ZACHÓD: gospodarstwa chłopskie, umowy krótkoterminowe lub połownictwo(chłopi oddają połowę plonów), inwestycje szlachty w celu zwiększenia wydajności: narzędzia, nowe rośliny i zwierzęta, nowe metody rolnicze.
WSCHÓD: folwarki szlacheckie(prywatne), zabieranie ziem chłopstwu, ciągły wzrost pańszczyzny.
SKUTKI DZIAŁAŃ:
ZACHÓD: wzrost wydajności produkcji>wzrost zamożności chłopów>rozwój gospodarki> ROZWÓJ MIAST> początek kapitalizmu
WSCHÓD: spadek wydajności produkcji>spadek zamożności chłopów>zanik gospodarki>SPADEK ROLI MIAST> zacofanie
ZMIANY W ROLNICTWIE
Niderlandy: HOLANDIA>
-płodozmian -krzyżówki ras -nowe narzędzia -masowa uprawa -osuszanie terenów przymorskich
= PODWOJENIE PRODUKCJI
ANGLIA:
-proces grodzeń - usuwanie dzierżawców, łączenie gruntów w tereny gminne, stawianie ogrodzeń, hodowanie owiec na ogromną skalę -zmniejszenie zapotrzebowania na pracowników
=chłopi wędrują do miast w celu poszukiwania pracy, tam zastają bezrobocie, więc mają niskie oczekiwania, płace są marne, ponieważ chłopi się na nie godzą, muszą przecież przetrwać = ZYSKI KAPITALISTÓW
= zwiększenie liczby ludności spowodowane poprawą warunków życia = zwiększenie liczby pracowników oraz konsumentów = koniec SAMOWYSTARCZALNOŚCI = import żywności.
Centra ekonomiczne: Niderlandy, Szwajcaria, Włochy, Lombardia, tereny nad Renem
ROZWÓJ PRODUKCJI
Cechy przestają już wystarczać. Powodem jest ich powolność i drogie produkty. Potrzebują wielu wykwalifikowanych pracowników przez co zyski są małe. Zwiększająca się liczba ludności potrzebuje masowej produkcji. Wykształca się więc SYSTEM NAKŁADU.
Szybki rozwój związany z odkryciami geograficznymi i wprowadzeniem na rynek cennych kruszców spowodował spadek wartości pieniądza czyli tzw. inflację. Doprowadziło to do tego, iż szlachta w Europie musiała szukać nowych źródeł dochodów. Odbiło się to oczywiście na sytuacji chłopstwa no bo komu tu zabrać jak nie najbiedniejszym:) I tak nic nie zrobią bo co mogą? Doprowadziło to do DUALIZMU gospodarczego w Europie. Podzieliła się ona wzdłuż rzeki Łaby na wschód i zachód.
Sytuacja przedstawiała się mniej więcej tak:
Podstawa produkcji rolniczej:
ZACHÓD: gospodarstwa chłopskie, umowy krótkoterminowe lub połownictwo(chłopi oddają połowę plonów), inwestycje szlachty w celu zwiększenia wydajności: narzędzia, nowe rośliny i zwierzęta, nowe metody rolnicze.
WSCHÓD: folwarki szlacheckie(prywatne), zabieranie ziem chłopstwu, ciągły wzrost pańszczyzny.
SKUTKI DZIAŁAŃ:
ZACHÓD: wzrost wydajności produkcji>wzrost zamożności chłopów>rozwój gospodarki> ROZWÓJ MIAST> początek kapitalizmu
WSCHÓD: spadek wydajności produkcji>spadek zamożności chłopów>zanik gospodarki>SPADEK ROLI MIAST> zacofanie
ZMIANY W ROLNICTWIE
Niderlandy: HOLANDIA>
-płodozmian -krzyżówki ras -nowe narzędzia -masowa uprawa -osuszanie terenów przymorskich
= PODWOJENIE PRODUKCJI
ANGLIA:
-proces grodzeń - usuwanie dzierżawców, łączenie gruntów w tereny gminne, stawianie ogrodzeń, hodowanie owiec na ogromną skalę -zmniejszenie zapotrzebowania na pracowników
=chłopi wędrują do miast w celu poszukiwania pracy, tam zastają bezrobocie, więc mają niskie oczekiwania, płace są marne, ponieważ chłopi się na nie godzą, muszą przecież przetrwać = ZYSKI KAPITALISTÓW
= zwiększenie liczby ludności spowodowane poprawą warunków życia = zwiększenie liczby pracowników oraz konsumentów = koniec SAMOWYSTARCZALNOŚCI = import żywności.
Centra ekonomiczne: Niderlandy, Szwajcaria, Włochy, Lombardia, tereny nad Renem
ROZWÓJ PRODUKCJI
Cechy przestają już wystarczać. Powodem jest ich powolność i drogie produkty. Potrzebują wielu wykwalifikowanych pracowników przez co zyski są małe. Zwiększająca się liczba ludności potrzebuje masowej produkcji. Wykształca się więc SYSTEM NAKŁADU.
