Napisz przyczyny , skutki i przebieg powstania lisopadowego i styczniowego.Uwzględniająć przywódców, bitwy i represje.
To ma wyglądać tak
Powstanie listopadowe (data)
Przyczyny
-
-
-
-
-
-
-
Skutki
-
-
-
-
-
-
-
Przebieg wojny
Przywódcy
-
-
-
-
Bitwy
-
-
-
-
Represje
-
-
-
-
-
-
-
Powstanie styczniowe (data)
Przyczyny
-
-
-
-
-
-
-
Skutki
-
-
-
-
-
-
-
Przebieg wojny
Przywódcy
-
-
-
-
Bitwy
-
-
-
-
Represje
-
-
-
-
-
-
-
Może być z neta
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2024 KUDO.TIPS - All rights reserved.
Przyczyny powstania listopadowego: (1830)
- nieprzestrzeganie konstytucji Krolewstwa Polskiego ( niezwoływanie sejmów, osłabienie władzy namiestnika na rzecz Wielkiego Księcia Konstantego, ograniczenie praw i woloności)
- wybuch zwycięskich rewolucji w Belgii i Francji do stłumienia,których Rosja chciała wykorzystać Armie Królewstwa Polskiego ( 1830)
- działalność legalnej opozycji Kaliszanie, wincenty i Bonawentura Niemojowscy
nielegalna opozycja, towarzystwo Filomatów i Filaretów, związek wolnych Polaków, Panta Kojna. Wolnomularstwo narodowe
- sprzysięzenie w szkole podchorązych na czele, którego stał Piotr Wysocki
- wykrycie spisków w szkole podchorązych.
Skutki powstania listopadowego:
a) kulturalne
Mikołaj I zamknął polskie uniwersytety w Wilnie i Warszawie, Liceum Krzemiennickie, wszystkie gimnazja w Krolestwie Polskim
zlikwidowano warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, a zbiory należące do uniwersytetu warszawskiego zostały wywiezione do Petersburga
na ziemiach zabranych rusyfikowano szkolnictwo, ograniczono nauczanie polskiego i historii polskiej
b) polityczne
Mikołaj I zlikwidował autonomię polityczna Królestwa, konstytucje, zastepując ją Statutem Organicznym
zlikwidował posli sejm, armię, budżet oraz odrębną koronację w Warszawie
jesienią 1813r. Rosjanie powołali rząd tymczasowy pod prezesurą Fiorda engela
rusyfikowane administracje zostały podporządkowane naczelnikom wojennym
c) gospodarcze
nałożono wysoką kontrybucję
zbudowano na koszt polski cytadelę
wprowadzono barierę celną na granicy pol-rus
po 1840r. Wprowadzono rosyjski system monetarny oraz system miar I wag oraz ilości
d) demograficzne
interwencyja armia rosyjska przywlokła ze sobą epidemie cholery
11 tys. Osób opuściło kraj
e) inne
carat konfiskował majątki ziemskie, uszczupleniu uległą polska własność ziemska
odebrano przywileje polskiej drobnej szlachcie
car zlikwidował klasztory katolickie, unitom kazano oprzejść na prawosławie
Polacy stali się symbolem walki o wolność
Wielka Emigracja
PRZEBIEG WOJNY:
-noc z 29 na 30 listopada 1830 roku - wybuchło powstanie, sygnałem do rozpoczęcia
powstania miał być pożar budynku starego browaru na Solcu,
- powstańcom udało się zdobyć Arsenał, co pozwoliło zaopatrzyć tłum w broń
5 grudnia 1830 powierzenie dyktatury generałowi Józefowi Chłopickiemu
18 grudnia 1830 ogłoszenie powstania narodowego przez sejm
25 stycznia 1831 detronizacja cara Mikołaja I jako króla polskiego
29 stycznia 1831 powołanie Rządu Narodowego
5 lutego 1831 wkroczenie armii rosyjskiej na ziemie Królestwa Polskiego
14 lutego 1831 potyczka pod Stoczkiem wygrana przez Polaków
25 lutego 1831 nierozstrzygnięta bitwa pod Grochowem
