Od podanych bezokoliczników utwórz wszystkie możliwe formy imiesłowów . [ imiesłów przymoiotnikowy -czynny , bierny ; im. przysłówkowy - współczesny , uprzedni ] -pisać -napisać -pozbierać -być -czytać -podawać Daje naj ;)
More Questions From This User See All
Imiesłowy to wyrazy, które powstały od czasowników i zachowują się tak samo jak przymiotniki lub przysłówki. Stąd też ich nazwy: imiesłowy przymiotnikowe (odpowiadają na pytanie: jaki?) i imiesłowy przysłówkowe (odpowiadają na pytanie: jak?).
Wyróżniamy dwa rodzaje imiesłowów przymiotnikowych:
a) czynne – nazywają stan lub czynność, które są czyjąś cechą, np. jadący samochód (samochód, który jedzie), stąd nazwa „czynny”.
Tworzymy je od poprzez dodanie cząstki „-ący” do 3. osoby liczby mnogiej czasu teraźniejszego, np.:
oni jadą ------------- jadą + -cy = jadący
UWAGA! Imiesłowy przymiotnikowe czynne tworzymy tylko od czasowników NIEDOKONANYCH (czynności niezakończone, które trwają).
b) bierne – nazywają cechę przedmiotu, która znaczy, że przedmiot ten został poddany jakiejś czynności, np. zbudowany dom (dom, który ktoś zbudował), stąd nazwa „bierny”.
Powstają poprzez dodanie do tematu bezokolicznika cząstki: „-ny” (temat zakończony na -a lub -e), „-ony” (temat zakończony na -i, -y lub spółgłoskę), „-ty” (czasowniki jednosylabowe lub temat zakończony na -ną), np.:
zbudować -------------------- zbudowa- + -ny = zbudowany
robić ------------------------ robi- + -ony = robiony
pić ----------------------- pi- + -ty = pity
UWAGA! Można go tworzyć od czasowników dokonanych i niedokonanych.
Imiesłowy przymiotnikowe odmieniają się jak przymiotniki.
Imiesłowy przysłówkowe również występują w dwóch rodzajach:
a) współczesny – wyraża czynność, która jest równoczesna z inną czynnością. UWAGA! Obie czynności musi wykonywać ten sam podmiot, np. Czytając książkę, piłem herbatę (ja czytałem i ja piłem w tym samym czasie), stąd nazwa „współczesny”.
Tworzone są przez dodanie cząstki „-ąc” do 3. osoby liczby mnogiej czasu teraźniejszego, np.:
oni czytają ------------------ czytają + -ąc = czytając
UWAGA! Imiesłów przysłówkowy współczesny tworzy się tylko od czasowników NIEDOKONANYCH (czynności niezakończone, które trwają).
b) uprzedni – wyraża czynność, która została wykonana wcześniej niż inna czynność. UWAGA! Obie czynności musi wykonywać ten sam podmiot, np. Zjadłszy obiad, umyła naczynia (ona najpierw zjadła obiad, a potem ona umyła naczynia), stąd nazwa „uprzedni”.
Aby utworzyć imiesłów przysłówkowy uprzedni, trzeba do tematu czasu przeszłego dodać końcówkę „-wszy” (temat zakończony na samogłoskę) lub „-łszy” (temat zakończony na samogłoskę), np.:
on zrobił ------------------- zrobi- + -wszy = zrobiwszy
on zjadł ------------------- zjad- + -łszy = zjadłszy
UWAGA! Imiesłów przysłówkowy uprzedni tworzy się tylko od czasowników DOKONANYCH (czynności zakończone, kompletne).
pisać (czasownik niedokonany)
imiesłów przymiotnikowy
- czynny -piszący
- bierny - pisany
imiesłów przysłówkowy
- współczesny- pisząc
- uprzedni - --------------
napisać (czasownik dokonany)
imiesłów przymiotnikowy
- czynny - -------------
- bierny - napisany
imiesłów przysłówkowy
- współczesny- --------------
- uprzedni - napisawszy
pozbierać (czasownik dokonany)
imiesłów przymiotnikowy
- czynny - -------------
- bierny - pozbierany
imiesłów przysłówkowy
- współczesny - --------------
- uprzedni - pozbierawszy
być (czasownik niedokonany)
imiesłów przymiotnikowy
-czynny - będący
- bierny - --------------
imiesłów przysłówkowy
- współczesny - będąc
- uprzedni - --------------
czytać (czasownik niedokonany)
imiesłów przymiotnikowy
- czynny - czytający
- bierny - czytany
imiesłów przysłówkowy
- współczesny - czytając
- uprzedni - --------------
podawać (czasownik niedokonany)
imiesłów przymiotnikowy
- czynny - podający
- bierny - podawany
imiesłów przysłówkowy
- współczesny - podając
- uprzedni - --------------------
-pisać /piszący/ pisany/ pisząc/----
-napisać/-----/napisany/-----/ napisawszy
-pozbierać/-----/pozbierany/----pozbierawszy
-być/----/----/-----/-----
-czytać/ czytający/ czytany/ czytając/---
-podawać //podawany/----/podawawszy