Przygotuj informacje na temat starożytnych FENICJAN
zapdos25
Informacje ogólne Fenicja, w starożytności kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, leżąca u stóp gór Libanu od góry Karmel na południu, aż po Ras Shamra (okolice Ugarit) na północy (obecnie część Libanu i Syrii). Historia Od początku III tysiąclecia p.n.e. była zamieszkana przez Fenicja, lud semicki, wywodzący się od Kananejczyków. Fenicjanie swoją pierwotną ojczyznę sytuowali nad Morzem Czerwonym. Najważniejsze miasta: Akko (grecka Ptolemais, obecnie Akka), Tyr (obecnie Sur), Sydon (obecnie Saida), Berytos (obecnie Bejrut), Gubal (późniejsza nazwa grecka Byblos, obecnie Dżebel), Ugarit (obecnie Ras Shamra).
Fenicja nigdy nie tworzyła jednolitego państwa. Państwa-miasta, powstałe na jej terytorium, rządzone były przez królów lub przez sufetów (sędziów) i radę starszych. W niektórych okresach pewne państwa-miasta uzyskiwały hegemonię nad pozostałymi. Podstawą bogactwa Fenicji było zaawansowane rolnictwo (system tarasowy: sady owocowe i winnice), wspaniale rozwinięte rzemiosło (szkło, wyroby z metali i kości słoniowej, słynne tkaniny barwione purpurą oraz budownictwo okrętów) jak też prężnie rozwijający się handel o wielkim zasięgu (lądowy i morski). Statki fenickie (budulec uzyskiwany z cedrów rosnących w górach Libanu) opanowały handel na Morzu Śródziemnym, stając się konkurencją dla Greków a potem Rzymian.
Dzięki położeniu na skrzyżowaniu szlaków morskich miasta Fenicji były gł. ośrodkami handlu tranzytowego lądowego i morskiego (produkty rodzimego rzemiosła i rolnictwa oraz szlachetne kruszce, cynk, cyna, miedź i ołów jak też niewolnicy). Żeglarze feniccy już od II tys. p.n.e. docierali do najodleglejszych zakątków basenu Morza Śródziemnego jak też monopolistycznie opanowali szlaki na Atlantyku (tzw. wyspy cynowe - prawdopodobnie Wyspy Brytyjskie i Bretania). Kolonie Fenicji znajdowały się na Cyprze, Sycylii, północnym wybrzeżu Afryki (m.in. Kartagina), Sardynii, Balearach, południowo- wschodnim wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego. Ślady Fenicjan odnaleźć można nawet u wybrzeży Morza Czerwonego i Bałtyku.
Historia Fenicji z powodu szczupłości źródeł pisanych jest mało znana i niepewna. W III tys. p.n.e. Fenicja posiadała już handlowe i polityczne kontakty z Egiptem. Do Fenicji docierały wojskowo-handlowe wyprawy z Mezopotami (Surmerowie, Asyryjczycy). W tym okresie najludniejszym miastem był Gubal. W II tys. p.n.e. sama Fenicja z powodu swego położenia na przesmyku między Europą, Azją i Afryką była często terenem najazdów sąsiadów i popadała w zależność od państw silniejszych (Egipt, Hetyci).
Od XV w. p.n.e. zaczął się polityczny upadek Fenicji. Najazd "ludów morza" w XII w. p.n.e. spustoszył Fenicję (zniszczenie miast: Gubal, Arwad, Sydon), jednak ta odrodziła się i doszła do wielkiego rozkwitu w XI - VIII w. p.n.e. Po okresie przewagi Sydonu (koniec II tys. p.n.e.) w X w. p.n.e. hegemonię przejął Tyr. Od 701 p.n.e. (król asyryjski Sancherib) do 625 p.n.e. Fenicja znajdowała się pod władzą Asyrii (677 p.n.e. zburzenie Sydonu). Od tego momentu pierwszeństwo w handlu morskim zaczynają odbierać Fenicji Grecy. W 625 p.n.e. Fenicja odzyskała na jakiś czas niezależność, jednak od 586 p.n.e. znalazła się we władaniu Babilonii (13 lat nieudanego oblężenia Tyru przez Nabuhorodozora), a w 538 p.n.e. - Persji (Fenicja jako osobna sarapia, kolejny rozkwit gospodarczy kraju). W 332 p.n.e. Fenicję, jako prowincję perską, podbił Aleksander wielki (zdobycie Tyru). W latach 286-197 p.n.e. znajdowała się we władaniu Ptolemeuszów i Seleucydów (znaczna hellenizacja), od 64 p.n.e. - część państwa rzymskiego, a w IV w. n.e. - cesarstwa Bizantyjskiego. Od VII w. Fenicja była w rękach Arabów (arabizacja kraju).
