Question

(kazimierz jagiellończyk_)

1.

info o przywileju Cerkwico – nieszawskim data, o czym szlachta i gdzie mogła decydować;

2.

kilka zdań o kulturze w czasach króla – rozwój Akademii Krakowskiej, działalność Wita Stwosza, Jana Długosza

Answer 1

Przywilej cererekwicko - nieszwskie został wydany w Cerekwicy ( a potwierdzony w Nieszawie) w roku 1454, za panowania Kazimierza Jagiellończyka. przywilej został wymuszony na władcy przezszlachtę zwołaną na pospolite ruszenie - szlachta miał przecież walczyć z Zakonem Krzyżackim w wojnie lat 1454 - 1466.

Postanowienia przywileju:

 

- nie beda ustanawiane nowe prawa bez zgody szlachty,

- krol sam bez zgody szlachty nie moze zwolywac pospolitego ruszenia,

- za cene tych przywilejow, szlachta zgodzila sie brac udzial w wojnie z Krzyzakami

 

Kultura w czasie panowania Kazimierza Jagiellończyka

Panowanie króla było pomyślne dla rozwoju kultury i sztuki. Upowszechniła się wtedy oświata, a takze polskie piśmiennictwo historyczne - tzw. historiografia, czyli opisywanie historii. Powstał główny obraz w Kościele Mariackim, ukończony przez Wita Stwosza (rok 1489). Budowano w stylu gotyckim - np. Katedre na Wawelu i w Gnieźnie. Rozkwitał Uniwersytet Krakowski, gdzie otworzono nowe trzy kadery: gramatyki i retoryki, poetyki oraz matematyki i astronomii.

 

;)

Answer 2

Przywilej cerekwicko - nieszawski

Wydany w 1454 roku przez króla, aby zyskać poparcie szlachty dla wojny z Zakonem Krzyżackim ( zwanej później wojną trzynastoletnią).

Postanowienia:

a) król nie będzie zwoływał pospolitego ruszenia ani stanowił nowych praw bez zgody sejmików ziemskich

b) zakaz nakładania podatków bez zgody sejmików ziemskich

c) zobowiązanie krola, że na urząd pisarza ziemskiego będzie powoływał jednego spośród czterech kandydatów, przedstawionych mu przez szlachtę danej ziemi

d) wyżsi urzędnicy i dostojnicy mieli być pozbawieni prawa piastowania urzędu starosty

 

Kultura w czasach rządów Kazimierza Jagiellończyka

Czasy panowania tego władcy to zmierzch gotyku i początek renesansu w Polsce. Nastąpił rozwój literatury i sztuki polskiej, ktorej przedstawicielami byli: J. Kochanowski, Ł. Górnicki ( " Dworzanin polski") i Mikołaj Rej. Do Polski przybywali rownież przedstawiciele humanizmu europejskiego, tacy jak Włoch, Kallimach, ktory został nauczycielem syna króla, Jana Olbrachta. Ważnymi i uznanymi osobistościami byli : Jan Długosz- nauczyciel synów Kazimierza Jagiellończyka, twórca "  Roczników, czyli kronik sławnego Królestwa Polskiego", historyk oraz Wit Stwosz, który był twórcą ołtarza głównego w Kościele Mariackim w Krakowie- ówczesnej stolicy państwa.

Uniwersytet Jagielloński przeżywał szczyt świetności- powstały nowe kierunki, takie jak matematyka i astronomia, gramatyka i retoryka oraz poetyka. Jednocześnie uniwersytet, choć uznany i szanowany w całej Europie, zbliżał się do powolnegoupadku, który rozpoczał się już na początku XVI wieku i wiązał z brakiem greki i języka hebrajskiego oraz potrzebą wprowadzenia wielu reform dyscyplinarnych na uczelni.