Question

Jan Kochanowski "Tren X", Analiza wiersza. <- forma ciągła.

1). Podmiot liryczny

2). Adresat

3). Myśli, uczucia i refleksje

4). Nastrój

5). Poetyckie środki stylistyczne

7). Budowa

Orszulo moja wdzięczna, gdzieś mi sie podziała?
W którą stronę, w którąś sie krainę udała?
Czyś ty nad wszystki nieba wysoko wniesiona
I tam w liczbę aniołków małych policzona?
Czyliś do raju wzięta? Czyliś na szcześliwe
Wyspy zaprowadzona? Czy cię przez teskliwe
Charon jeziora wiezie i napawa zdrojem
Niepomnym, że ty nie wiesz nic o płaczu moim?
Czy człowieka zrzuciwszy i myśli dziewicze,
Wzięłaś na się postawę i piórka słowicze?
Czyli sie w czyścu czyścisz, jesli z strony ciała
Jakakolwiek zmazeczka na tobie została?
Czyś po śmierci tam poszła, kędyś pierwej była,
Niżeś sie na mą ciężką żałość urodziła?
Gdzieśkolwiek jest, jesliś jest, lituj mej żałości,
A nie możesz li w onej dawnej swej całości,
Pociesz mię, jako możesz, a staw sie przede mną
Lubo snem, lubo cieniem, lub marą nikczemną.

Answer 1

1) Ojciec, który stracił córkę cierpi nad jej śmiercią

2) Zmarła córka, Urszulka

3) Ból po stracie dziecka, rozdzierające uczucie żalu i zwątpienie we wszystko, wiodą poetę do pytań dotyczących życia po śmierci- autor zastanawia się, gdzie znajduje się jego utracone dziecko. Rozmyśla, czy jego Urszulka jest "nad wszytki nieba wzniesiona" i zasila już anielskie orszaki, czy może przebywa w czyśćcu. Pod rozwagę bierze również reinkarnację. Następne refleksje w wierszu dotyczą różnorodnych wizji życia po śmierci. Nic nie jest jednak w stanie wypełnić bólu zrozpaczonego ojca. Nic nie przynosi mu ukojenia i jednoznacznej odpowiedzi, przynoszącej pewność. Smutek i brak wiary przywodzi go do wniosku, że być może dalej, tam gdzie zmierzamy, jest tylko pustka. Podmiot liryczny przeżywa głęboki rozłam wewnętrzny dotyczący religii. Zaczyna wątpić w samą obecność Boga w świecie. Zdrobnienia zastosowane w utworze wykazują silny stosunek uczuciowy względem dziecka- ojcowską miłość podmiotu lirycznego.

4) W utworze dominuje nastrój smutku, rozczarowanie utratą córki, cierpienie. „Tren X” jest zatem utworem bardzo nacechowanym emocjonalnie.

5)

- apostrofa: "Orszulo mój wdzięczna",
- pytania i zwroty pytające: "W którąś się krainę udała?", "Czyś.. [...] w liczbę aniołków małych policzona?", "Czyliś do raju wzięta?", "Czyliś na szczęśliwe Wyspy zaprowadzona?" itd.
- epitety: "wdzięczna", "małych", "tęskliwe", "dziewicze", "słowicze", "nikczemną"

- archaizmy: "czyliś", "Orszulo", "tęskliwe", "lubo", "Kędyś"

- metafora „Czyś ty nad wszystki nieba wysoko wzniesiona

I tam w liczbę aniołków małych policzona?"

- przerzutnie:

"Jeśli z strony ciała
Jakakolwiek zmazeczka na Tobie została",

"Kędyś pierwej była
Niżeś sie na mą ciężką żałość urodziła"

6) Tren ma budowę regularną. Składa się z dwunastu dwuwersowych zwrotek zakończonych rymami parzystymi. Występują tu epitety, wykrzyknienia, pytania retoryczne, wyliczenia.