Rządy Katarzyny II w Rosji W latach 1741-1762 panowała w Rosji caryca Elżbieta, córka Piotra I. Rozpoczęła planowe zasiedlanie Syberii zsyłanymi tam za różne przewinienia chłopami, ograniczyła na dworze petersburskim wpływy niemieckiej kamaryli. W polityce europejskiej była zwolenniczką sojuszu Rosji z Habsburgami. Nigdy oficjalnie nie wyszła za mąż, natomiast zawarła potajemnie związek małżeński z Aleksym Razumowskim, synem ukraińskiego Kozaka. Caryca nadała mu tytuł hrabiowski i uczyniła feldmarszałkiem, ale to nie wystarczało, by mogła ujawnić małżeństwo i myśleć o legalnym potomstwie z niego. Dlatego też, nie mając własnych dzieci, Elżbieta zawczasu przygotowała sukcesję. Wyznaczyła na przyszłego cara księcia holsztyńskiego Karola Piotra Ulryka, swojego siostrzeńca. Przybył on na dwór petersburski i przyjął prawosławie jako Piotr. Caryca Elżbieta pomyślała także o żonie dla niego – została nią w roku 1745 księżniczka Zofia Augusta z niemieckiego Anhalt-Zerbst ze Szczecina. Po przyjeździe do Petersburga i ona przeszła na prawosławie jako Katarzyna. Następca tronu Piotr był wprawdzie w połowie Rosjaninem (po matce księżnej Annie, córce Piotra I), ale nienawidził wszystkiego co rosyjskie. Ideałem władcy był dla niego władca Prus Fryderyk II. Kochał musztrę wojskową na wzór pruski, starł się nawet chodzić w sposób charakterystyczny dla Fryderyka II. Poza tym był impulsywny i brutalny. Natomiast Katarzyna szybko przystosowała się do rosyjskich realiów, pozyskując dzięki temu przychylność miejscowej szlachty. Potrafiła także umiejętnie budować swój mit miłośniczki idei Oświecenia, co czyniło ją popularną w środowisku intelektualistów europejskich. W roku 1762 zmarła caryca Elżbieta i tron objął jej siostrzeniec jako Piotr III. Jednak sprawował władzę tylko przez pół roku, gdyż został zmuszony do abdykacji w wyniku pałacowego zamachu stanu, na którego czele stanęła Katarzyna II (1762-1796), a wykonawcami jej poleceń byli oficerowie gwardii cesarskiej. Kilka dni po zrzeczeniu się tronu Piotr został zamordowany przez gwardzistów podczas rzekomej pijackiej awantury. Polityka wewnętrzna W roku 1764 Katarzyna przeprowadziła sekularyzację dóbr należących do cerkwi. Państwo przejęło wówczas około 900 tys. chłopów pańszczyźnianych, a Cerkiew prawosławna przestała być potęgą gospodarczą w Rosji. Państwo rosyjskie wzięło na siebie obowiązek utrzymania instytucji cerkiewnych i klasztornych, co pogłębiło podporządkowanie rosyjskiego prawosławia władzy świeckiej. Na Ukrainie lewobrzeżnej zniesiona została hetmańszczyzna, czyli autonomia Kozaków. Zarząd terytoriów ukraińskich przeszedł w ręce generał-gubernatora Piotra Rumiancewa. W latach 1773-1775 miało miejsce wielkie powstanie chłopskie pod przywództwem Kozaka Jemieliana Pugaczowa. Objęło ono całe Powołże i ziemie Rosji centralnej aż po Ural, przyłączyły się do niego narodowości nierosyjskie. Pugaczow ogłosił się kolejnym Samozwańcem – cudem ocalałym carem Piotrem III. Powstanie zostało brutalnie stłumione, tysiące jego uczestników powieszono. W ramach represji popowstaniowych zlikwidowana została Sicz Zaporoska, a dziesiątki tys. Kozaków przesiedlono w głąb Rosji na Kubań. W roku 1775 Katarzyna wprowadziła nową strukturę administracyjną Rosji: kraj podzielono na pięćdziesiąt mniej więcej równych guberni (każda liczyła około 300-400 tys. mieszkańców) i powiaty (20-30 tys.). Celem tej reformy było wykorzenienie separatyzmów lokalnych poprzez likwidację tradycyjnych, historycznych jednostek terytorialnych.
