Question

kto to był Zbigniew Oleśnicki ??

Answer 1

Zbigniew Oleśnicki był biskupem krakowskim w latach 1423-1455.

Answer 2

Syn Jana (Jaśka) z Oleśnicy herbu Dębno, wielkorządcy Litwy, sędziego ziemi krakowskiej, i Dobrochny z Rożnowa. Jego karierę przyspieszył król Władysław Jagiełło w nagrodę za uratowanie życia w bitwie pod Grunwaldem. Według przekazu Jana Długosza, Zbigniew ochronił wówczas władcę, kiedy odłączony od swego oddziału rycerz Dypold von Köckritz zaatakował stojącego na wzgórzu monarchę grożąc, że za chwilę król zginie. Wówczas Zbigniew, widząc to, podjechał z boku do nacierającego Niemca, zwalił go z konia, po czym król ugodził Dypolda w głowę, a reszty dopełnili otaczający dworzanie. Atak ze strony Zbigniewa został uznany za zabójstwo, nie zaś za zabicie rycerza w walce. Wydarzenie to zamknęło przyszłemu biskupowi drogę do pasowania na rycerza i prawie zniweczyło także jego karierę na dworze. Po studiach, które rozpoczął w 1406 roku w Akademii Krakowskiej pracował w kancelarii królewskiej, stopniowo awansując także w hierarchii kościelnej. Często wyjeżdżał z misjami dyplomatycznymi do papieża i króla Niemiec, Zygmunta Luksemburskiego.

Biskup krakowski i kardynał[edytuj]

W 1415 roku został proboszczem kolegiaty św. Floriana w Krakowie. Uznanie Jagiełły zyskała jego odważna mowa, wygłoszona w1420 roku przed obliczem króla Zygmunta Luksemburskiego. W 1422 roku na zjeździe dostojników Królestwa Polskiego w Niepołomicach osiągnął sukces przeforsowując, na czele stronnictwa któremu przewodził, powrót do sojuszu z Zygmuntem Luksemburskim i zerwanie z popieraniem ruchu husyckiego. Doprowadziło to też do zmniejszenia wpływów księcia Witolda w Polsce. W 1423 Oleśnicki objął biskupstwo krakowskie, lecz wcześniej musiał prosić papieża o dyspensę, jako że prawo kanonicznezabraniało udzielania wyższych święceń tym, którzy podczas bitew przelewali krew. 18 grudnia 1423 otrzymał święcenia kapłańskie, a następnego dnia - sakrę biskupią. Jako biskup stanął na czele opozycji panów małopolskich, sprzeciwiał się sojuszowi Polski zhusyckimi Czechami i występował przeciwko planom koronacji Witolda na króla Litwy. W 1424 roku przyczynił się do wydania wWieluniu edyktu antyhusyckiego, a podczas pobytu delegacji czeskich w Krakowie w latach dwudziestych i trzydziestych XV wieku dwukrotnie obłożył miasto interdyktem. Wbrew stanowisku Jagiełły w 1430 roku skutecznie zablokował plany koronacyjne wielkiego księcia Witolda. Pod koniec życia Jagiełły zyskał decydujący wpływ na politykę państwa, a jego znaczenie wzrosło jeszcze w czasie małoletniości Władysława III, któremu zapewnił tron Polski i Węgier. W latach 1434-1444 miał tak wielkie wpływy, że prawie samodzielnie prowadził politykę zagraniczną Królestwa Polskiego. Udało mu się doprowadzić do pokoju w Brześciu Kujawskim z Zakonem krzyżackim i ugruntować wpływy w Mołdawii. Przejściowo stracił wpływy gdy w 1438 roku sprzeciwiał się przyjęciu korony czeskiej przez Kazimierza Jagiellończyka (choć potajemnie wspomagał finansowo swojego brata, który w tych wydarzeniach uczestniczył). Bieg wydarzeń przyznał rację sceptycznej postawie biskupa, gdyż zbrojna wyprawa przeciw kontrkandydatowi,Albrechtowi Habsburgowi, zakończyła się porażką Kazimierza.