1. METAL + NIEMETAL ----> SÓL BEZTLENOWA (sól kwasu beztlenowego) Jest najprostrzy sposób otrzymywania soli beztlenowych. Należy jednak pamiętać, iż nie wszystkie metale przereagują w powyższej reakcji. Chodzi tu głównie o metale szlachetne jak: Au (złoto), Ag (srebro), Cu (miedź).
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) 2 Na + Cl2 ----> 2 NaCl 2 Na + Cl2 ----> 2 Na+ + 2 Cl- w sposób skrócony nie da się b) Pb + Cl2 ----> PbCl2 (osad) - w przypadku osadu należy napisać strzałkę skierowaną w dół w sposób jonowy nie da się, gdyż osad nie ulega dysocjuje w roztworze wodnym c) 2 K + Cl2 ----> 2 KCl 2 K + Cl2 ----> 2 K+ + 2 Cl- w sposób skrócony nie da się d) 2 Na + S ----> Na2S 2 Na + S ----> 2 Na+ + S2-
2. METAL + KWAS ----> SÓL + H2 (cząsteczka wodoru w stanie gazowym) Istotą tego procesu jest reakcja atomów metalu z kationami wodoru, w czego wyniku powstają kationy metalu oraz cząsteczki wodoru. Należy jednak pamiętać, iż aby metal wyparł wodór z kwasu musi być od niego aktywniejszy, tzn. znajdować się powyżej wodoru w szeregu aktywności metali. Metale, które wypierają wodór z kwasów to : K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Sn, Pb.
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) Ca + H2CO3 ----> CaCO3 (osad) + H2 (gaz) Ca + 2 H+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + H2 (gaz) w sposób skrócony nie da się b) 2 Na + 2 HCl ----> 2 NaCl + H2 (gaz) 2 Na + 2 H+ + 2 Cl- ----> 2 Na+ + 2 Cl- + H2 (gaz) 2 Na + 2 H+ ----> 2 Na+ + H2 (gaz)
3. TLENEK METALU + KWAS ----> SÓL + WODA
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) CaO + H2CO3 ----> CaCO3 (osad) + H2O CaO + 2 H+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + H20 w sposób skrócony nie da się b) Na2O + 2 HCl ----> 2 NaCl + H2O Na2O + 2 H+ + 2 Cl- ----> 2 Na+ + 2 Cl- + H2O Na2O + 2 H+ ----> 2 Na+ + H2O
4. ZASADA + KWAS ----> SÓL + WODA Jest to reakcja zobojętniania (neutralizacji), ponieważ w wyniku reakcji kwasu (odczyn kwaśny) z zasadą (odczyn zasadowy) powstaje obojętna cząsteczka wody.
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) CaO + SO3 ----> CaSO4 CaO + SO3 ----> Ca 2+ + SO4 2- w sposób skrócony nie da się b) Na2O + N2O5 ----> 2 NaNO3 Na2O + N2O5 ----> 2 Na+ + 2 NO3- w sposób skrócony nie da się
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) SO3 + Ca(OH)2 ----> CaSO4 + H2O SO3 + Ca 2+ + OH 2- ----> Ca 2+ + SO4 2- + H2O SO3 + OH 2- ----> SO4 2- + H2O b) CO2 + 2 NaOH ----> Na2CO3 + H2O CO2 + 2 Na+ + 2 OH- ----> 2 Na+ + CO3 2- + H2O CO2 + 2 OH- ----> CO3 2- + H2O
7. SÓL + KWAS ----> NOWA SÓL (OSAD) + NOWY KWAS Zalecane jest, aby powstała sól była osadem.
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) Ca(NO3)2 + H2CO3 ----> CaCO3 (osad) + 2 HNO3 Ca 2+ + 2 NO3- + 2 H+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + 2 H+ + 2 NO3- Ca 2+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) powyższa reakcja jest przykładem reakcji strąceniowej, polegającej na wytrąceniu osadu, praktycznie nierozpuszalnego w roztworze wodnym b) Pb(NO3)2 + 2 HCl ----> PbCl2 (osad) + 2 HNO3 Pb 2+ + 2 NO3- + 2 H+ + 2 Cl- ----> PbCl2 (osad) + 2 H+ + 2 NO3- Pb 2+ + 2 Cl- ----> PbCl2 (osad)
