Powstanie styczniowe wybuchło na terenie Królestwa Polskiego 22 stycznia 1863 i objęło swoim zakresem zimie Królestwa, Litwy, Białorusi i części Ukrainy.
Powstanie w zaborze rosyjskim poprzedziła zmiana polityki rosyjskiej po klęsce Rosji w wojnie krymskiej. Ze względu na złagodzenie polityki okres ten (od 1856 roku) nazywa się"posewastopolską odwilżą". Nowy car, Aleksander II, by uniknąćzamieszek i wojny domowej przyjął na początku swojego panowania politykę reform ekonomicznych i sądowniczych. W 1861 roku wydałukaz uwłaszczeniowy chłopów rosyjskich, który jednak nie dotyczyłKrólestwa Polskiego. Tam jednak, częściowe carskie ustępstwa w Rosji wzięte zostały za nadzieje na uzyskanie większej autonomii. Obudziły się nastroje niepodległościowe, szczególnie po amnestii zesłańców powracających teraz z Syberii. Prócz wzrostu nastrojów niepodległościowych, o napięciu decydowała potrzeba reform ekonomicznych, szczególnie reformy agrarnej, dlatego gdy ukaz carski nie objął Królestwa napięcie jedynie rosło.
Powstanie styczniowe wybuchło na terenie Królestwa Polskiego 22 stycznia 1863 i objęło swoim zakresem zimie Królestwa, Litwy, Białorusi i części Ukrainy.
Powstanie w zaborze rosyjskim poprzedziła zmiana polityki rosyjskiej po klęsce Rosji w wojnie krymskiej. Ze względu na złagodzenie polityki okres ten (od 1856 roku) nazywa się"posewastopolską odwilżą". Nowy car, Aleksander II, by uniknąćzamieszek i wojny domowej przyjął na początku swojego panowania politykę reform ekonomicznych i sądowniczych. W 1861 roku wydałukaz uwłaszczeniowy chłopów rosyjskich, który jednak nie dotyczyłKrólestwa Polskiego. Tam jednak, częściowe carskie ustępstwa w Rosji wzięte zostały za nadzieje na uzyskanie większej autonomii. Obudziły się nastroje niepodległościowe, szczególnie po amnestii zesłańców powracających teraz z Syberii. Prócz wzrostu nastrojów niepodległościowych, o napięciu decydowała potrzeba reform ekonomicznych, szczególnie reformy agrarnej, dlatego gdy ukaz carski nie objął Królestwa napięcie jedynie rosło.