Question

praca kontrolna. TEMAT: moralne konsekwencje przeżyć wojenno-okupacyjnych w poezji i dramacie "kartoteka" Tadeusza Różewicza

Answer 1

„Kartoteka” Różewicza należy do tradycji dramatu, w którym dokonuje się aktu kreacji świata przedstawionego. Już w komentarzu autor stwierdza, że jego bohater nie jest wyposażony w podstawowe elementy charakterystyki, takiej jak wygląd, wiek, zawód. Nie ma imienia. Bohater nie wykonuje żadnych czynności, leży w łóżku, a jego działa nie sceniczne jest ograniczone do zamordowania Chóru Starców czy próby samobójstwa.
Kompozycja świata realizuje się w „Kartotece” przez swobodny układ scen, bez powiązania więzami motywacji przyczynowej. Pojawiające się na scenie osoby i sytuacje następują po sobie na zasadzie swobodnego wyliczania. W konstrukcji poszczególnych scen występuje nadrealizm, poetyka snów, groteska, symbolizm. Monologi Bohatera dotyczą jego usytuowania w świecie przedstawionym, prezentują go jako postać, która nie ma świadomości celu istnienia i działania. Na scenie ukazują się osoby, które pozostają z Bohaterem w różnego typu związkach. Są to związki z najbliższą rodziną i zupełnie przypadkowe stosunki z osobami pojawiającymi się w życiu Bohatera. W oczach rodziców Bohater pozostaje dzieckiem, które się wychowuje. Dla Tłustej Kobiety jest młodzieńcem, podglądającym ją w kąpieli Każda z postaci dramatu utożsamia osobowość Bohatera z rolą, która przypadkowo ukształtowała się we wzajemnych kontaktach. Postępowanie postaci „Kartoteki” jest aktualizacją pewnych stereotypów myślowych, określających stosunki jednostki do innych ludzi. To, co istnieje na zewnątrz Bohatera, to tylko funkcjonujące w świadomości innych różne jego role pojmowane w kategoriach stosowanych automatycznie schematów myślowych i działania. Role te nie tworzą całości, nie składają się na pełny obraz osobowości, można je tylko zebrać jako pewien zbiór elementów kartoteki.
W ten sposób w dramacie Różewicza została ukazana dezintegracja osobowości ludzkiej. Luźnemu układowi poszczególnych scen, odpowiadają cechy wewnętrznej budowy dialogów. Każdy z rozmówców mówi o czymś innym. Zostają zachowane pewne czysto werbalne pozory porozumienia. Znaczeniowe relacje między rozmówcami sprowadzają się do absurdalnej sprzeczności.
W dramacie jest wiele przykładów demaskowania zużycia znaczeniowego słów, stereotypów, automatyzmu językowego. Wyrazem automatycznego posługiwania się formułami językowymi są teksy z gazety i utworów literackich, np. Chór Starców wygłasza strofę „Ody do młodości”. Bohater i Chór Starców wypowiadają w różnych momentach słowa nie powiązane znaczeniowo, wzięte jakby ze słownika, oparte tylko na skojarzeniach dźwiękowych.
W „Kartotece” zostało zachwiane przekonanie o możliwości kontaktów międzyludzkich, gdyż język - podstawowe źródło komunikowania się ludzi - został pozbawiony tej funkcji.
Dramat Tadeusza Różewicza jest przykładem współczesnego dramatu awangardowego. Nawiązuje w nim autor do europejskiego teatru absurdu, który rozwinął się we Francji w latach '50. Za jego twórców uchodzą: Arthur Adamow, Samuel Beckett, Eugene Jenesco, Jean Geuet. Jest to Wielka Czwórka dramaturgów. W Polsce prekursrem teatru absurdu był Witkacy.MAM NADZIEJE ZE POMOGLAM LICZĘ NA NAJ