Question

Jakie są podobieństwa i róznice pomiędzy Pianinem i Fortepianem. Ma być to w formie referatu. Proszę o rozwiązanie ;)

Answer 1

Fortepian i pianino należą do tej samej grupy instrumentów strunowych klawiszowych, młoteczkowych. W zasadzie działania mechanizmu młoteczkowego istnieje wiele podobieństw, oba instrumenty posiadają też pedały, ale różnią się przede wszystkim ustawieniem strun, rozmiarami, potęgą i nośnością brzmienia. Rodowód fortepianu też jest starszy, bowiem powstanie fortepianu zrodziło się z potrzeby zwiększenia możliwości dynamicznych i wyrazowych dotychczasowych instrumentów klawiszowych i wynikało z niedoskonałości klawi­kordu i klawesynu.

Włoski wytwórca klawesynów Barto­lomeo Cristofori 1709 roku we Florencji opublikował opis dosko­nałego forte­pianu. Tym najstarszym fortepianom Cristofori nadał nazwę gravicembalo col piano e forte, „klawesyn z [możliwością uzyskania] piana i forte”. Najwcześniejsze fortepiany były wyposażone w rozwiązania stosowane w klawesy­nach. Wprowadzano mechanizmy, które na wzór rejestrów nadawały dźwiękom fortepianu specyficzne zabarwienie. Już w XVIII wieku wśród rejestrów spotkać można dwa współcze­śnie używane: forte (unoszenie wszystkich tłumików jednocześnie) i una corda (przesuwanie klawiatury względem strun tak, że młotek uderza w jedną strunę). Elementem mającym wpływ na brzmienie fortepianu była konstrukcja mło­teczka. W najwcze­śniejszych instrumentach, do czasów Mozarta, młoteczki miały wewnętrzny drewniany rdzeń, pokryty miękką elastyczną skórą, zwykle irchą. W późniejszym okresie, do pierwszej połowy XIX wieku, młoteczki były w cało­ści robione z warstw skóry i stały się większe. Po 1830 roku wprowadzono do użycia filc i chociaż skóra nadal była sto­sowana w niektó­rych instrumen­tach, aż do około 1850 roku, to po tym okresie zasadą stały się młoteczki zbudowane z cien­kiego rdzenia drewnianego, a resztę stanowiła warstwa wykonana z filcu. Uzupełnieniem mechanizmu młoteczkowego jest mechanizm tłumikowy. Każda struna lub zespół strun posiada osobny tłumik filcowy. Jego zadaniem jest stłumienie drgań strun, gdy dany klawisz jest puszczony. Ważnym momentem w rozwoju fortepianu było wynalezienie w 1820 roku przez Al­pheusa Babcocka krzyżowego układu strun oraz w 1825 roku wyprodukowanie że­liwnej ramy. Napięcie strun w tym okresie uległo zwiększeniu do 20 ton, dlatego kon­struktorzy bar­dzo szybko zrezygnowali ze słabych ram drewnianych. Swój ostateczny kształt fortepian osiągnął w drugiej połowie XIX wieku.

Rodowód pianina ze strunami ustawionymi pionowo jest przez autorów wyrażany niejednoznacznie. Zdaniem Jo­achima Gudela pianino wykształciło się z fortepianu „pionowego”. Natomiast Holst Seeger podaje, że pianino powstało z fortepianu stołowego, którego korpus ustawiony został pionowo do poziomu podłogi (a nie z fortepianu pionowego). Zasadniczą jednak formę nadał instrumentowi Robert Wornum w 1826 roku i udoskonalił mechanikę w roku 1842. Następnie formę tę przejęli Pleyel i Pape i to właśnie im przypisuje się ostateczne wykształcenie mechaniki pianina, które zyskało największą popularność w domowym muzykowaniu, głównie od drugiej połowy XIX wieku. Wtedy to   domach mieszczan pianino zaczęło wypierać fortepian z względu na dużo mniejsze rozmiary i niska cenę. Pianino do dziś znajduje szerokie zastosowanie w domowym muzykowaniu, w dydaktyce – nauce gry na instrumencie. Nie jest jednak instrumentem koncertowym i nigdy nie zastąpi brzmienia fortepianu podczas profesjonalnego koncertu.

 

Cały teskt jest moim opracowaniem, nie jest kopią z netu. W razie pytań, proszę o kontakt. Pozdrawiam.