Rządy Katarzyny II w Rosji
W latach 1741-1762 panowała w Rosji caryca Elżbieta, córka Piotra I. Rozpoczęła
planowe zasiedlanie Syberii zsyłanymi tam za różne przewinienia chłopami, ograniczyła na
dworze petersburskim wpływy niemieckiej kamaryli. W polityce europejskiej była
zwolenniczką sojuszu Rosji z Habsburgami.
Nigdy oficjalnie nie wyszła za mąż, natomiast zawarła potajemnie związek małżeński z
Aleksym Razumowskim, synem ukraińskiego Kozaka. Caryca nadała mu tytuł hrabiowski i
uczyniła feldmarszałkiem, ale to nie wystarczało, by mogła ujawnić małżeństwo i myśleć o
legalnym potomstwie z niego. Dlatego też, nie mając własnych dzieci, Elżbieta zawczasu
przygotowała sukcesję. Wyznaczyła na przyszłego cara księcia holsztyńskiego Karola
Piotra Ulryka, swojego siostrzeńca. Przybył on na dwór petersburski i przyjął prawosławie
jako Piotr. Caryca Elżbieta pomyślała także o żonie dla niego – została nią w roku 1745
księżniczka Zofia Augusta z niemieckiego Anhalt-Zerbst ze Szczecina. Po przyjeździe do
Petersburga i ona przeszła na prawosławie jako Katarzyna.
Następca tronu Piotr był wprawdzie w połowie Rosjaninem (po matce księżnej Annie,
córce Piotra I), ale nienawidził wszystkiego co rosyjskie. Ideałem władcy był dla niego
władca Prus Fryderyk II. Kochał musztrę wojskową na wzór pruski, starł się nawet chodzić w
sposób charakterystyczny dla Fryderyka II. Poza tym był impulsywny i brutalny. Natomiast
Katarzyna szybko przystosowała się do rosyjskich realiów, pozyskując dzięki temu
przychylność miejscowej szlachty. Potrafiła także umiejętnie budować swój mit miłośniczki
idei Oświecenia, co czyniło ją popularną w środowisku intelektualistów europejskich.
W roku 1762 zmarła caryca Elżbieta i tron objął jej siostrzeniec jako Piotr III. Jednak
sprawował władzę tylko przez pół roku, gdyż został zmuszony do abdykacji w wyniku
pałacowego zamachu stanu, na którego czele stanęła Katarzyna II (1762-1796), a
wykonawcami jej poleceń byli oficerowie gwardii cesarskiej. Kilka dni po zrzeczeniu się
tronu Piotr został zamordowany przez gwardzistów podczas rzekomej pijackiej awantury.
Polityka wewnętrzna
W roku 1764 Katarzyna przeprowadziła sekularyzację dóbr należących do cerkwi.
Państwo przejęło wówczas około 900 tys. chłopów pańszczyźnianych, a Cerkiew
prawosławna przestała być potęgą gospodarczą w Rosji. Państwo rosyjskie wzięło na siebie
obowiązek utrzymania instytucji cerkiewnych i klasztornych, co pogłębiło podporządkowanie
rosyjskiego prawosławia władzy świeckiej.
Na Ukrainie lewobrzeżnej zniesiona została hetmańszczyzna, czyli autonomia Kozaków.
Zarząd terytoriów ukraińskich przeszedł w ręce generał-gubernatora Piotra Rumiancewa.
W latach 1773-1775 miało miejsce wielkie powstanie chłopskie pod przywództwem
Kozaka Jemieliana Pugaczowa. Objęło ono całe Powołże i ziemie Rosji centralnej aż po
Ural, przyłączyły się do niego narodowości nierosyjskie. Pugaczow ogłosił się kolejnym
Samozwańcem – cudem ocalałym carem Piotrem III. Powstanie zostało brutalnie stłumione,
tysiące jego uczestników powieszono. W ramach represji popowstaniowych zlikwidowana
została Sicz Zaporoska, a dziesiątki tys. Kozaków przesiedlono w głąb Rosji na Kubań.
W roku 1775 Katarzyna wprowadziła nową strukturę administracyjną Rosji: kraj
podzielono na pięćdziesiąt mniej więcej równych guberni (każda liczyła około 300-400 tys.
mieszkańców) i powiaty (20-30 tys.). Celem tej reformy było wykorzenienie separatyzmów
lokalnych poprzez likwidację tradycyjnych, historycznych jednostek terytorialnych.
MOŻE CI TO POMOŻE