8. SÓL + ZASADA ----> NOWA SÓL (OSAD) + NOWA ZASADA Zalecane jest, aby powstała sól była osadem.
PRZYKŁAD (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) Ca(OH)2 + Na2CO3 ----> CaCO3 (osad) + 2 NaOH Ca2+ + 2 OH- + 2 Na+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + 2 Na+ + 2OH- Ca 2+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad)
9. SÓL + METAL ---> NOWA SÓL + NOWY METAL Metal wzięty do reakcji musi być aktywniejszy od metalu znajdującego się w soli.
PRZYKŁAD (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) 2 Na + MgCl2 ----> 2 NaCl + Mg 2 Na + Mg 2+ + 2 Cl- ----> 2 Na+ + 2 Cl- + Mg 2 Na + Mg 2+ ----> 2 Na+ + Mg
10. SÓL + SÓL ----> NOWA SÓL (OSAD) + NOWA SÓL Zalecane jest, aby powstała sól była osadem.
PRZYKŁAD (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony): a) 2 BiCl3 + 3 Pb(NO3)2 ----> 3 PbCl2 (osad) + 2 Bi(NO3)3 2 Bi 3+ + 6 Cl- + 3 Pb 2+ + 6 NO3- ----> 3 PbCl2 (osad) + 2 Bi 3+ + 6 NO3- 6 Cl- + 3 Pb 2+ ----> 3 PbCl2 (osad)
3. sól+kwas---->inna sól+inny kwas
więcej nie znam (licze na naj);)
1. METAL + NIEMETAL ----> SÓL BEZTLENOWA (sól kwasu beztlenowego)
Jest najprostrzy sposób otrzymywania soli beztlenowych. Należy jednak pamiętać, iż nie wszystkie metale przereagują w powyższej reakcji. Chodzi tu głównie o metale szlachetne jak: Au (złoto), Ag (srebro), Cu (miedź).
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) 2 Na + Cl2 ----> 2 NaCl
2 Na + Cl2 ----> 2 Na+ + 2 Cl-
w sposób skrócony nie da się
b) Pb + Cl2 ----> PbCl2 (osad) - w przypadku osadu należy napisać strzałkę skierowaną w dół
w sposób jonowy nie da się, gdyż osad nie ulega dysocjuje w roztworze wodnym
c) 2 K + Cl2 ----> 2 KCl
2 K + Cl2 ----> 2 K+ + 2 Cl-
w sposób skrócony nie da się
d) 2 Na + S ----> Na2S
2 Na + S ----> 2 Na+ + S2-
2. METAL + KWAS ----> SÓL + H2 (cząsteczka wodoru w stanie gazowym)
Istotą tego procesu jest reakcja atomów metalu z kationami wodoru, w czego wyniku powstają kationy metalu oraz cząsteczki wodoru. Należy jednak pamiętać, iż aby metal wyparł wodór z kwasu musi być od niego aktywniejszy, tzn. znajdować się powyżej wodoru w szeregu aktywności metali. Metale, które wypierają wodór z kwasów to : K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Sn, Pb.
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) Ca + H2CO3 ----> CaCO3 (osad) + H2 (gaz)
Ca + 2 H+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + H2 (gaz)
w sposób skrócony nie da się
b) 2 Na + 2 HCl ----> 2 NaCl + H2 (gaz)
2 Na + 2 H+ + 2 Cl- ----> 2 Na+ + 2 Cl- + H2 (gaz)
2 Na + 2 H+ ----> 2 Na+ + H2 (gaz)
3. TLENEK METALU + KWAS ----> SÓL + WODA
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) CaO + H2CO3 ----> CaCO3 (osad) + H2O
CaO + 2 H+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + H20
w sposób skrócony nie da się
b) Na2O + 2 HCl ----> 2 NaCl + H2O
Na2O + 2 H+ + 2 Cl- ----> 2 Na+ + 2 Cl- + H2O
Na2O + 2 H+ ----> 2 Na+ + H2O
4. ZASADA + KWAS ----> SÓL + WODA
Jest to reakcja zobojętniania (neutralizacji), ponieważ w wyniku reakcji kwasu (odczyn kwaśny) z zasadą (odczyn zasadowy) powstaje obojętna cząsteczka wody.
