proszę o wytłumaczenie ułmków zwykłych i dziesiętnych plisssss ja tego nie ogarniam ze szkoły podstawowej dajcie pare przykładow i nauczcie mnie proszę was bardzo
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.
Ułamki zwykłe
W życiu codziennym często znajdujemy się w sytuacji, gdy musimy jakąś całość
podzielić na części. Wtedy to każdą z tych części możemy zapisać w postaci
ułamka. Jedna z czterech części - to
14
, dwie z trzech części - to
23.
W każdym ułamku wyróżniamy licznik, który liczy i mianownik, który określa na ile
części została podzielona całość. Licznik od mianownika odzielony został kreską
ułamkową, która zastępuje nam dzielenie.
Ułamek to liczba oznaczająca część całości.
Zapisujemy
ab
, gdzie a oznacza licznik ułamka, b oznacza mianownik ułamka.
Współczesny sposób zapisu ułamków pochodzi od matematyków hinduskich,
zapisywali oni licznik i mianownik, nie używając jednak kreski rozdzielającej.
Dodanie kreski rozdzielającej zawdzięczamy Arabom tłumaczącym dzieła Hindusów.
W Europie jako pierwszy w swoich pracach znane do dziś oznaczenie ułamków
publikuje włoski matematyk Fibonacci.
Ułamki dzielimy na właściwe i niewłaściwe.
Ułamek właściwy - to taki ułamek, w którym licznik jest mniejszy od
mianownika. Ułamki właściwe są mniejsze od 1.
Przykłady:
45,
17,
78
Ułamek niewłaściwy - to taki ułamek, w którym licznik jest większy od
mianownika lub równy mianownikowi. Ułamki niewłaściwe są większe lub równe 1.
Przykłady:
53,
1212,
157
Ułamki niewłaściwe przedstawione w postaci całości i ułamka właściwego nazywamy
liczbami mieszanymi.
Przykład:
53=
5:3=1
r. 2=
123
Ułamki są bez wątpienia wynalazkiem człowieka, a ich początki giną
w mrokach starożytności. Większość dawnych systemów miała nazwy dla
kilku najprostrzych rodzajów ułamków.
Ogólne pojęcie stosunku dwóch liczb zostało wprowadzone przez pitagorejczyków
w VI w. p.n.e. Poprzedzający ich Babilończycy i Egipcjanie używali jedynie
ułamków z licznikiem 1. Słowo ułamek pochodzi od wywodzącego się z łaciny
fractio, przekładu z arabskiego kasr - złamany, a zatem
ułamki to liczby złamane, gdzie mianownik określa, licznik liczy.
ułamki zwykłe składają się z licznika-na górze, mianownika-na dole i kreski ułamkowej która zastępuje znak dzielenia
na ułamkach można wykonywać wszystkie działania
jeśli chodzi o dodawanie i odejmowanie to można wykonać tylko wtedy gdy mianowniki są takie same
np
2/5+1/5=3/5
5/7-2/7=3/7
czyli w dodawaniu dodajesz liczniki a mianownik przepisujesz bez zmian a przy odejmowaniu odejmujesz liczniki a mianownik przepisujesz bez zmian
jeśli mianowniki są inne to trzeba najpierw ułamki sprowadzić do takiego samego mianownika
np
1/2+1/3
w takich wypadkach szukasz najmniejszej wspólnej wielokrotności liczby 2 i liczby 3
wypiszę kilka tych wielokrotności każdej liczby
dla 2: 2,4,6,8,10,...
dla 3: 3,6,9,12,...
najmniejszą liczbą która się powtarza jest 6, czyli wspólnym mianownikiem będzie 6
1/2=3/6
2 pomnożyłam przez 3 aby wyszło 6 więc to samo muszę zrobić z 1 stąd ułamek 3/6
1/3=2/6 bo 3 pomnożyłam przez 2 aby wyszło 6 i to samo robię z 1
teraz mój przykład ma postać
1/2+1/3=3/6+2/6=5/6
przy odejmowaniu jest tak samo jeśli są różne mianowniki
np
3/4-1/2=3/4-2/4=1/4
1/2 sprowadziłam do mianownika 4 bo najmniejszą wspólną wielokrotnością liczb 4 i 2 jest właśnie liczba 4
jeśli chodzi o mnożenie to mamy mnożenie ułamka przez liczbę naturalną oraz mnożenie ułamka przez ułamek
w pierwszym przypadku mnożysz liczbę prz,ez licznik ułamka a mianownik przepisujesz
np
2*5/7=10/7
lub
2*5/6
w tym przypadku 2 i 6 można skrócić (czyli podzielić) przez 2 a następnie liczbę po skróceniu pomnożyć przez licznik a mianownik przepisać
2*5/6=1*5/3=5/3
dzielenie
jeśli dzieliny dwa ułamki to pierwszy ułamek przepisujemy, dzielenie zamieniamy na mnożenie a drugi ułamek odwracamy i dalej wykonujemy wszystko tak jak przy mnożeniu
np
3/4:2/3=3/4*3/2=9/8
2/7:1/4=2/7*4=8/7
jeśli dzielimy ułamek przez liczbę to postępuje się podobnie
np
5/8:2=5/8*1/2=5/16
warto wspomnieć że są jeszcze liczby mieszane czyli ułamki składające się z całości i części ułamkowej
np 3 i 2/5, 7 i 5/9
jeśli chodzi o dodawanie i odejmowanie to wykonuje się podobnie jak na samych ułamkach
gdy są inne mianowniki to sprowadzając do wspólnego mianownika bierzemy pod uwagę tylko część ułamkową a całości się przepisuje
jeśli chodzi o mnożenie i dzielenie to liczby mieszane trzeba majpierw zamienić na ułamki niewłaściwe a potem wykonać działanie tak jak opisałam to wyżej
np
2 1/2*2 2/3
liczbę 2 1/2 zamieniam na ułamek niewłaściwyczyli mianownik mnożę przez całości i dodaję do tego licznik a liczbę która wyjdzie zapisuję w liczniku, mianownik przepisuję
czyli 2 1/2=5/2
2 2/3=8/3
2 1/2*2 2/3=5/2*8/3=20/3(2 z mianownika skracam z 8 z licznika przez 2)
ułamki dziesiętne
są to ułamki zwykłe o mianownikach 10,100,1000, itd
na ułamkach dziesiętnych można wykonywać wszystkie działania
przy dodawaniu i odejmowaniu sposobem pisemnym trzeba pamiętać aby przy podpisywaniu przecinek był pod przecinkiem
przy mnożeniu nie trzeba podpisywać w ten sposób
jeśli dzielimy dwa ułamki dziesiętne to musimy przesunąć przecinek o tyle miejsc w prawo aby w dzielniku nie było tego przecinka i dopiero wtedy wykonać dzielenie