Question

Opisz !

Powstanie Sejmu Walnego w Polsce .

Praca ma być długa na A4 .

Answer 1

1. Powstanie

Przyczyny:

– przywileje generalne kształtują szlachtę jako jednolity stan, 
– przywilej cerkwicko - nieszawski powoduje konieczność powołania jednolitej, centralnej organizacji szlachty,

Sejm walny w Polsce kształtuje się na przełomie XV i XVI w.

O jego ostatecznym kształcie decydują:

– konstytucja Nihil novi z 1505 r. (nic nowego nie może zostać uchwalone bez zgody trzech stanów sejmujących – króla, senatu i izby poselskiej); 
– 1506 r. – Statuty Łaskiego – kanclerz Jan Łaski przeprowadza kodyfikację prawa.

2. Organizacja sejmu walnego

SKŁAD

– król, 
– senat – biskupi, ministrowie, urzędnicy – ok.140, 
– izba poselska – szlachta wybierana na sejmikach – ok.170.

ZWOŁYWANIE SEJMU

Jest wyłączną prerogatywą królewską. W okresie bezkrólewia sejm zwołuje interrex (prymas).

Szlachtę powiadamia się poprzez uniwersały ogłaszane na rynkach i przed kościołami.

ORGANIZACJA WEWNĘTRZNA

Izby obradują oddzielnie i spotykają się jedynie na początku i końcu obrad.

Izbie poselskiej przewodniczy marszałek sejmu, a senatowi – król.

Uchwały początkowo zapadają większością głosów (liberum veto – pojawia się dopiero w 1652 r.).

CZAS TRWANIA

Sejm zwyczajny zwoływany jest co dwa lata na 6 tygodni w okresie zimowym.

MIEJSCE OBRAD

Głównie są to: Warszawa, Piotrków Tryb., Kraków, Lublin, Grodno.

RODZAJE SEJMÓW

Sejm walny: zwyczajny lub nadzwyczajny.

Sejm konwokacyjny, koronacyjny itp.

W obradach izby poselskiej bierze udział po dwóch przedstawicieli miast stołecznych: Wilna i Krakowa.

3. Urzędy senatorskie w Polsce

a. kościelne – prymas, biskupi ordynariusze i arcybiskupi Kościoła katolickiego;

b. ziemskie – wojewodowie i kasztelanowie;

c. ministerialne – marszałek wielki koronny, marszałek nadworny, kanclerz, podkanclerz, podskarbi.

4. Urzędy niesenatorskie 

Hetman wielki koronny, hetman polny oraz starosta (sprawował władzę administracyjną, sądowniczą i policyjną na konkretnym terenie). Wszystkie urzędy koronne