Rzymianie zamieszkiwali półwysep apeniński. Na południu Italii mieszkali Grecy (kolonizacja XVIII-XVIIpne). Na północy i środkowej część Włoch mieszkali Etruskowie (mieli własne rzemiosło garncarstwo pismo) walczyli z Grecja o południowe ziemie z pomocą Kartaginy w 540 pne pokonali Greków, Etruskowie dostali Korsykę a Kartagina Sardynie. 504 pne Grecja pokonała Etrusków w Lacji.
Italikowie przybyli do Italii za Alp w II-I tys. lecia Latynowie stworzyli Rzym. Według legendy Rzym w 753 pne stworzyli bracia Romulus i Remus. Romulus zabił Remusa i został królem państwa. Po nim rządziło jeszcze 7 królów ostatnim zaś był Tarkwiniusz Pyszny. 509 pne podobno Rzym był już republikom ale w 100% pewność że na pewno już w Vwpne
USTRÓJ REPUBLIKI RZYMSKIEJ
Najważniejsze decyzje zarezerwowane były dla senatu i zgromadzenia wszystkich obywateli Rzymu, ZWO musieli powiedzieć albo „tak” albo „nie” nie było dyskusji, zgromadzenia dzieliły się na:
-trybusowe (terytorium)
-centurialne (majątek)
Urzędnicy – byli wybierani na rok, koszty urzędu pokrywali z własnych dochodów, rzadko podlegali wyrokom sądowym
Pretorzy – sądownictwo
Cenzorzy – (2) grupa urzędników wybieranych na 5 lat
-przestrzegani zasad moralności
-sporządzali listę senatorów
-ich władza była rozległa a decyzje nie odwołalne
-spisy majątków
-kontrolowali wydatki państwa na cele publiczne
-określali koszty prowadzonych wojen armii
-listy osób do wojska
-spisy ludności na podstawie której później dzielono obywateli na klasy
Senatorzy – członek rady starszych, republika: członek senatu
Edylowie – (2) urzędowali w Rzymie
-nadzór nad porządkiem i bezpieczeństwem miasta
- pracami publicznymi
-dostawą zboża
-zaopatrzeniem igrzysk
(obok e. byli jeszcze niżsi urzędnicy:
-wiezienia
-sądownictwo
-mennice
-oczyszczanie miasta)
Kwestorzy – kontrolna nad finansami (wydatki na prowadzone wojny, ściąganie danin na podbitych terenach, nakładanie podatków)
Konsule – (2) na rok, najwyższa władza
-rządzili miastem
-dowodzili armią
-min 43 lata
-najpierw musieli sprawować niższe urzędy i posiadać majątek
-nadzorowali finanse państwa armię i sądownictwo
Dyktator – powoływany w razie zagrożenia na 6 miesięcy
Trybuni ludowi – reprezentowali interesy plebsu
-prawo sprzeciwu wobec decyzji urzędników i senatu, gdyby decyzje były niekorzystne dla plebsu
-nie mogli opuszczać miasta w ciągu swej kadencji
-mogli wycofać ustawę z senatu
Senat – odgrywał najważniejszą rolę polityczną
-kiedy odrzuca ustawę nie wprowadza się jej w życie
-polityka zagraniczna
-decyzje w sprawach kultów religijnych, dysponowania ziemią
-powoływanie dyktatora
-zatwierdzał uchwały zgromadzenia ludowego
-300 senatorów 900 za Cezara
Patrycjusze – mieli prawa obywatelskie i pochodzili z zamożnej rodziny
Plebejusze – obywatelstwo Rzymu ale bez przywilejów prawnych najpierw mogli sprawować urząd trybunów ludowych ale później urzędy
Niewolnicy – siła robocza bez praw
Obywatelstwo z racji urodzenia w Rzymie co wiązało się z możliwością brania udziału w zgromadzeniach i pełnienia urzędów odpowiednich dla warstwy
LUDNOŚĆ ITALII I POCZĄTKI MIASTA RZYM
Rzymianie zamieszkiwali półwysep apeniński. Na południu Italii mieszkali Grecy (kolonizacja XVIII-XVIIpne). Na północy i środkowej część Włoch mieszkali Etruskowie (mieli własne rzemiosło garncarstwo pismo) walczyli z Grecja o południowe ziemie z pomocą Kartaginy w 540 pne pokonali Greków, Etruskowie dostali Korsykę a Kartagina Sardynie. 504 pne Grecja pokonała Etrusków w Lacji.
