Kikusia45Nazwa „oświecenie” wywodzi się od prastarej i rozpowszechnionej w różnych kulturach metafory światła, znanej zwłaszcza z języków wierzeń religijnych. W Biblii światłość przeciwstawiona ciemności oznacza przymioty boskie, takie jak: dobro i mądrość, udzielane ludziom w drodze łaski uświęcającej. Świeckie rozumienie antytezy światła i ciemności znała już starożytna szkoła stoików, do której nawiązywała filozofia XVI i XVII wieku (Filip Melanchton i Renē Descartes zwany Kartezjuszem), tworząc teorię światła naturalnego jako wrodzonej właściwości umysłu.