Question

Opisz przebieg powstania Chmieleckiego (w formie wypracowania. na strone) pliss dam naj

Answer 1

W latach 1648-1655 wybuchło powstanie kozactwa i chłopstwa ukraińskiego pod przywództwem hetmana kozackiego Bohdana Chmielnickiego. Skierowane było przeciwko Rzeczypospolitej. Chmielnicki był zdolnym wodzem i pod jego dowództwem wojska kozackie odniosły liczne sukcesy.

Objęcie tronu przez Jana Kazimierza na krótko przerwało walki. Jednak już w 1649 r. powstańcy oblegli siedzibę rodu Wiśniowieckich w Zbarażu. Po klęsce wojsk koronnych pod Zborowem zawarto ugodę, na mocy której ojewództwa kijowskie, bracławskie i czernichowskie uznano za ziemię należące do Kozaków, a rejestr zwiększono do 40 tys.

W dwa lata później walki zostały wznowione. Wojska koronne odniosły sukces pod Beresteczkiem (1651). W 1651 r. zawarto ugodę w Białej Cerkwi: zmniejszono tereny, na których mogli przebywać Kozacy, do królewszczyzn województwa kijowskiego, a rejestr zmniejszono do 20 tys.

W następnym roku Kozacy uderzyli ze zdwojoną siłą staczając zwycieską bitwę z armią koronną pod Batohem (1652).

Następnie, w 1654 r. powstańcy zawarli ugodę w Perejesławiu z Rosją. Kozacy uznali zwierzchność cara Aleksego Michajłowicza oddając pod rządy moskiewskie lewobrzeżną Ukrainę.

Po śmierci Chmielnickiego w 1657 r. nowym hetmanem kozackim został Jan Wyhowski, który doprowadził w 1658 r. w Hadziaczu do zawarcia ugody z Rzeczypospolitą. Postanowiono utworzyć księstwo Ruskie, na którego czele stać miał hetman ustanowiony przez króla polskiego. Duchowieństwu prawosławnemu zapewniono miejsca w senacie, Kozakom własne urzędy i Akademię. Nobilitowano starszyznę kozacką, a rejestr zmniejszono do 3 tys.