Question

Proszę o pomoc. Za prawidłową odpowiedź dam naj.

1. Wypisz przywileje nadane polskiej szlachcie i podziel je na te, które mają charakter polityczny, a które ekonomiczny

2.Wypisz najwybitniejszych przedstawicieli polskiego odrodzenia i przedstaw ich dokonania

3.Wyjaśnij jaką funkcję polityczną w RP pełniły sejmiki i sejm walny

4. Wyjaśnij na jakich zasadach funkcjonowała gospodarka folwarko-pańszczyźniana

Answer 1

1. Przywileje:

a) 1374 - przywilej koszycki - ekonomiczny,

b) 1422 - przywilej czerwiński - polityczny,

c) 1430-1433 - przywilej jedleńsko-krakowski - polityczny,

d) 1454 - przywilej nieszawski - polityczno-ekonomiczny,

e) 1496 - przywilej piotrkowski - polityczno-ekonomiczny,

f) 1505 - przywilej radomski (konstytucja Nihil novi) - polityczny

 

2. Przedstawiciele polskiego odrodzenia:

a) Jan Kochanowski - rozwinął lirykę polską, autor pierwszego w polskiej literaturze cyklu poetyckiego,

b) Mikołaj Rej - pierwszy w polskiej literaturze wizerunek szlachcica (literatura parenetyczna),

c) M. Gomółka - "Melodie na Psałterz polski"

d) Bona Sforza - dzięki niej na stoły polskiej szlachty trafiło wiele dotąd nieznanych warzyw (nie była Polską, ale bardzo przyczyniła się do rozwoju renesansowych idei)

 

3. Sejm walny został utworzony w dobie demokracji szlacheckiej i w jego obradach brali udział: senat, król i izba poselska. Uchwalał on ustawy zgodne z artykułami henrykowskimi, podejmowanie decyzję o zwołaniu pospolitego ruszenia, nadawali peawo łaski i amnestii.

Sejmiki ziemskie miały postać okręgowych sejmów, na których decydowano o kwestiach ważnych dla danego regionu (było ich wiele w całej Polsce); na tych sejmikach również drogą głosowania wybierano przedstawiciela szlachty, który przedstawiłby odpowiednie postulaty na sejmie walnym.

 

4. Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana wyrosła z dawnych zobowiązań feudalnych. Jej głównymi zasadami było, że chłop miał obowiązek pracowania na polu pana za darmo (był to tzw. okres pańszczyzny) - praca ta odbywała się właśnie na folwarkach, czyli gospodarstwach, nastawionych zasadniczo na masową produkcję zboża i jego zbyt. Łączyło się to z jeszcze większym ograniczeniem wolności chłopów, których praca była czynnikiem pchającym gospodarkę w ówczesnym czasie. Pracowano prymitywnymi metodami, bez unowocześnionych narzędzi, a duża część zboża była przeznaczona na rynek zbytu.