31 marca 1831 zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Dębem Wielkim
10 kwietnia 1831 porażka sił rosyjskich pod Iganiami
27 kwietnia 1831 przekroczenie granicy austriackiej i złożenie broni przez żołnierzy
korpusu polskiego na Ukrainie
26 maja 1831 druzgocąca klęska wojsk powstańczych pod Ostrołęką
13 lipca 1831 przekroczenie granicy pruskiej i poddanie się sił polskich na Litwie
15 sierpnia 1831 manifestacja w Warszawie
17 sierpnia 1831 powołanie na stanowisko dyktatora generała Jana Krukowieckiego
6 września 1831 szturm wojsk rosyjskich na Warszawę
8 września 1831 kapitulacja stolicy
5 października 1831 opuszczenie ziem polskich przez większość sił powstańczych
wraz z najwyższymi władzami
7 października 1831 kapitulacja Modliła
21 października 1831 kapitulacja Zamościa
PRZYWÓDCY:
Józef Chłopicki
Michał Gedeon Radziwiłł
Jan Zygmunt Skrzynecki
Henryk Dembiński
Ignacy Prądzyński
Kazimierz Małachowski
Kazimierz Małachowski
Maciej Rybiński
Jan Nepomucen Umiński
Maciej Rybiński
BiTWY:
bitwa pod Stoczkiem 1831
bitwa pod Grochowem 1831
bitwa pod Ostrołęką 1831
bitwa pod Stoczkiem (14 lutego 1831)
bitwa pod Dobrem (17 lutego 1831)
I bitwa pod Kałuszynem (17 lutego 1831 )
I bitwa pod Wawrem (19 lutego 1831)
bitwa pod Białołęką (24 lutego – 25 lutego 1831)
bitwa pod Olszynką Grochowską ( 25 lutego 1831)
ofensywa Dwernickiego
bitwa pod Nową Wsią (19 lutego 1831)
bitwa pod Puławami (2 marca 1831)
bitwa pod Kurowem (3 marca 1831)
bitwa pod Poryckiem ( 1 kwietnia 1831)
bitwa pod Boremlem ( 18 kwietnia – 19 kwietnia 1831)
ofensywa Prądzyńskiego
II bitwa pod Wawrem ( 31 marca 1831)
bitwa pod Dębem Wielkim ( 31 marca 1831)
II bitwa pod Kałuszynem (2 kwietnia 1831)
bitwa pod Domanicami (10 kwietnia 1831)
bitwa pod Iganiami (10 kwietnia 1831)
ofensywa Sierawskiego
bitwa pod Wronowem (17 kwietnia 1831)
bitwa pod Kazimierzem Dolnym (18 kwietnia 1831)
Bitwy ugrupowań partyzanckich
bitwa pod Nowogrodem (23 lutego 1831)
bitwa pod Połągą (10 maja – 14 maja 1831)
bitwa pod Daszowem (14 maja 1831)
bitwa pod Mariampolem (22 kwietnia 1831)
wyprawa Chrzanowskiego
bitwa pod Firlejem (9 maja 1831)
bitwa pod Lubartowem (10 maja 1831)
bitwa pod Jędrzejowem (13 maja 1831)
bitwa pod Tykocinem (21 maja 1831)
bitwa pod Nurem (22 maja 1831)
bitwa pod Ostrołęką (26 maja 1831)
bitwa pod Rajgrodem (29 maja 1831)
wyprawa Jankowskiego
bitwa pod Budziskami (19 czerwca 1831)
bitwa pod Łysobykami (19 czerwca 1831)
REPRESJE
Skutki polityczne
zniesienie obowiązywania konstytucji Królestwa Polskiego; car Mikołaj I ogłasza statut organiczny dla Królestwa (1832) gwarantujący jedynie ograniczoną autonomię; jednak i statut zostaje zawieszony w chwili wprowadzenia przez feldmarszałka Iwana Paskiewicza stanu wojennego (1833); Paskiewicz przez 25 lat sprawował urząd namiestnika Królestwa Polskiego z tytułem księcia warszawskiego; okres jego rządów Polacy określali mianem „nocy paskiewiczowskiej”
zlikwidowanie Sejmu oraz armii Królestwa; jej żołnierzy, którzy nie zdołali uciec za granicę, wcielono do armii rosyjskiej, wysyłając ich do jednostek na Syberii lub na Kaukazie
zlikwidowanie Rady Stanu i Sądu Najwyższego Królestwa (1841); działała jedynie Rada Administracyjna całkowicie podporządkowana carskiemu namiestnikowi