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) H2SO4 + 2 NaOH ----> Na2SO4 + 2 H2O
2 H+ + SO4 2- + 2 Na+ + 2 OH- ----> 2 Na+ + SO4 2- + 2 H2O
2 H+ + 2 OH- -----> 2 H2O
b) NaOH + HCl ----> NaCl + H2O
Na+ + OH- + H+ + Cl- ----> Na+ + Cl- + H2O
H+ + OH- ----> H2O
5. TLENEK NIEMETALU (BEZWODNIK KWASOWY) + TLENEK METALU ----> SÓL TLENOWA
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) CaO + SO3 ----> CaSO4
CaO + SO3 ----> Ca 2+ + SO4 2-
w sposób skrócony nie da się
b) Na2O + N2O5 ----> 2 NaNO3
Na2O + N2O5 ----> 2 Na+ + 2 NO3-
w sposób skrócony nie da się
6. TLENEK NIEMETALU (BEZWODNIK KWASOWY) + ZASADA ----> SÓL TLENOWA + WODA
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) SO3 + Ca(OH)2 ----> CaSO4 + H2O
SO3 + Ca 2+ + OH 2- ----> Ca 2+ + SO4 2- + H2O
SO3 + OH 2- ----> SO4 2- + H2O
b) CO2 + 2 NaOH ----> Na2CO3 + H2O
CO2 + 2 Na+ + 2 OH- ----> 2 Na+ + CO3 2- + H2O
CO2 + 2 OH- ----> CO3 2- + H2O
7. SÓL + KWAS ----> NOWA SÓL (OSAD) + NOWY KWAS
Zalecane jest, aby powstała sól była osadem.
PRZYKŁADY (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) Ca(NO3)2 + H2CO3 ----> CaCO3 (osad) + 2 HNO3
Ca 2+ + 2 NO3- + 2 H+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + 2 H+ + 2 NO3-
Ca 2+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad)
powyższa reakcja jest przykładem reakcji strąceniowej, polegającej na wytrąceniu osadu, praktycznie nierozpuszalnego w roztworze wodnym
b) Pb(NO3)2 + 2 HCl ----> PbCl2 (osad) + 2 HNO3
Pb 2+ + 2 NO3- + 2 H+ + 2 Cl- ----> PbCl2 (osad) + 2 H+ + 2 NO3-
Pb 2+ + 2 Cl- ----> PbCl2 (osad)
8. SÓL + ZASADA ----> NOWA SÓL (OSAD) + NOWA ZASADA
Zalecane jest, aby powstała sól była osadem.
PRZYKŁAD (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) Ca(OH)2 + Na2CO3 ----> CaCO3 (osad) + 2 NaOH
Ca2+ + 2 OH- + 2 Na+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad) + 2 Na+ + 2OH-
Ca 2+ + CO3 2- ----> CaCO3 (osad)
9. SÓL + METAL ---> NOWA SÓL + NOWY METAL
Metal wzięty do reakcji musi być aktywniejszy od metalu znajdującego się w soli.
PRZYKŁAD (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) 2 Na + MgCl2 ----> 2 NaCl + Mg
2 Na + Mg 2+ + 2 Cl- ----> 2 Na+ + 2 Cl- + Mg
2 Na + Mg 2+ ----> 2 Na+ + Mg
10. SÓL + SÓL ----> NOWA SÓL (OSAD) + NOWA SÓL
Zalecane jest, aby powstała sól była osadem.
PRZYKŁAD (najpierw cząsteczkowo, a później jonowo i jonowo w sposób skrócony):
a) 2 BiCl3 + 3 Pb(NO3)2 ----> 3 PbCl2 (osad) + 2 Bi(NO3)3
2 Bi 3+ + 6 Cl- + 3 Pb 2+ + 6 NO3- ----> 3 PbCl2 (osad) + 2 Bi 3+ + 6 NO3-
6 Cl- + 3 Pb 2+ ----> 3 PbCl2 (osad)