Question

Poproszę o charakterystykę Pana Kuryłły lub wiewiórki. z księgi strachów .. Jak wyglądał i cechy charakteru.

Answer 1

Miejsce akcji:

Generalnie miejscem akcji "Księgi strachów" jest Pojezierze Myśliborskie. Autor na samym początku przyznaje się do zatajenia głównego miejsca akcji, którym jest fikcyjna miejscowość Jasień, mająca jednakże swój rzeczywisty odpowiednik. Autor zachęca czytelnika do zlokalizowania jeziora w kształcie litery "S" i wsi z kościołem na jego brzegu. Przyznam, że sam tego nie próbowałem, lecz jeśli ktoś ma jakieś informacje na ten temat - piszcie!!!

Prócz wspomnianego Jasienia nasz bohater odwiedza istniejące naprawdę miejscowości takie jak: Myslibórz, Chojna, Dolsko, Moryń, Cedynia, Siekierki. Zwiedza więc niemal całe zakole Odry. 

Czas akcji:

Co prawda autor nie określa w "Księdze strachów" precyzyjnej daty akcji, ale stali czytelnicy "Samochodzików" bez trudu ustalą ją na podstawie innych tomów. Akcja "Księgi" toczy się pod koniec lipca 1963 r. Precyzyjne ustalenie daty jest możliwe dzięki harcerzom: jak wynika z ich wspomnień, 2 lata przed akcją "Księgi strachów" brali oni udział w przygodzie na Wyspie Złoczyńców a rok wcześniej w poszukiwaniu skarbu templariuszy. Ponieważ akcja "Wyspy Złoczyńców" ma miejsce w 1961 r. to "Templariusze" dzieją się w 1962 r. a "Księga Strachów" w 1963 r. 

Ponadto rok w którym rozgrywa się akcja tomu pozwala określić wiek Hildy. Zestawiając informację o tym, że w chwili aresztowania ojca, w czasie wojny, miała 8 lat i jej wiek w "Księdze" ulokujemy akcję właśnie w I poł. l. 60-tych XX w. 

Z przykrością jednakże stwierdzić trzeba, że Mistrz Nienacki omylił się straszliwie i totalnie poplątał chronologię swych książek. W "Księdze Strachów" Tomasz informuje harcerzy, że właśnie wrócił z Pragi "... gdzie udało mi się rozwiązać zagadkę którą ochrzciliśmy kryptonimem "Tajemnica Tajemnic"...". Jednakże różnica czasowa między "Tajemnicą tajemnic" - dziejącą się w roku 1974 a "Księgą strachów" - wynosi ponad 10 lat! Nie wygląda to na błąd wydawnictwa i jest raczej niedopatrzeniem autora. Skoro więc Zbigniew Nienacki nie przywiązywał zbytniej wagi do chronologii przygód Tomasza, to my - czytelnicy tym bardziej nie powinniśmy się tym przejmować. 

Bohaterowie:

Wilhelm Tell, Sokole Oko, Wiewiórka
Heinrich Klaus - były pracownik policji kryminalnej, volksdeutch z Łodzi. Oficjalnie jest dziennikarzem, mniej oficjalnie prywatnym detektywem i typem spod ciemnej gwiazdy. 
Kasia - siostrzenica Zenobii, piegowata, trzynastoletnia dziewczynka o rudych włosach, właścicielka jamnika Sebastiana
Zenobia - ciotka Kasi, piękna dwudziestoparoletnia dziewczyna o kasztanowych włosach i delikatnych rysach twarzy. Świetnie zna dżudo, co jak się później okaże jest przydatne w fachu który wykonuje
Jan Kuryłło, "Postrach wrocławskiej gastronomii" - starszy, niechlujny jegomość, z zawodu rewident w wydziale handlu a z zamiłowania poszukiwacz skarbów. Z pozoru niezdarny i impulsywny kryje kilka ciekawych tajemnic. Mimo tego, to jedna z najbardziej zabawnych postaci w całej serii o Panu Samochodziku 
Hilda - piękna, trzydziestoletnia Niemka o gładko zaczesanych włosach, z zawodu dziennikarka. To jej artykuł, oskarżający Haubitza o zbrodnie wojenne, jest przyczyną całej afery z pamiętnikiem
Doktor - nie wymieniony z imienia ojciec Wilhelma Tella, poczciwy, typowy reprezentant swojego zawodu; właściciel wartburga
Fryderyk Braun - obywatel szwajcarski, szczupły blondyn ok. 35 lat zadowolony z życia i wiecznie uśmiechnięty. Sprawia wrażenie bogatego cudzoziemca pragnącego zwiedzić Polskę, lecz z czasem okazuje się, że nie wszyscy Szwajcarzy są neutralni...

