Question

Proszę o wytłumaczenie dysocjacji jonowej tworzenie i nazwy anionów soli

Answer 1

1. Co to są sole?

Sole są związkami chemicznymi zbudowanymi z metalu (lub grupy amonowej NH4+) oraz reszty kwasowej. Sole występują w przyrodzie w postaci różnorodnych minerałów. Wiązania w solach mają charakter jonowy (wzory sumaryczne soli jedynie określają stosunek atomów w krysztale soli). Solom możemy przypisać wzór ogólny:

Znaczenie symboli:

M – metal
R – reszta kwasowa
n – wartościowść metalu (wskazująca na ilość anionów, czyli jonów ujemnych reszt kwasowych w soli, zgodnie z regułą krzyża)
m – wartościowość reszty kwasowej (wskazująca na ilość kationów, czyli jonów dodatnich metalu w soli, zgodnie z regułą krzyża)

2. Jak tworzyć nazwy i wzory sumaryczne soli?

Nazwy soli pochodzą od nazw anionów reszt kwasowych i kationów metalu z podaniem jego wartościowości (o ile metal przyjmuje więcej, niż jedną wartościowość!). Nazwy soli przyjmują końcówkę:

-ek w wypadku soli pochodzących od kwasów beztlenowych
-an, kiedy do czynienia jest z solą kwasu tlenowego.

Przykłady:

Wyjaśnienie:

Chlorek sodu – sól ta pochodzi od kwasu chlorowodorowego (solnego, HCl), który to jest kwasem beztlenowym, dlatego mówimy chlorek. Wiemy, że wartościowość reszty kwasowej jest równa ilości atomów wodoru w kwasie – w tym wypadku liczba ta wynosi 1, zatem reszta kwasowa jest jednowartościowa. Sód ma jedną wartościowść – I – dlatego nie podajemy jej w nawiasie obok nazwy. Zatem wzór sumaryczny chlorku sodu to NaCl (zgodnie z regułą krzyża).

Bromek wapnia – kwas bromowodorowy (HBr) ma jednowartościową resztę kwasową. Wapń natomiast przyjmuje w związkach wartościowość równą II. Dlatego wzór bromku wapnia to CaBr2 (w soli są 2 atomy bromu, ponieważ wapń jest dwuwartościowy).

Jodek glinu – kwas jodowodorowy (HI) ma jak w przykładach wyżej jednowartościową resztę kwasową. Glin ma wartość III, tak więc wzór sumaryczny jodku glinu to AlI3.

Siarczek żelaza(II) – anion siarczkowy jest II-wartościowy, żelazo ma w tym związku również wartościowość II, więc po skróceniu otrzymamy wzór FeS.

Siarczan(VI) potasu – kwas siarkowy(VI) to H2SO4, zatem anion siarczanowy(VI) będzie miał wartościowość równą II. Potas ma wartościowość I, tak więc wzór siarczanu(VI) potasu będzie wyglądał następująco: K2SO4 (jest to siarczan(VI), bo to sól tlenowa).

Węglan magnezu – anion węglanowy ma jest II-wartościowy, magnez również, zatem związek ten będzie miał wzór sumaryczny MgCO3.

Azotan(V) ołowiu(II) – azotan(V) jest I-wartościowy, zatem wzór tego związku to Pb(NO3)2.

Fosforan(V) amonu – fosforan(V) jest III-wartościowy (kwas fosforowy(V) – H3PO4), a grupa amonowa jest zawsze jednowartościowa, zatem wzór fosforanu(V) amonu to (NH4)3PO4.

UWAGA!

Należy pamiętać, że wartościowość zapisana w nawiasie po nazwie anionu nie mówi, jaką wartościowość ma anion, ale pierwiastek występujący w reszcie kwasowej poza tlenem, czyli np. wspomniany już wyżej azotan(V) jest I-wartościowy! Wartościowość V ma azot w tym azotanie.

3. Jak zapisywać poprawnie reakcje dysocjacji jonowej (elektrolitycznej) soli?

Sole pod wpływem wody dysocjują na kationy (jony dodatnie) metalu i aniony (jony ujemne) reszt kwasowych. Ogólny zapis takiej reakcji można przedstawić następującym równaniem: Symbole mają takie samo znaczenie, co we wzorze ogólnym soli (patrz wyżej).

UWAGA!

Nad strzałką należy zawsze zapisywać H2O, ponieważ to pod wpływem wody sole rozpadają się na jony, czyli dysocjują.

Przykłady:

Zapisy słowne i wyjaśnienie:

Chlorek potasu dysocjuje na kation potasu i anion chlorkowy.

Siarczek glinu dysocjuje na 2 kationy glinu i 3 aniony siarczkowe (ad.: ilość atomów metalu i reszt kasowych stawiamy zawsze przed symbolem pierwiastka w wypadku dysocjacji jonowej; piszemy Al(3+), ponieważ glin jest III-wartościowy, a znak + występuje, ponieważ metale zawsze tworzą kationy (jony dodatnie) i piszemy S(2-), ponieważ siarka w kwasie siarkowodorowym (H2S) jest dwuwartościowa, a dysocjując, jako reszta kwasowa, tworzy aniony.

Węglan sodu dysocjuje na 2 kationy sody i 1 anion węglanowy.

Siarczan(VI) amonu dysocjuje na 2 kationy amonowe i jeden anion siarczanowy(VI).


Dysocjacji jonowej mogą ulegać sole dobrze rozpuszczalne w wodzie – rozpuszczalność możemy odczytać z wykresów oraz tabel rozpuszczania się (rozpuszczalności) soli w wodzie. tu się znajduje wszystko co potrzebne mam nadzieję że pomogłem