Fenicja nigdy nie tworzyła jednolitego państwa. Państwa-miasta, powstałe na jej terytorium, rządzone były przez królów lub przez sufetów (sędziów) i radę starszych. W niektórych okresach pewne państwa-miasta uzyskiwały hegemonię nad pozostałymi. Podstawą bogactwa Fenicji było zaawansowane rolnictwo (system tarasowy: sady owocowe i winnice), wspaniale rozwinięte rzemiosło (szkło, wyroby z metali i kości słoniowej, słynne tkaniny barwione purpurą oraz budownictwo okrętów) jak też prężnie rozwijający się handel o wielkim zasięgu (lądowy i morski). Statki fenickie (budulec uzyskiwany z cedrów rosnących w górach Libanu) opanowały handel na Morzu Śródziemnym, stając się konkurencją dla Greków a potem Rzymian.
Dzięki położeniu na skrzyżowaniu szlaków morskich miasta Fenicji były gł. ośrodkami handlu tranzytowego lądowego i morskiego (produkty rodzimego rzemiosła i rolnictwa oraz szlachetne kruszce, cynk, cyna, miedź i ołów jak też niewolnicy). Żeglarze feniccy już od II tys. p.n.e. docierali do najodleglejszych zakątków basenu Morza Śródziemnego jak też monopolistycznie opanowali szlaki na Atlantyku (tzw. wyspy cynowe - prawdopodobnie Wyspy Brytyjskie i Bretania). Kolonie Fenicji znajdowały się na Cyprze, Sycylii, północnym wybrzeżu Afryki (m.in. Kartagina), Sardynii, Balearach, południowo- wschodnim wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego. Ślady Fenicjan odnaleźć można nawet u wybrzeży Morza Czerwonego i Bałtyku.
Historia Fenicji z powodu szczupłości źródeł pisanych jest mało znana i niepewna. W III tys. p.n.e. Fenicja posiadała już handlowe i polityczne kontakty z Egiptem. Do Fenicji docierały wojskowo-handlowe wyprawy z Mezopotami (Surmerowie, Asyryjczycy). W tym okresie najludniejszym miastem był Gubal. W II tys. p.n.e. sama Fenicja z powodu swego położenia na przesmyku między Europą, Azją i Afryką była często terenem najazdów sąsiadów i popadała w zależność od państw silniejszych (Egipt, Hetyci).
Od XV w. p.n.e. zaczął się polityczny upadek Fenicji. Najazd "ludów morza" w XII w. p.n.e. spustoszył Fenicję (zniszczenie miast: Gubal, Arwad, Sydon), jednak ta odrodziła się i doszła do wielkiego rozkwitu w XI - VIII w. p.n.e. Po okresie przewagi Sydonu (koniec II tys. p.n.e.) w X w. p.n.e. hegemonię przejął Tyr. Od 701 p.n.e. (król asyryjski Sancherib) do 625 p.n.e. Fenicja znajdowała się pod władzą Asyrii (677 p.n.e. zburzenie Sydonu). Od tego momentu pierwszeństwo w handlu morskim zaczynają odbierać Fenicji Grecy. W 625 p.n.e. Fenicja odzyskała na jakiś czas niezależność, jednak od 586 p.n.e. znalazła się we władaniu Babilonii (13 lat nieudanego oblężenia Tyru przez Nabuhorodozora), a w 538 p.n.e. - Persji (Fenicja jako osobna sarapia, kolejny rozkwit gospodarczy kraju). W 332 p.n.e. Fenicję, jako prowincję perską, podbił Aleksander wielki (zdobycie Tyru). W latach 286-197 p.n.e. znajdowała się we władaniu Ptolemeuszów i Seleucydów (znaczna hellenizacja), od 64 p.n.e. - część państwa rzymskiego, a w IV w. n.e. - cesarstwa Bizantyjskiego. Od VII w. Fenicja była w rękach Arabów (arabizacja kraju).