Tom "Księga Strachów" darzę szczególnym sentymentem, bowiem dzięki tej książce po raz pierwszy zetknąłem się z fantastycznym i urzekającym światem przygód Pana Samochodzika. Celowo używam więc nazwy "Księga Strachów" a nie "Dziwne Szachownice" chcąc przez to podkreślić mój emocjonalny stosunek do tej książki. 

Lecz dość sentymentów i do rzeczy. Tytułowa "Księga Strachów" to harcerski notatnik opisujący niesamowite i tajemnicze miejsca znajdujące się na terenie na którym przebywają harcerze. Spisują oni wszystkie legendy związane z tymi miejscami, udają się tam w nocy i po stwierdzeniu, że nie ma tam duchów wystawiają stosowną tabliczkę z informacją. 

Lektura Księgi, dostarczonej Tomaszowi przez jego trzech młodych przyjaciół: Tella, Sokole Oko i Wiewiórkę sprawia, że Tomasz decyduje się spędzić urlop na Pojezierzu Myśliborskim w okolicy byłego majątku grafów von Haubitzów, którzy w wyniku przegranej wojny musieli wynieść się z naszych Ziem Odzyskanych. Co ciekawe - motyw dziedzica uciekającego przed Armią Czerwoną, jest przez Nienackiego szczególnie lubiany i pojawia się także w "Wyspie Złoczyńców". 

Motywem przewodnim "Księgi Strachów" są poszukiwania pamiętnika hitlerowskiego zbrodniarza wojennego Konrada von Haubitza - syna ostatniego dziedzica majątku. Haubitz, robiący wówczas polityczną karierę w RFN, oskarżony o zbrodnie wojenne przez jedną z gazet, wytoczył jej proces o zniesławienie. Jedyną szansą na zdemaskowanie zbrodniarza stało się odnalezienie zaginionego pamiętnika w którym Haubitz miał własnoręcznie opisać swe zbrodnie. Redakcja gazety wysyła więc do Polski ekipę poszukiwawczą, mającą za zadanie odszukać pamiętnik. Niestety ich misja kończy się fiaskiem. I w tym właśnie miejscu wkracza nasz niesamowity i nieobliczalny Pan Samochodzik przybywając z odsieczą!

Według starego Johanna von Haubitza "rzeczy najcenniejszej" strzeże rodowy znak szachownicy. Tomasz rozpoczyna więc poszukiwania w Jasieniu i jego okolicach. Wkrótce dołączają do niego harcerze, niemiecka dziennikarka Hilda, Pan Kuryłło, szarmancki i tajemniczy Szwajcar Fryderyk oraz piękna panna Zenobia, która już na samym początku zdążyła upokorzyć naszego biednego Tomasza za pomocą kilku chwytów judo. Wśród poszukiwaczy pamiętnika jest również siostrzenica Zenobii - Kasia wraz z psem Sebastianem, który jest o tyle istotny, że ma ciekawy zwyczaj demaskowania przestępców. 

"Księga strachów" jest kwintesencją twórczości Nienackiego. Jego sugestywne, niesamowite opisy miejsc takich jak np. ruiny obserwatorium, młyn Topielec czy mauzoleum sprawiają, że książkę czyta się z zapartym tchem. Natomiast rozmowa Zenobii z panem Kuryłłą w stołówce, gdy nasz zgnębiony bohater kurczy się nad talerzem z zupą to jeden z najzabawniejszych fragmentów całej serii. Oto prawdziwy "Pan Samochodzik" a nie jakieś tandetne i amatorskie naśladownictwo!

Prócz głównego wątku poszukiwania pamiętnika ma miejsce jeszcze jeden - rywalizacji Tomasza z Zenobią na polu walki. Zenobia uparła się by zrobić z Samochodzika prawdziwego mężczyznę. Początkowo idzie jej nieźle, lecz wkrótce nasz bohater odpłaca jej pięknym za nadobne. 

Ciekawa, wartka akcja tocząca się na tle ponurej historii niemieckiego zbrodniarza wojennego, możliwość tropienia zagadki wraz z naszym bohaterem i zaskakujące jej rozwiązanie to atuty tego zdecydowanie najlepszego tomu "Pana Samochodzika"! 

 

 

We współpracy z serwisem Pan Samochodzik


autor: Grzegorz