Ostrzewna, stanowiąca delikatną przejrzystą, błonę, wyściela jamę brzuszną (otrzewna ścienna) i otacza narządy wewnętrzne (otrzewna trzewna). Zapalenie narządów wewnętrznych,’ np. wątroby, jelit lub macicy, może z łatwością przenieść się na otrzewną. Jest to najczęstsza przyczyna zapalenia otrzewnej, w której prawie zawsze biorą udział bakterie. Czasami są to bakterie ropotwórcze, które z narządów przedostają się do jamy brzusznej. Rzadziej zapalenie otrzewnej wywołują drobnoustroje powodujące., określone choroby (najczęściej prątki gruźlicy). Przyczyny wystąpienia zapalenia otrzewnej mogą być różne: nagłe przebicie się ropy do jamy brzusznej z ropnia wątroby, pękknięcie zropiałej macicy, wpochwienie jelita, przebicie lub uszkodzenie jelita ostrym ciałem obcym itp. Szczególnie niebezpieczne są drążące ropnie macicy, które rozwijają się po zakończonej ciąży i w krótkim czasie mogą doprowadzić do padnięcia suki. Oprócz przyczyn wewnętrznych, mogą też występować zewnętrzne uszkodzenia powłoki skórnej drążące do jamy brzusznej, przez które do zewnątrz dostaje się brud i bakterie. Zdarza się tak nierzadko przy gryzieniu się psów, po wypadku drogowym oraz przy ranach postrzałowych na polowaniu. W zapaleniu otrzewnej mogą występować bardzo różne objawy, zależne od przyczyny, przebiegu procesu chorobowego, od rodzaju i liczby czynników chorobotwórczych. Proces chorobowy może objąć całą otrzewną lub tylko niewielki jej odcinek. W obu przypadkach jest to ciężkie schorzenie, które nierzadko kończy się śmiercią zwierzęcia. W początkach choroby następuje silne przekrwienie otrzew, nej. Traci ona swój połysk i przezroczystość. Staje się mętna i pokryta wybroczynami. Wnikające się do jamy brzusznej drobnoustroje i wytwarzane przez nie toksyny dostają się do krwiobiegu i doprowadzają do ogólnego zakażenia organizmu. W strefie zapalnej na otrzewnej odkładają się złogi włóknika, które później powodują przerost i sklejanie się jelit oraz innych narządów. Może też zbierać się w jamie brzusznej płyn surowiczy krwisty lub ropny. Odpowiednio ciężkie do przebiegu schorzenia są też objawy. W ostrym zapaleniu otrzewnej występuje wysoka gorączka, całkowity brak łaknienia i silne bóle w jamie brzusznej, zwłaszcza przy dotykaniu ciała. Także każdy ruch wywołuje bóle, nawet przy oddychaniu, wskutek czego pies oddycha płytko i powierzchownie. Gorączka wywołuje zaburzenia w czynności serca i całego układu krążenia. Powłoki brzuszne są silnie napięte i w czasie stania podciągnięte ku górze. Niektóre psy, zwłaszcza młode, stoją i skomlą z bólu. W początkach choroby występują często wymioty i biegunka, później niedowład jelit (samoobrona organizmu, żeby przez ruchy jelit nie doprowadzić do rozprzestrzeniania się zapalenia). W miarę postępowania choroby zwierzę obojętnieje. Ciepłota ciała z bardzo wysokiej spada poniżej normy, tętno jest znacznie zwolnione i prawie niewyczuwalne. Jest to bardzo niepomyślny objaw, wskazujący na nadchodzącą śmierć. Zdarza się też, chociaż rzadziej, przebieg przewlekły. Występują wtedy podobne objawy, ale nie są one tak ostro wyrażone. Wskutek gromadzenia się dużej ilości płynu objętość brzucha znacznie się zwiększa. Nierzadko przewlekła postać zapalenia otrzewnej jest następstwem gruźlicy lub innej choroby zakaźnej (streptotrichoza). Sposób leczenia zależy od przyczyny wywołującej zapalenie otrzewnej. W każdym wypadku konieczna jest pomoc lekarska. Przy otwartej ranie jamy brzusznej (> pogryzienie) konieczne jest natychmiastowe udzielenie pomocy, gdyż czasami tylko natychmiastowa operacja może ocalić życie psa (pęknięcie ropnia macicy, ropomacicze). Konieczne jest też zastosowanie odpowiednich antybiotyków, sulfonamidów lub innych leków. Środki te zwiększają możliwość wyleczenia. Niekiedy wskazana jest punkcja jamy brzusznej w celu usunięcia płynu zapalnego lub ułatwienia rozpoznania. Stosuje się też leki polepszające pracę serca i wzmacniające. Właściciel psa może pomóc w jego leczeniu przez stworzenie zwierzęciu odpowiednich warunków. Przede wszystkim przez zapewnienie spokoju i przygotowanie miękkiego posłania. Nie należy zmuszać psa do jedzenia. Jeżeli lekarz wet. zleci, mogą być stosowane okłady na brzuch, najpierw zimne, a następnie ciepłe.
