Question

Mam pytanie... mam napisac prezenatcje na polski na temat przedstaw obraz Maryi w literaturze i sztuce sredniowiecza. literature omowilam a nie wiem co moge napisac do sztuki... w internecie nie wiele pisze na ten temat... pomozecie

Answer 1

Pieta" malarza małopolskiego z ok. 1450 roku, czyli obraz Matki Boskiej rozpaczającej nad ciałem Chrystusa, została wykonana (podobnie jak większość obrazów tej epoki) na drewnie. Maria, smutno spoglądająca na umęczone ciało syna, odziana jest w czarne szaty z czerwonym obszyciem. Kolory te symbolizują, wg "Słownika symboli" W. Kopalińskiego, smutek, śmierć, żałobę, tragedie(czerń) oraz miłość, ciało ludzkie, cierpienie, męki Chrystusa (czerwień). Sama Matka Boska jest symbolem cierpienia, jednostką cierpiącą samotnie i niezasłużenie. Syn Boży posiada na głowie koronę z cierni - oznakę męki i bólu. ). Treść obrazu ma charakter alegoryczny - można go w różny sposób interpretować, na przykład: Maryja ubrana jest na czarno, co charakteryzowało św. Magdalenę, oraz posiada broszkę: serce z krzyżem - znak św. Katarzyny. Być może oznaczało to utożsamienie się innych kobiet z cierpieniem Marii. Już sam tytuł - Pieta, czyli przedstawienie Matki Boskiej rozpaczającej nad ciałem Chrystusa złożonym na jej kolanach, ilustruje tematykę obrazu. Jednak Matka Boska ukazana jest na nim w sposób dostojny, jest odizolowana w cierpieniu, nie dzieli się nim. Tylko smutny wyraz twarzy, ciało Chrystusa i symboliczne przedmioty przedstawiają jej ból. Z drugiej jednak strony stwarza to nastrój tajemnicy i dostojności wokół Marii, sprawia, iż świętość przemawia przez nią i w jakiś sposób staje się dla nas namacalna.

W średniowieczu funkcjonowały znaki umowne odsyłające do pewnych znaczeń. Określonym postaciom przysługiwały atrybuty - przedmioty o charakterze symbolicznym, często alegorycznym, wyobrażające skrótowo jakiś fakt historyczny lub legendarny związany z bohaterem.I tak Matkę Boską przedstawiano za pomocą symboli ;cedru libańskeigo, róży, diamentu i perły.
Znaki te były odczytywane według przypisanych im znaczeń. Głębsze sensy ukryte pod dosłownymi znaczeniami, wykształciło swoisty sposób lektury przekazów, także literackich (np.: przypowieści)"
Dla nie umiejących czytać, sztuki plastyczne stanowiły jakby szczególną "literaturę", "malowaną historię", której rozwój był popierany przez Kościół.


Inne przykłady dzieł średniowiecznych związanych z Matka Boską:
Madonna z dzieciątkiem z kościoła w Skrzynnie (ok. 1420)
Pietà (wł. miłosierdzie) - np.: z kościoła w Lubiążu
Madonna z Krużlowej (początek XV wieku)
[O tego typu Madonnach pisze znany historyk sztuki Tadeusz Dobrowolski: "Ich znamieniem była (...) wytworność gestu i pozy opartej na kontrapoście, a także dziewczęcy kruchy wdzięk postaci, łagodne piękno twarzy, delikatny rysunek dłoni o wydłużonych palcach i bujności miękkich draperii." Krużlowska Madonna powstała prawdopodobnie w Krakowie i chyba stała niegdyś w centrum gotyckiego szafastego ołtarza (tryptyku). ]
Rzeźba gotycka z 1400 roku z kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu przedstawia typ tzw. "Pięknej Madonny" - Matka Boska przedstawiona jest jako ideał kobiecej urody - postać o pięknym, młodym i pogodnym obliczu, w misternie udrapowanych szatach. Przedstawiona jest we wdzięcznej, zatrzymanej w ruchu pozie. Na rękach trzyma Jezusa.