Question

Prosze pomocy!! Potrzebuje szybko odpowiedzi :) .. Zakres ingerencji państwa.

Answer 1

Zakres ingerencji państwa w gospodarkę

Stanowienie i egzekwowanie prawa. Rynek nie jest w stanie ustanawiać, a w szczególności egzekwować, niezbędnych "zasad funkcjonowania". Chodzi tu szczególnie o zdefiniowanie i egzekwowanie prawa własności prywatnej. Gdyby nie było gwarancji własności prywatnej, to ludzie cały czas martwiliby się o swój majątek. Bodźce do inwestowania i pomnażania bogactwa byłyby bardzo słabe. Jeśli nie byłoby można egzekwować zawieranych umów, to nikt by ich nie zawierał. Cała działalność gospodarcza opierałaby się więc albo tylko na sile, za pomocą której można by ochronić swoją własność lub wyegzekwować umowy, albo na wzajemnym zaufaniu, co jednak znacznie ograniczałoby skalę prowadzonej działalności. Innymi słowy, prawo, w tym szczególnie prawo własności, jest kluczowym elementem funkcjonowania i rozwoju gospodarki rynkowej.

Ochrona konkurencji rynkowej. W świecie, który opisał Adam Smith, wiele małych firm konkurowało ze sobą o każdy grosz, którym dysponuje klient. Konkurencja zmuszała sprzedających do produkowania wyrobów zgodnie z zapotrzebowaniem klientów po możliwie najniższych cenach. Sprzedający, których wyroby nie spełniały warunków cenowych i jakościowych, tracili klientów i musieli się liczyć z możliwością niepowodzenia. Jednocześnie wysiłki podejmowane w celu zmniejszania kosztów i podnoszenia jakości prowadziły do bardziej wydajnego wykorzystywania ograniczonych zasobów ekonomicznych. Zupełnie inna sytuacja ma miejsce, gdy konkurencja jest ograniczona lub wręcz jej nie ma. Konsumenci nie mają możliwości wyboru i muszą dokonywać zakupów u monopolisty. Ten zaś, z kolei, nie ma bodźców do zmniejszania kosztów, ulepszania wyrobu i różnicowania swojej oferty. Ceny w takich okolicznościach są określane przez producentów, a nie przez rynek. Z tych też powodów brak konkurencji może doprowadzić do wyższych cen, marnowania zasobów i niższego standardu życia, ponieważ społeczeństwo będzie stać na kupno mniejszej ilości wyrobów.

Należy chronić system rynkowy przed monopolami, to znaczy firmami, które posiadają tak dużą kontrolę nad rynkiem, że mogą ustalać cenę, po jakiej będą sprzedawane ich wyroby. Sejm wprowadził ustawy, które mają promować rozwój konkurencji i ograniczać praktyki monopolistyczne.

Zapewnienie produkcji dóbr i usług użyteczności publicznej. Gospodarka rynkowa nie jest w stanie zapewnić wszystkich dóbr i usług, które są potrzebne społeczeństwu. Jest to związane z występowaniem dwóch typów dóbr: dóbr (i usług) prywatnych i dóbr (i usług) publicznych.

Do dóbr prywatnych należy większość tych dóbr, które spożywamy. Oto jest np. do sprzedania pączek. Jeśli go kupimy, to ktoś inny nie będzie już mógł go zjeść, a więc nasza konsumpcja wyklucza konsumpcję innych osób. Jeśli nie będziemy chcieli za niego zapłacić, to go nie dostaniemy. Tak więc, jeśli chcemy go zjeść, to musimy go kupić, co zapewnia zysk jego producentom i dlatego też nie trzeba nikogo namawiać ani zachęcać do produkcji pączków.

Dobrem publicznym jest np. obrona narodowa. Jeśli "konsumujemy" to dobro, żyjąc w pokoju, to nasza "konsumpcja" tego dobra nie zmniejsza konsumpcji innych obywateli. Ponadto nie ma możliwości pozbawienia "gapowiczów" - obywateli, którzy nie płacą podatków na obronę narodową - korzystania z dobrodziejstw obrony narodowej. Państwo zapewnia odpowiedni poziom obrony narodowej, w systemie wolnej konkurencji jej podaż mogłaby być niedostateczna z powodu "gapowiczów".

Sposoby oddziaływania państwa. Państwo może przeciwdziałać szkodliwym efektom zewnętrznym i promować dodatnie za pomocą przepisów, podatków, dotacji i wywierania presji. Przepisy bezpośrednio ingerują w gospodarkę i np. zabraniają pewnych działań lub je nakazują. Podatki mogą służyć do internalizacji, czyli do włączania, uwzględniania kosztów, które nie są brane pod uwagę bezpośrednio. Podatki mogą być także wykorzystywane do promowania dodatnich efektów zewnętrznych, przykładem tego są niższe podatki na książki, prasę itd. Dotacje to rządowe wypłaty dla osób prywatnych i firm. Stosuje się je po to, by zachęcić do działań gospodarczych przynoszących korzystne efekty zewnętrzne. Perswazja jest często stosowana w celu powstrzymania ludzi od zachowywania się w sposób zagrażający innym.

Udzielanie pomocy potrzebującym. Kiedy rynek zajmuje się dystrybucją, czyli rozdziałem dochodu narodowego, to kieruje się on wydajnością jednostek. Ci, którzy dysponują wydajnymi zasobami, z reguły dostają więcej od tych, których posiadane zasoby są mało wydajne. W rezultacie znikome dochody trafiają do ludzi, którzy nie są w stanie przyczyniać się do pomnażania dochodu narodowego. Ludzie ci muszą korzystać z pomocy państwa. Współczesne państwa realizują programy, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego wybranym grupom społecznym. Z programów tych korzyści czerpać mają ludzie biedni, chorzy, upośledzeni itd.

Stabilizacja gospodarki polega na podejmowaniu pewnych działań, których celem jest minimalizacja wahań dochodów społeczeństwa i minimalizowanie bezrobocia.