Question

Na czym polega konflikt tragiczny i tragizm wyboru w Królu Edypie?

Answer 1

Bohater dramatu Sofoklesa, chcąc poznać swój los, udał się do wyroczni delfickiej. Dowiedział się, iż poślubi własną matkę i zabije swojego ojca. Wystraszył się przepowiedni. Uciekł z kraju przybranych rodziców, aby odmienić przeznaczenie. Jednak nie wiedział, że państwo, do którego dotarł, było królestwem jego prawdziwego ojca i matki. Okazało się, że nie zdołał zmienić swego losu. Przepowiednia sprawdziła się. Bohater dramatu Sofoklesa, pomimo tego, iż dążył do szczęścia, nie zdołał go osiągnąć. A zatem nieuchronna konieczność, wyznaczająca bieg wypadków - fatum - zawładnęło jego losem.

Główną cechą tragedii greckiej jest nieunikniony konflikt pomiędzy dążeniami wybitnej jednostki, a siłą wyższą, którą mogą być bogowie, prawa moralne i historyczne, a także przeznaczenie. W dramacie Sofoklesa widoczny jest konflikt tragiczny, który polega na tym, że bohater zostaje postawiony w sytuacji wyboru. Zmuszony jest do tego, aby zdecydować się na jedną z dwóch równorzędnych wartości. Zgubną dla bohatera jest jego duma - hybris. To ona popchnęła Edypa do sprzeniewierzenia się woli boskiej, co w rezultacie doprowadziło do nieuniknionej katastrofy.

Król Edyp jest postacią tragiczną. Chciał zmienić bieg swego losu. Nie zgadzał się z nim. Sam zdeterminował swą klęskę przeciwstawiając się woli bogów i własnemu przeznaczeniu. Dramat Edypa rozpoczął się w chwili, kiedy postanowił on poznać swą przyszłość. Całe swe życie poświęcił temu aby nie dopuścić do spełnienia się przepowiedni. Opuścił dom rodzinny, a później w nieznanym kraju dopuścił się zbrodni na człowieku, który był jego ojcem. Poślubił też własną matkę. Swą upartością i chęcią zmiany losu za wszelką cenę sprawił, że przepowiednia sprawdziła się.

Sofokles w swym dramacie zwraca uwagę na to, że człowiek jest marionetką w rękach bogów. Nie posiada wielkiego wpływu na swe życie, które z góry zostało zaplanowane przez siły wyższe. Zatem walka z własnym przeznaczeniem jest bezcelowa według greckiego tragika, gdyż z góry skazana jest na przegraną. Zabicie Lajosa oraz małżeństwo z Jokastą były momentami w życiu Edypa, które zmuszały do zastanowienia. Bohater w chwili fatalnego uczynku nie zdawał sobie sprawy z wiązów łączących go z ofiarą. Sofokles pokazuje jak bardzo życie każdego człowieka uzależnione jest od sił wyższych oraz od praw, którym podlega ludzkość. Nie można się im przeciwstawić, gdyż nawet ucieczka i próba zmiany swego losu na nic się nie zdadzą. Człowiek zatem musi pogodzić się z własnym przeznaczeniem, które według Sofoklesa jest nieuchronne i narzucone z góry. Działania bohatera są skazane na niepowodzenie, a każda podjęta przez niego decyzja prowadziła Edypa do ostatecznej klęski.