Question

stosunki polsko krzyżackie za Władysława Łokietka (chodzi tu o wojny kiedy były i ich skutki)

Answer 1

Stosunki polsko- krzyżackie na przestrzeni lat często się zmieniały, raz były doskonałe, zarówno Polacy jak i Krzyżacy sobie pomagali, by za chwilę przejść do działań zbrojnych przeciwko sobie. W tej pracy postaram się te relacje przedstawić. 
Swoje wypracowanie rozpocznę od roku 1226, w którym Konrad Mazowiecki zaprosił doPolski Krzyżaków, dodam jeszcze parę słów o powstaniu Zakonu, a zakończę na wydarzeniach z roku 1525 – hołdu lennego złożonego przez mistrza zakonu Zygmuntowi Staremu. 
Początki zakonu krzyżackiego to oblężenie Akki w 1190 r., w trakcie, którego rycerze krzyżowi pochodzenia niemieckiego założyli przy szpitalu zorganizowanym przez mieszczan z Lubeki, nieformalne stowarzyszenie. Książę Szwabski Fryderyk przekazał następnie cały szpital owemu stowarzyszeniu, wymuszając jednocześnie na jego członkach złożenie ślubów czystości. Szpital miał oficjalną nazwę Szpitala Najświętszej Marii Panny przy Domu Niemieckim w Jerozolimie i od jego nazwy powstała też nazwa bractwa szpitalnego, gdy w 1191 r. papież Klemens III oficjalnie zatwierdził jego istnienie. Po zdobyciu Akki papież przyznał bractwu rozległe dobra wokół tego miasta i instytucja ta zaczęła szybko powiększać swoje szeregi.Cesarz niemiecki Henryk IV postanowił wykorzystać bractwo do swoich celów i nadał mu kolejne ziemie w południowych Włoszech oraz wyjednał u papieża Celestyna III przyznanie bractwu statusu pełnego zakonu rycerskiego, co nastąpiło w 1198 r. Po śmierci Henryka IV i niepowodzeniach krucjaty, zakon zaczął przeżywać regres. Zapobiegł mu czwarty z kolei wielki mistrzzakonu Hermann von Salza, który drogą cierpliwych działań dyplomatycznych wyjednywał od kolejnych papieży i cesarzy Niemiec kolejne przywileje i dobra na terenie Włoch, Niemiec i Palestyny, dzięki czemu zakon stał się prawdziwą potęgą ekonomiczną i polityczną, znacznie wyprzedzając wpływami joannitów i templariuszy. Dla Hermana von Salza było to jednak wszystko za mało, gdyż jego ambicją było stworzenie niezależnego państwa zakonnego. Zdawał on sobie sprawę, że zdobycze na terenie Palestyny są nietrwałe i dlatego starał się znaleźć mu nowe lokum. Pierwszym takim miejscem był Siedmiogród, gdzie zaprosił zakon król węgierski Andrzej II dla obrony swoich wschodnich rubieży przed koczowniczymi plemionami Kumanów. Z Siedmiogrodu Krzyżacy zostali jednak przegnani po tym, gdy podjęli w 1225 r. próbę wyłamania się spod zależności lennej od króla Węgier i przekazania swoich dóbr pod lenno papieży. 
W tym czasie Krzyżacy nawiązali pierwsze kontakty z książętami polskimi. W 1222 roku Henryk Brodaty darował im wieś Lasocice koło Namysłowa, w 1224 roku Władysław Odonic 500 włók ziemi nad Jeziorem Bytyńskim za Notecią. Konrad Mazowiecki w 1225-1226 roku zwrócił się do nich z propozycją nadania im większości obszaru ziemi chełmińskiej w zamian za przyjęcie przez krzyżaków obowiązku obrony pogranicza pruskiego. W istocie rzeczy Konrad zamyślał z pomocą Krzyżaków podbić Prusy w celu rozszerzenia swych posiadłości. Wypędzeni z Węgier Krzyżacy podchwycili ofertę księcia i od razu pchnęli ją na większe tory. Jeszcze przed osiedleniem się w Polsce uzyskali zatwierdzenie tej darowizny przez Cesarza Fryderyka II (bez wiedzy Konrada), który równocześnie tzw. Złotą Bullą podpisaną w Rimini z 1226 roku odwołując się do swoich uprawnień cesarskich nadał Zakonowi Prusy oraz przyznał Krzyżakom prawa książąt Rzeszy. Jasno sformułowany w tej bulli cel utworzenia autonomicznego państwa krzyżackiego na terenie Prus wskazywał, że Krzyżacy od samego początku nie czuli się zobowiązani wiernością dla księcia polskiego i zamierzali działać ponad jego głową w porozumieniu z ówczesnymi uniwersalnymi potęgami świata chrześcijańskiego.