Italikowie przybyli do Italii za Alp w II-I tys. lecia Latynowie stworzyli Rzym. Według legendy Rzym w 753 pne stworzyli bracia Romulus i Remus. Romulus zabił Remusa i został królem państwa. Po nim rządziło jeszcze 7 królów ostatnim zaś był Tarkwiniusz Pyszny. 509 pne podobno Rzym był już republikom ale w 100% pewność że na pewno już w Vwpne
USTRÓJ REPUBLIKI RZYMSKIEJ
Najważniejsze decyzje zarezerwowane były dla senatu i zgromadzenia wszystkich obywateli Rzymu, ZWO musieli powiedzieć albo „tak” albo „nie” nie było dyskusji, zgromadzenia dzieliły się na:
-trybusowe (terytorium)
-centurialne (majątek)
Urzędnicy – byli wybierani na rok, koszty urzędu pokrywali z własnych dochodów, rzadko podlegali wyrokom sądowym
Pretorzy – sądownictwo
Cenzorzy – (2) grupa urzędników wybieranych na 5 lat
-przestrzegani zasad moralności
-sporządzali listę senatorów
-ich władza była rozległa a decyzje nie odwołalne
-spisy majątków
-kontrolowali wydatki państwa na cele publiczne
-określali koszty prowadzonych wojen armii
-listy osób do wojska
-spisy ludności na podstawie której później dzielono obywateli na klasy
Senatorzy – członek rady starszych, republika: członek senatu
Edylowie – (2) urzędowali w Rzymie
-nadzór nad porządkiem i bezpieczeństwem miasta
- pracami publicznymi
-dostawą zboża
-zaopatrzeniem igrzysk
(obok e. byli jeszcze niżsi urzędnicy:
-wiezienia
-sądownictwo
-mennice
-oczyszczanie miasta)
Kwestorzy – kontrolna nad finansami (wydatki na prowadzone wojny, ściąganie danin na podbitych terenach, nakładanie podatków)
Konsule – (2) na rok, najwyższa władza
-rządzili miastem
-dowodzili armią
-min 43 lata
-najpierw musieli sprawować niższe urzędy i posiadać majątek
-nadzorowali finanse państwa armię i sądownictwo
Dyktator – powoływany w razie zagrożenia na 6 miesięcy
Trybuni ludowi – reprezentowali interesy plebsu
-prawo sprzeciwu wobec decyzji urzędników i senatu, gdyby decyzje były niekorzystne dla plebsu
-nie mogli opuszczać miasta w ciągu swej kadencji
-mogli wycofać ustawę z senatu
Senat – odgrywał najważniejszą rolę polityczną
-kiedy odrzuca ustawę nie wprowadza się jej w życie
-polityka zagraniczna
-decyzje w sprawach kultów religijnych, dysponowania ziemią
-powoływanie dyktatora
-zatwierdzał uchwały zgromadzenia ludowego
-300 senatorów 900 za Cezara
Patrycjusze – mieli prawa obywatelskie i pochodzili z zamożnej rodziny
Plebejusze – obywatelstwo Rzymu ale bez przywilejów prawnych najpierw mogli sprawować urząd trybunów ludowych ale później urzędy
Niewolnicy – siła robocza bez praw
Obywatelstwo z racji urodzenia w Rzymie co wiązało się z możliwością brania udziału w zgromadzeniach i pełnienia urzędów odpowiednich dla warstwy