Question

Napisz nowelę według teorii sokoła (ma występować w niej centralny motyw).

Answer 1

Początki noweli sięgają już starożytności, jednak rozkwit tego gatunku przypada na epokę renesansu. Twórcą nowożytnej noweli jest Giovanni Boccaccio, prekursor włoskiego odrodzenia, autor zbioru stu nowel zatytułowanych "Dekameron". Samo słowo „dekameron” oznacza z języka greckiego „dziesięć dni”. W 1348 roku siedem kobiet i trzech mężczyzn uciekło przed wielką zarazą do podflorenckiej willi. Przebywali tam dokładnie dziesięć dni, codziennie opowiadając sobie dziesięć historii (każda osoba jedną). Każdego dnia obowiązywała inna tematyka opowiadań wybrana przez „króla” lub „królową” – dotyczyła renesansowej obyczajowości, erotyki, miłości zmysłowej, idealnej.
Nowela jest to utwór niewielkich rozmiarów, pisany prozą, charakteryzujący się wyraźnie zarysowaną i sprawnie skrojoną akcją główną, mocno udramatyzowaną, która zmierza do punktu kulminacyjnego, a następnie do puenty. W noweli fabuła toczy się w określonym czasie i miejscu, a osobą opowiadającą jej przebieg, zazwyczaj w sposób obiektywny, jest narrator. Ukazywane przez niego wydarzenia mają swoje przyczyny i skutki. Fabuła noweli jest zazwyczaj jednowątkowa, pozbawiona epizodów pobocznych, rozbudowanych opisów przyrody oraz szczegółowej charakterystyki postaci. Jej treść dotyczy pewnego zdarzenia, opartego na wyrazistym motywie, z pozoru nieistotnym, ale często nabierającym znaczeń symbolicznych. Motyw ten został w 1871 roku określony przez niemieckiego pisarza, Paula Heysego, jako Falkentheorie, czyli Teoria sokoła. Jest to właśnie teoria opisująca klasyczną kompozycję noweli, w której ma występować centralny motyw stanowiący szczególnie wyróżniony ośrodek kompozycyjny. Według Heysego, w dobrze skomponowanej noweli występuje wyeksponowany topos, nazywany sokołem noweli. Najczęściej jest to napędzający akcję konkretny przedmiot, któremu nadaje się specjalne, symboliczne znaczenie. Punktem kulminacyjnym jednowątkowej fabuły noweli, w której każdej fazie pojawia się ten motyw, jest odmiana losu bohatera.
Nowela jako największe triumfy święciła w II połowie XIX wieku.