Jakobini, nazwa członków klubu politycznego, powstałego we Francji w 1789, którego oficjalna nazwa brzmiała Towarzystwo Przyjaciół Konstytucji. Członkowie klubu odbywali spotkania w Paryżu w klasztorze Św. Jakuba (stąd nazwa). Po wyborach 1791 stanowili oni wraz z żyrondystami mniejszość w Zgromadzeniu Prawodawczym. Wypowiedzenie przez Ludwika XVI wojny Austrii (1792) i wynikłe stąd zagrożenie Paryża, posądzanie króla o zdradę doprowadziły do nastrojów rewolucyjnych.
Powstałą sytuację wykorzystali jakobini do realizacji swego programu politycznego. Zakładał on m.in. obalenie monarchii, wprowadzenie rządów republikańskich i powszechnego prawa wyborczego bez względu na cenzus majątkowy. W Paryżu wybrano samorząd miasta, tzw. Komunę Paryża, złożoną w większości z jakobinów. Podburzony lud paryski zdobył zamek królewski w Tuileries, a wybrany w głosowaniu powszechnym Konwent Narodowy skazał króla na śmierć.
Jakobini dążąc do przejęcia władzy we Francji, doprowadzili do usunięcia z Konwentu żyrondystów. Dyktatura jakobinów trwała trzynaście miesięcy. Konwent uchwalił nieograniczone pełnomocnictwa dla Komitetu Ocalenia Publicznego, na czele którego stał w tym czasie M. Robespierre, przywódca jakobinów. Wystawiono milionową armię, która odparła wojska austriackie i zdobyła Belgię. We Francji zapanował terror. Zmienione dla potrzeb rewolucji prawo karne pozwalało na ferowanie wyroków bez prawa do obrony. Wydawane przez Trybunał Rewolucyjny wyroki nie podlegały apelacji. Sporządzano listy podejrzanych, wprowadzono certyfikaty lojalności dla obywateli, walczono z Kościołem, którego dobra przejmowało państwo.
Ustanowiono powszechne laickie nauczanie podstawowe, wprowadzono ceny maksymalne w obronie przed drożyzną. Ustanowiono obowiązek powszechnej służby wojskowej. Wszystkie decyzje podejmowane przez jakobinów miały doprowadzić do stłumienia buntów, organizowanych przez żyrondystów i rojalistów. Jednak coraz silniejsza opozycja przeciw rządom terroru doprowadziła do powstania spisku thermidoriańskiego, w wyniku którego aresztowano i stracono Robespierre'a (1794). Wraz ze śmiercią przywódcy nastąpił kres rządów jakobinów. Próby odzyskania władzy w latach 1795-1799 nie powiodły się.
Jakobini, nazwa członków klubu politycznego, powstałego we Francji w 1789, którego oficjalna nazwa brzmiała Towarzystwo Przyjaciół Konstytucji. Członkowie klubu odbywali spotkania w Paryżu w klasztorze Św. Jakuba (stąd nazwa). Po wyborach 1791 stanowili oni wraz z żyrondystami mniejszość w Zgromadzeniu Prawodawczym. Wypowiedzenie przez Ludwika XVI wojny Austrii (1792) i wynikłe stąd zagrożenie Paryża, posądzanie króla o zdradę doprowadziły do nastrojów rewolucyjnych.
Powstałą sytuację wykorzystali jakobini do realizacji swego programu politycznego. Zakładał on m.in. obalenie monarchii, wprowadzenie rządów republikańskich i powszechnego prawa wyborczego bez względu na cenzus majątkowy. W Paryżu wybrano samorząd miasta, tzw. Komunę Paryża, złożoną w większości z jakobinów. Podburzony lud paryski zdobył zamek królewski w Tuileries, a wybrany w głosowaniu powszechnym Konwent Narodowy skazał króla na śmierć.
Jakobini dążąc do przejęcia władzy we Francji, doprowadzili do usunięcia z Konwentu żyrondystów. Dyktatura jakobinów trwała trzynaście miesięcy. Konwent uchwalił nieograniczone pełnomocnictwa dla Komitetu Ocalenia Publicznego, na czele którego stał w tym czasie M. Robespierre, przywódca jakobinów. Wystawiono milionową armię, która odparła wojska austriackie i zdobyła Belgię. We Francji zapanował terror. Zmienione dla potrzeb rewolucji prawo karne pozwalało na ferowanie wyroków bez prawa do obrony. Wydawane przez Trybunał Rewolucyjny wyroki nie podlegały apelacji. Sporządzano listy podejrzanych, wprowadzono certyfikaty lojalności dla obywateli, walczono z Kościołem, którego dobra przejmowało państwo.
Ustanowiono powszechne laickie nauczanie podstawowe, wprowadzono ceny maksymalne w obronie przed drożyzną. Ustanowiono obowiązek powszechnej służby wojskowej. Wszystkie decyzje podejmowane przez jakobinów miały doprowadzić do stłumienia buntów, organizowanych przez żyrondystów i rojalistów. Jednak coraz silniejsza opozycja przeciw rządom terroru doprowadziła do powstania spisku thermidoriańskiego, w wyniku którego aresztowano i stracono Robespierre'a (1794). Wraz ze śmiercią przywódcy nastąpił kres rządów jakobinów. Próby odzyskania władzy w latach 1795-1799 nie powiodły się.