Przeczytaj tekst źródłowy, a następnie zaznacz poprawną odpowiedź. Nie w chlewie, ale człowiekiem wolnym urodziłem się, ani mi też zbywało na jedzeniu i odzieży, zanim do tej ziemi przybyłem. Wolność moją kocham i w całości ją zachowam. Z woli Bożej królem waszym przez was obrany zostałem. Przybyłem tu wskutek waszych próśb i nalegań. Wy sami włożyliście mi koronę na głowę. Jestem więc waszym rzeczywistym, a nie malowanym monarchą. Chcę panować i rozkazywać, i nie ścierpię, żeby kto nade mną panował. Bądźcie stróżami wolności waszej – to dobrze. Ale nie pozwolę, żebyście byli bakałarzami* moimi i senatorów moich. Tak strzeżcie wolności waszej, aby się w swawolę nie przerodziła! Reinhold Heidenstein, Dzieje Polski od śmierci Zygmunta Augusta do roku 1594, XVI wiek *
1. Jaką radę kieruje do szlachty autor (Stefan Batory) powyższych słów?
a) szlachta powinna kontrolować poczynania króla
b) szlachta nie powinna kierować do króla próśb i nalegań
c) szlachta powinna strzec swoich praw i dokonywać przemyślanych wyborów
d) szlachta ma pilnować wolności, ale jednocześnie uważać, by nie przerodziła się ona w anarchię
2. Jaki zarzut pada w tekście pod adresem szlachty?
a) stoi na straży wolności
b) poucza króla i senatorów
c) ogranicza wolność senatorów
d) pozwala władcy panować i rozkazywać
3. W którym z cytatów król oznajmia szlachcie, jaka jest jego rola w państwie?
a) „Wy sami włożyliście mi koronę na głowę”.
b) „Przybyłem tu wskutek waszych próśb i nalegań”.
c) „Wolność moją kocham i w całości ją zachowam”.
d) „Jestem więc waszym rzeczywistym, a nie malowanym monarchą”.
4. Co mówi Stefan Batory na temat okresu, zanim został królem Polski?
a) nie posiadał jedzenia ani odzieży
b) był wolny i niczego mu nie brakowało
c) urodził się w chlewie, ale jako człowiek wolny
d) był człowiekiem wolnym, ale cierpiał niedostatek
1. d) szlachta ma pilnować swoich wolności, ale uważać
2. b) poucza królów i sentatorów
3.d) "Jestem więc waszym rzeczywistym a nie malowanym monarchą"
4. b) był wolny i niczego mu nie brakowało.