województwa zostały przemianowane na gubernie (1837)
społeczeństwo Królestwa miało obowiązek utrzymywania stutysięcznej armii rosyjskiej
Rosjanie wybudowali Cytadelę warszawską i twierdzę Dęblin (Iwangorod) oraz rozbudowali twierdzę Modlin (przemianowany na Nowogieorgijewsk); w X pawilonie Cytadeli utworzono więzienie polityczne i Stałą Komisję Śledczą do spraw politycznych
stopniowe wprowadzanie języka rosyjskiego w administracji Królestwa
Represje społeczne i gospodarcze
skazanie na kary więzienia, katorgi i zesłania kilkuset uczestników powstania - między innymi Piotra Wysockiego i Wincentego Niemojowskiego
konfiskata majątków osób skazanych za udział w powstaniu i emigrantów
szczególnie ostre represje na tzw. ziemiach zabranych: konfiskata ok. 3 tys. majątków szlachty polskiej; przesiedlenie ok. 50 tys. rodzin w głąb Rosji; przymusowa służba wojskowa dla szlachty zaściankowej; zamknięcie większości klasztorów katolickich i przekazanie ich budynków Cerkwi prawosławnej
kontrybucja nałożona na Królestwo w wysokości 22 milionów rubli
wprowadzenie rosyjskiego systemu monetarnego - rubel zamiast złotego (1841); likwidacja Banku Polskiego jako banku emisyjnego; rosyjskie miary i wagi
wejście w życie rosyjskiego kodeksu karnego (1847)
wprowadzenie wysokiego cła na eksport wyrobów włókienniczych z Królestwa do Rosji (chcąc ominąć barierę celną, przedsiębiorcy zaczęli zakładać fabryki włókiennicze w obwodzie białostockim należącym do Rosji)
Represje w dziedzinie kultury i religii
zamknięcie Uniwersytetu Warszawskiego i Towarzystwa Przyjaciół Nauk
utworzenie Warszawskiego Okręgu Naukowego (1839), podległego bezpośrednio Ministerstwu Oświaty w Petersburgu
na „ziemiach zabranych” zamknięcie Uniwersytetu Wileńskiego i Liceum Krzemienieckiego
likwidacja Kościoła unickiego i przymusowe wcielanie jego wiernych do Cerkwi prawosławnej (1839)
POWSTANIE STYCZNIOWE
Przyczyny:
- kleska Rosji w wojnie Krymskiej ( 1853-1856)
- odwilż posewastopolska ( szeger reform wprowadzonych w Imperium rosyjskim po klęśce Rosji w bitwie pod Sebastopolem : między innymi zniesienie stanu wojennego w królestwie polskim, złagodzenie cenzury, swobody polityczne)
- dązenie Polakow do odzyskania niepodległości
-działalność organizacyjna spiskowców: Biali, Czerwoni
- wzrost nastrojów niepodległościowych,
- " żałoba narodowa"
- branka - pobór do Armii Rosyjskiej wg imiennych list na których znaleźli sie czerwoni: zinicjowany został przez hrabiego Aleksandra Wielkopolskiego
Skutki:
* całkowita utrata autonomii przez Królestwo Polskie
* Królestwu Polskiemu nadano nazwę Kraju Przywiślańskiego (a więc z nazwy całkowicie zniknął wyraz 'Polska')
* uczestników powstania zsyłano do więzienia i na Sybir, niektórzy wyemigrowali
* konfiskowano majątki powstańców
* uwłaszczenie chłopów
Przebieg:
W przeddzień wybuchu Powstania Styczniowego, na terenach Królestwa Polskiego istniały dwie główne grupy. „Biali” propagowali zjednoczenie całego społeczeństwa i pracę organiczną oraz dążenie do rozszerzania Królestwa. „Czerwoni” natomiast byli zwolennikami powstania zbrojnego przeciw caratowi, by dokonać reform uwłaszczeniowych w wolnej już Polsce.
