Question

Temat: W jaki sposób Eliza Orzeszkowa propaguje hasła pozytywistyczne na kartach "Nad Niemnem"?
[wypracowanie na 200 słów]

Answer 1

Przekroczyłam dosyć limit, ale zawsze możesz skrócić nieco treść.

***

Powieść Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem" jest powieścią realistyczną, która obrazowała rzeczywistość okresu pozytywizmu, ukazywała szerokie spojrzenie na społeczeństwo, a zarazem przeplatana elementami powieści tendencyjniej, gdzie można wyodrębnić tezę, co też było najciekawsze dla ówczesnej czytelnika. Eliza Orzeszkowa pisząc „Nad Niemnem" składała tym samym hołd mickiewiczowskiemu „Panu Tadeuszowi" - głownie poprzez umieszczenie akcji w tym samym miejscu, w którym rozgrywał się „Pan Tadeusz', ale i przez liczne opisy przyrody, co było charakterystycznym elementem literatury pozytywistycznej. Swoim dziełem Orzeszkowa oddawała cześć powstaniu styczniowemu - jednak poprzez panującą wówczas cenzurę wprowadzoną przez zaborców, nie mogła pisać wprost - z tego też powodu używała języka ezopowego, czyli tzw. „mowy więziennej", charakteryzującej się formułami o utajonym, metaforycznym znaczeniu, które można wielorako interpretować.
Powieść „Nad Niemnem” eksponuję przede wszystkim pracę, spełniając tym samym hasła pozytywistyczne pracy u podstaw i pracy organicznej. Jeden z głównych bohaterów, Benedykt Korczyński, pracuje na roli i próbuje utrzymać ziemię, walcząc o nią, gdyż jest to jego dorobek – nie jest powiedziane, z kim o nią walczy, lecz dla czytelnika jest jasne, iż jest to aluzja w stronę zaborców stosujących tzw. „rugi”, czyli wysiedlenia chłopów z ich terenów rolniczych. Motyw pracy w tej powieści wspominany jest również na przykładzie szlachty zaściankowej, która pracuje na roli, choć nadal zachowuje swój status. Społeczeństwo ukazuje jako jednostkę prowadzącą płytkie życie, kierujące się zasadą: „praca i ja”. Autorka udowadnia, że tylko ciężką pracą można coś osiągnąć (legenda opowiadana przez Anzelma).
Eliza Orzeszkowa porusza również problem emancypacji kobiet. Przedstawia kobietę jako słabą, niewykształconą jednostkę, która nie potrafiłaby się sama utrzymać, gdyż jej zadaniem było jedynie „być i pięknie wyglądać”. Twierdzi, że kobietę coś krępuje, acz nie zaznacza konkretnie co. Założeniem pozytywizmu było wyzwolenie kobiet z narzuconych nań przez społeczeństwo norm – udowodnić, że mogą być niezależnymi, pracującymi i samowystarczalnymi osobami.