Question

Porównaj wiersze Lament świętokrzyski i Stabat Mater Józefa Wittlina. Zwróć uwagę na wizerunki matek przedstawione w obu utworach. Wykorzystaj właściwe konteksty.

Answer 1

Obydwa utwory opisują okrucieństwo śmierci i przedstawiają portret matek, które straciły swoich synów. Łączy je również nawiązanie do zdarzeń biblijnych, m.in. do ukrzyżowania Jezusa Chrystusa, jednak w każdym z nich zabieg ten ma inny cel.

"Lament Świętokrzyski" przedstawia cierpienie Matki Boskiej. Została ona ukazana w momencie, w którym stoi pod krzyżem i ubolewa nad śmiercią swojego syna – Jezusa Chrystusa. Swoją rozpacz wyraża na różne sposoby: żali się zgromadzonym osobom, jak bardzo czuje się nieszczęśliwa, płacze, zwraca się do innych ludzi, Jezusa, Anioła Gabriela i innych matek, aby ukazać bezmiar swojego cierpienia i wielkiego poczucia niesprawiedliwości.

Wiersz  kończy się namową, skierowaną przez Matkę Bożą do innych matek, by razem z nią, współcierpiały i modliły się do Boga, mając nadzieję na uniknięcie jej losu.

Kolejnym utworem jest „Stabat Mater”. Uważam, że inspiracją do napisania tego wiersza były dramatyczne wydarzenia II wojny światowej. Tematem przewodnim są uczucia matki, która stojąc na rynku, tępo i bezsilnie wpatruje się w szubienice. W tę szubienicę na której został powieszony jej syn. W przeciwieństwie do Matki Bożej, postać zachowuje spokój i nie ukazuje swoich uczuć publicznie.  Nie chce się z nikim dzielić swoim cierpieniem i smutkiem po stracie syna. Wpatrując się w martwe zwłoki syna bez butów na nogach uświadamia sobie, że ludzie, którzy mu je zabrali, nadal będą hańbić polską ziemię. 

Podsumowując, w obydwu omawianych utworach, mimo wspólnych cech, są również kontrasty, obydwa dzieła jednak łączy jedno – wielki ból, żal, rozpacz i cierpienia matek, oglądających martwe owoce swojego żywota.