W 1234 roku Krzyżacy podrobili przywilej datowany na rok 1230 zwany od rzekomego miejsca wystawienia- kruszwickim. Mocą tego przywileju Książę Konrad prócz ziemi chełmińskiej nadał im rzekomo na własność całe Prusy. Tym samym, dał im postawę prawną do zorganizowania tam państwa. Papież ogłosił Prusy lennem papieskim (1243) przez co dokonało się ostatecznie utrwalenie podstaw prawnych. Początki swoich rządów poświęcili Krzyżacy na uporządkowanie stosunków w ziemi chełmińskiej. Lokowali na prawie niemieckim miasta Chełmn i Toruń nadając im samorząd wzorowany na prawie magdeburskim. Zamieszkujący ziemię chełmińską rycerze polscy otrzymali szczegółowy przywilej regulujący ich posługi wojskowe oraz prawa gospodarcze i polityczne. 
W 1233 roku Krzyżacy przekroczyli granicę pruską. Wspomagali ich książęta mazowieccy nie pojmujący usadowienia się tam Niemców. Słabość więzi politycznej Prusów spowodowała, że plemiona pruskie występowały do walki w luźnych grupach i ulegały przewadze przeciwnika. Krzyżacy górowali doświadczeniem bojowym i wspaniałą organizacją. Bezwzględnie tłumili opór ludności, narzucali chrześcijaństwo. W czasie podboju Zakon zaczął kolonizować opanowany obszar, sprowadzając osadników z terenu Niemiec. Po podboju każdej ziemi Krzyżacy natychmiast przystępowali do zakładania zamków obsadzonych stałą załogą. W zamkach tych utrzymywali się przez zimę, a wiosną po nadejściu posiłków ruszali na dalszy podbój. W ciągu kilku lat udało im się w ten sposób podbić całą Pomezanię i Pogezanię. Założyli na tych terenach miasta: Kwidzyń, Elbląg, Malbork. Po założeniu miasta i portu w Elblągu Krzyżacy weszli w bezpośredni kontakt z hanzeatami ( członkami Hanzy). Odtąd nie tylko lądem, ale i morzem napływały posiłki rycerskie z Niemiec. W 1283 roku całe Prusy znalazły się pod panowaniem Zakonu. Mimo uporczywego oporu ludność pruska nie zdołała obronić swojej wolności. W walce tej Prusacy nieraz zdradzali swój lud, przechodząc na stronę wroga, pomagając im przez to w walkach. Krzyżacy nadawali rycerzom pruskim kilkułanowe przydziały ziemi na prawie lennym, zagarniając do swojej dyspozycji olbrzymią resztę. Zasadnicze masy wolnej ludności pruskiej zostały wtrącone w zależności feudalne.
W czasie walk z Prusakami do Zakonu Krzyżackiego zostali przyłączeni Bracia Dobrzyńscy ( oficjalna nazwa Pruscy Rycerze Chrystusowi, zwani też Kawalerami JezusaChrystusa) z powodu małej skuteczności w walce z Prusami oraz niewielkiej liczebności. Zezwalał na to dokument papieski. Jednakże w praktyce nigdy ten zakon rycerski nie został wcielony do Krzyżaków. Część braci Konrad Mazowiecki przeniósł do Drohiczyna. Co więcej w roku 1237 Zakon Kawalerów Mieczowych zawarł z Krzyżakami sojusz militarno- polityczny. 
Do początku wieku XIV stosunki między książętami piastowskimi a Krzyżakami układały się jak najlepiej. Ci pierwsi otrzymali pomoc w walce z Prusami, a ci drudzy rośli w siłę, stając się powoli poważnym wrogiem dla Polski. 
Sytuacja zaczęła się zmieniać, gdy koronowanym władcą Polski został Wacław II czeski z roku Przemyślidów. O władzę ubiegał się też od 1304 książę Władysław Łokietek. Został on poparty przez papiestwo i króla węgierskiego. W 1305 r. Wacław zmarł. Jego naturalnym następcą został Wacław III. Jako dziedzic korony polskiej w zamian za Miśnię i Łużyce przekazał margrabiom brandenburskim prawa do Pomorza Gdańskiego. Po nim władzę przejął Władysław Łokietek. Na Pomorzu Brandenburczycy cieszyli się poparciem niemieckiej ludności Gdańska. W 1308 roku margrabiowie brandenburscy postanowili wcielić w życie swoje prawa i podeszli pod Gdańsk.