umieszczono na chórze. W roku 1927, po wielu renowacjach i przeróbkach, organy te miały 27 głosów. Wtedy to wykonano ich kolejna modernizację, przeniesiono na powrót do prezbiterium i wcielono do projektu organów, jakie możemy w kościele oglądać współcześnie.

Obecnie znajdujące się w bazylice organy zaprojektowano na 83 głosy, i są to pod tym względem największe organy w Krakowie od 1963 roku. Jest to projekt autorstwa prof. Chwedczuka, prof. Jargonia oraz prof. Machla, zaś wykonawstwo powierzono firmie Dominika Biernackiego. Organy Główne (63 głosy) umieszczone są na chórze z tyłu kościoła, zaś Organy Boczne (20 głosów) znajdują się w prezbiterium i są oddalone od Głównych o ok. 70 m. Są one ze sobą połączone kablami i przekaźnikami oraz posiadają identyczne kontuary. Miech Organów Bocznych umieszczony jest nad zakrystią, zaś Organów Głównych w wieży, co sprawia że są one niesłyszalne wewnątrz bazyliki w czasie gry. Organy Boczne powstały w wyniku przebudowania poprzednich organów, zaś w latach 1958 – 1963 miała miejsce budowa Organów Głównych. W pierwszych latach XXI wieku przeprowadzono renowację organów.

źrdła:

Adamczewski J., Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992r. Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1959r. Gołos J., Polskie organy i muzyka organowa, Instytut Wydawniczy PAX 1972. Goras M., Zaginione gotyckie kościoły Krakowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2003 Łatak K. CRL, Przewodnik Bazylika i Klasztor Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskich na Kazimierzu w Krakowie