Bezpośrednim powodem wybuchu Powstania Styczniowego była tzw. branka, czyli przymusowy pobór do carskiego wojska (chciano powołać do wojska działaczy opozycyjnych). W związku z tym utworzono Tymczasowy Rząd Narodowy, który wybrał Ludwika Mierosławskiego na dyktatora. 22 I 1863 roku TRN wydał manifest, w którym wzywał Polaków do walki z caratem. Symbolem powstańców było godło symbolizujące Orła, Pogoń i Archanioła, czyli herby Polski, Litwy i Ukrainy.
Początek Powstania Styczniowego był sukcesem Polaków, którzy zaskoczyli Rosjan. Ci ukryci w większych miastach oddali prowincję powstańcom. Walki prowadzone były w sposób podjazdowy, wojna miała charakter partyzancki. Duże sukcesy w walce z Rosjanami odnosił na ziemi kieleckiej Marian Langiewicz. Jednak już w lutym miało miejsce wydarzenie dla powstańców bardzo niekorzystne. W Petersburgu podpisano konwencję Alvenslebena, przewidującą współpracę prusko-rosyjską przy zwalczaniu powstańców.
Mimo, że początkowo władze powstańcze składały się głównie z Czerwonych, z czasem Biali starali się zyskiwać coraz silniejszą pozycję. Zaczęli oni popierać umiarkowanego Czerwonego, za jakiego był uważany Langiewicz. W wyniku ich działań po wyjeździe Mierosławskiego, Langiewicz został dyktatorem powstania. W tym czasie wojska powstańcze ze zmiennym szczęściem toczyły zażarte walki z oddziałami rosyjskimi. W kwietniu Biali oficjalnie przystąpili do powstania i wkrótce objęli nad nim władzę. W związku z tym powołano składający się z Białych Rząd Narodowy.
We wrześniu 1863 roku Czerwoni rozpoczęli akcje terrorystyczne wymierzone w zaborców. W jednym z zamachów zginął namiestnik Królestwa gen. Berg. Następnie w październiku dowódca wojskowy Romuald Traugutt został dyktatorem powstania. Zreorganizował on władze powstańcze i oddziały zbrojne. Jednak ta próba ratowania powstania nie miała już szans powodzenia. Walki prowadzone były na coraz mniejszą skalę, a coraz liczniejsze wojska rosyjskie skutecznie rozbijały oddziały powstańcze.
W marcu 1864 roku car Aleksander II wydał ukaz (dekret) o uwłaszczeniu. Miało to odciągnąć chłopów od popierania powstańców. Z drugiej strony zamierzano przez to ukarać szlachtę biorącą udział w Powstaniu Styczniowym (miano odebrać im ziemię i przekazać w ręce chłopów). Działania te odniosły pewien skutek, a siły powstańców stawały się coraz słabsze. Jednym z ostatnich aktów powstania było stracenie Trauguta w Cytadeli 5 VIII 1864 roku. Od kwietnia tego roku dyktatorem powstania był Aleksander Wyszkowski. Jednak pod koniec 1864 roku powstanie ostatecznie upadło.