Ostrzewna, stanowiąca delikatną przejrzystą, błonę, wyściela jamę brzuszną (otrzewna ścienna) i otacza narządy wewnętrzne (otrzewna trzewna). Zapalenie narządów wewnętrznych,’ np. wątroby, jelit lub macicy, może z łatwością przenieść się na otrzewną. Jest to najczęstsza przyczyna zapalenia otrzewnej, w której prawie zawsze biorą udział bakterie. Czasami są to bakterie ropotwórcze, które z narządów przedostają się do jamy brzusznej. Rzadziej zapalenie otrzewnej wywołują drobnoustroje powodujące., określone choroby (najczęściej prątki gruźlicy).
Przyczyny wystąpienia zapalenia otrzewnej mogą być różne:
nagłe przebicie się ropy do jamy brzusznej z ropnia wątroby, pękknięcie zropiałej macicy, wpochwienie jelita, przebicie lub uszkodzenie jelita ostrym ciałem obcym itp. Szczególnie niebezpieczne są drążące ropnie macicy, które rozwijają się po zakończonej ciąży i w krótkim czasie mogą doprowadzić do padnięcia suki. Oprócz przyczyn wewnętrznych, mogą też występować zewnętrzne uszkodzenia powłoki skórnej drążące do jamy brzusznej, przez które do zewnątrz dostaje się brud i bakterie. Zdarza się tak nierzadko przy gryzieniu się psów, po wypadku drogowym oraz przy ranach postrzałowych na polowaniu.
W zapaleniu otrzewnej mogą występować bardzo różne objawy, zależne od przyczyny, przebiegu procesu chorobowego, od rodzaju i liczby czynników chorobotwórczych. Proces chorobowy może objąć całą otrzewną lub tylko niewielki jej odcinek. W obu przypadkach jest to ciężkie schorzenie, które nierzadko kończy się śmiercią zwierzęcia. W początkach choroby następuje silne przekrwienie otrzew, nej. Traci ona swój połysk i przezroczystość. Staje się mętna i pokryta wybroczynami.
Wnikające się do jamy brzusznej drobnoustroje i wytwarzane przez nie toksyny dostają się do krwiobiegu i doprowadzają do ogólnego zakażenia organizmu. W strefie zapalnej na otrzewnej odkładają się złogi włóknika, które później powodują przerost i sklejanie się jelit oraz innych narządów. Może też zbierać się w jamie brzusznej płyn surowiczy krwisty lub ropny.
Odpowiednio ciężkie do przebiegu schorzenia są też objawy. W ostrym zapaleniu otrzewnej występuje wysoka gorączka, całkowity brak łaknienia i silne bóle w jamie brzusznej, zwłaszcza przy dotykaniu ciała. Także każdy ruch wywołuje bóle, nawet przy oddychaniu, wskutek czego pies oddycha płytko i powierzchownie. Gorączka wywołuje zaburzenia w czynności serca i całego układu krążenia. Powłoki brzuszne są silnie napięte i w czasie stania podciągnięte ku górze.
Niektóre psy, zwłaszcza młode, stoją i skomlą z bólu. W początkach choroby występują często wymioty i biegunka, później niedowład jelit (samoobrona organizmu, żeby przez ruchy jelit nie
doprowadzić do rozprzestrzeniania się zapalenia). W miarę postępowania choroby zwierzę obojętnieje. Ciepłota ciała z bardzo wysokiej spada poniżej normy, tętno jest znacznie zwolnione i prawie niewyczuwalne. Jest to bardzo niepomyślny objaw, wskazujący na nadchodzącą śmierć.
Zdarza się też, chociaż rzadziej, przebieg przewlekły. Występują wtedy podobne objawy, ale nie są one tak ostro wyrażone. Wskutek gromadzenia się dużej ilości płynu objętość brzucha znacznie się zwiększa. Nierzadko przewlekła postać zapalenia otrzewnej jest następstwem gruźlicy lub innej choroby zakaźnej (streptotrichoza).
Sposób leczenia zależy od przyczyny wywołującej zapalenie otrzewnej. W każdym wypadku konieczna jest pomoc lekarska. Przy otwartej ranie jamy brzusznej (> pogryzienie) konieczne jest natychmiastowe udzielenie pomocy, gdyż czasami tylko natychmiastowa operacja może ocalić życie psa (pęknięcie ropnia macicy, ropomacicze). Konieczne jest też zastosowanie odpowiednich antybiotyków, sulfonamidów lub innych leków. Środki te zwiększają możliwość wyleczenia. Niekiedy wskazana jest punkcja jamy brzusznej w celu usunięcia płynu zapalnego lub ułatwienia rozpoznania. Stosuje się też leki polepszające pracę serca i wzmacniające.
Właściciel psa może pomóc w jego leczeniu przez stworzenie zwierzęciu odpowiednich warunków. Przede wszystkim przez zapewnienie spokoju i przygotowanie miękkiego posłania. Nie należy zmuszać psa do jedzenia. Jeżeli lekarz wet. zleci, mogą być stosowane okłady na brzuch, najpierw zimne, a następnie ciepłe.