Przywódcy
-Romuald Traugutt (dyktator)
-Marian Langiewicz (dyktator)
-Stefan Bobrowski
-Dionizy Czachowski
-Zygmunt Wróblewski
-Zygmunt Sierakowski
-Józef Hałke-Bosak
-Konstanty Kalinowski
Bitwy
bitwa pod Ciołkowem, Szydłowcem ( 22 stycznia 1863
bitwa pod Lubartowem (23 stycznia 1863)
bitwa pod Węgrowem ( 3 lutego 1863)
bitwa pod Rawą ( 4 lutego 1863)
bitwa pod Siemiatyczami (6-7 lutego 1863)
bitwa pod Słupczą ( 8 lutego 1863)
bitwa pod Miechowem ( 17 lutego 1863)
bitwa pod Krzywosądzem ( 19 lutego 1863)
bitwa pod Dobrą ( 24 lutego 1863)
bitwa pod Małogoszczem ( 24 lutego 1863)
bitwa pod Staszowem ( 17 lutego 1863)
bitwa pod Nową Wsią ( 21 lutego 1863)
bitwa pod Mrzygłodem ( 1 marca 1863)
bitwa pod Nagoszewem ( 2-3 marca 1863)
bitwa pod Pieskową Skałą (4 marca 1863)
bitwa pod Skałą ( 5 marca 1863)
bitwa pod Chrobrzem ( 17 marca 1863)
bitwa pod Grochowiskami ( 18 marca 1863)
bitwa pod Hutą Krzeszowską (21 marca 1863)
bitwa pod Igołomią ( 21 marca 1863)
bitwa pod Krasnobrodem ( 24 marca 1863)
bitwa pod Praszką (11 kwietnia 1863)
bitwa pod Budą Zaborowską( 14 kwietnia 1863)
bitwa pod Brodami (16 kwietnia1863)
bitwa pod Brodami (18 kwietnia1863)
Bitwa pod Ginietynami (21 kwietnia 1863)
bitwa pod Wąsoszem ( 23 kwietnia 1863)
bitwa pod Nową Wsią ( 26 kwietnia 1863)
bitwa pod Pyzdrami ( 29 kwietnia 1863)
bitwa pod Stokiem ( 4/5 maja 1863)
bitwa pod Kobylanką ( 1-6 maja 1863)
bitwa pod Krzykawką ( 5 maja 1863)
bitwa pod Birżami ( 7 maja-9 maja 1863)
I bitwa pod Ignacewem ( 8 maja 1863)
bitwa pod Hutą Krzeszowską (11 maja 1863)
bitwa pod Salichą (26 maja 1863)
I bitwa pod Chruśliną (30 maja 1863)
II bitwa pod Ignacewem ( 9 czerwca 1863)
bitwa pod Kleczewem (10 czerwca 1863)
bitwa pod Lututowem ( 15 czerwca 1863)
bitwa pod Górami (18 czerwca 1863)
bitwa pod Komorowem (20 czerwca 1863)
bitwa pod Świerżami ( 9 lipca1863)
bitwa pod Ossą (10 lipca 1863 )
bitwa pod Siemiatyczami (11 lipca 1863)
II bitwa pod Chruśliną - 4 sierpnia 1863
bitwa pod Depułtyczami - 5 sierpnia1863
bitwa pod Żyrzynem - 8 sierpnia 1863
bitwa pod Złoczewem - 20 sierpnia 1863
bitwa pod Fajsławicami - 24 sierpnia 1863
bitwa pod Sędziejowicami - 25 sierpnia 1863
bitwa pod Panasówką 3 września 1863
bitwa pod Batorzem - 6 września 1863
bitwa pod Mełchowem - 30 września 1863
bitwa pod Ostrowami (Mazówki) - 3 października 1863
bitwa pod Oksą pod dow. Zygmunta Chmieleńskiego 20 października 1863
bitwa pod Łążkiem -22 października 1863
bitwa pod Rybnicą - 28 października 1863
bitwa pod Rossoszem - 16 listopada 1863 pod dow. Krysińskiego
bitwa pod Opatowem - 24 listopada 1863 i 21 lutego 1864
bitwa pod Brodami - piechoty Józefa Bosaka pod dow. mjr Bogdana - 2 grudnia 1863
bitwa pod Sprową - piechoty Bosaka i Z. Chmieleńskiego - 4 grudnia 1863
bitwa pod Mierzwinem - Karola Kality Rębajły – 5 grudnia 1863
bitwa pod Hutą Szczeceńską - Kality Rębajły – 9 grudnia 1863
bitwa pod Janikiem - oddziału Łady - 16 grudnia 1863
bitwa pod Iłżą - 17 stycznia 1864
Bitwa pod Tarnogórą (1864) - 22 kwietnia 1864
Bitwa pod Zamościem (1864) - 1 maja 1864
Bitwa pod Lublinem (1864) - 4 maja 1864
REPRESJE:
-masowe zesłania na Syberię
-całkowita likwidacja autonomii Królestwa Polskiego
-wzmożona polityka rusyfikacyjna
-likwidacja odrębnego herbu Królestwa z wizerunkiem Orła Białego
-konfiskata mienia
-nakładanie kontrybucji
-prześladowanie Kościoła (likwidacja diecezji,zamykanie klasztorów,zsyłanie na Syberię biskupów)