Prosty schemat przedstawia zależność. Rzemieślnik nie mający narzędzi i surowca może je dostać od kupca. Wykonuję on za ich pomocą produkt wysokiej jakości i sprzedaje kupcowi po niskiej cenie. Ten za to dany produkt rozprowadza. Prowadziło to do znacznego wzbogacenia się kupców.
MANUFAKTURY
Były to przedsiębiorstwa, które działały na podstawie najważniejszej zasady: podział pracy na pracowników.
Oznaczało to SZYBKOŚĆ, TANIOŚĆ, MASOWOŚĆ i dawało możliwość zatrudnienia taniej siły roboczej w postaci byłych więźniów, biedoty, żołnierzy. Właściciel manufaktury mógł osobiście kontrolować przebieg prac, wszystko odbywało się w jednym miejscu co sprowadzało do minimum koszty transportu.
Dokładnie działało to tak: (w duuuużym uproszczeniu:))
Pracownik I wykonuje SEDES Pracownik II wykonuje MUSZLĘ Pracownik III wykonuje SPŁUCZKĘ itd.
Z czego powstaje nam kibelek:) Każdy z nich robi tylko jedną część składową produktu. Bez przerwy tę samą. SZYBKO&TANIO&DUŻO
WYNALAZKI UŁATWIAJĄCE ŻYCIE: kołowrotek, warsztaty tkackie, koło wodne, broń, artyleria.
POWSTANIE KAPITALIZMU:
XVI w. > KAPITALIZM > gospodarka wolnorynkowa.
KAPITAŁ - środki przeznaczone na PROWADZENIE działalności.
Największymi miastami w tamtym czasie były jak się domyślacie miasta-porty. Tam przecież odbywał się ten "właściwy" handel. Najszybszą i "najpojemniejszą" formą transportu były statki. One jednak czasem toną. Dlatego kapitaliści zaczęli się przed tym zabezpieczać tworząc SPÓŁKI.
KUPIEC I KUPIEC II KUPIEC III ... = SPÓŁKA = KAPITAŁ OD WIELU PRZEDSIĘBIORSTW
> Wtedy utrata jednego statku nie rujnowała kupca tylko dała się odczuć jako mniejszy zysk dla całej spółki a przedsiębiorca też nie tracił wszystkiego. Spółki przekształciły się w KOMPANIE HANDLOWE np. Lewantyńska(1518r.) czy największa Wschodnioindyjska(1600r.).
Ruszyły pełną parą także GIEŁDY, na których nabyć można było akcje(udziały) spółek ( Londyn , Antwerpia) i DOMY KUPIECKO-HANDLOWE udzielające pożyczek np. przedsiębiorcom. (Fuggerowie z Augsburka - największy dom kupiecki)
Problemy z gotówką? Mamy rozwiązanie! WEKSLE - papiery wartościowe. Coś w rodzaju czeku.
Co przynosiła KAPITAŁ? Nie największy - rolnictwo, ale za to manufaktury i system nakładu owszem. A także górnictwo w Styrii, Kartynii i Tyrolu czyli wydobywanie SREBRA i przerabianie go na dobra luksusowe.
ZACHÓD: gospodarstwa chłopskie, umowy krótkoterminowe lub połownictwo(chłopi oddają połowę plonów), inwestycje szlachty w celu zwiększenia wydajności: narzędzia, nowe rośliny i zwierzęta, nowe metody rolnicze.
WSCHÓD: folwarki szlacheckie(prywatne), zabieranie ziem chłopstwu, ciągły wzrost pańszczyzny.
SKUTKI DZIAŁAŃ:
ZACHÓD: wzrost wydajności produkcji>wzrost zamożności chłopów>rozwój gospodarki> ROZWÓJ MIAST> początek kapitalizmu
WSCHÓD: spadek wydajności produkcji>spadek zamożności chłopów>zanik gospodarki>SPADEK ROLI MIAST> zacofanie
ZMIANY W ROLNICTWIE
Niderlandy: HOLANDIA>
-płodozmian
-krzyżówki ras
-nowe narzędzia
-masowa uprawa
-osuszanie terenów przymorskich
= PODWOJENIE PRODUKCJI
ANGLIA:
-proces grodzeń - usuwanie dzierżawców, łączenie gruntów w tereny gminne, stawianie ogrodzeń, hodowanie owiec na ogromną skalę
-zmniejszenie zapotrzebowania na pracowników
=chłopi wędrują do miast w celu poszukiwania pracy, tam zastają bezrobocie, więc mają niskie oczekiwania, płace są marne, ponieważ chłopi się na nie godzą, muszą przecież przetrwać = ZYSKI KAPITALISTÓW
= zwiększenie liczby ludności spowodowane poprawą warunków życia = zwiększenie liczby pracowników oraz konsumentów = koniec SAMOWYSTARCZALNOŚCI = import żywności.
Centra ekonomiczne: Niderlandy, Szwajcaria, Włochy, Lombardia, tereny nad Renem
ROZWÓJ PRODUKCJI
Cechy przestają już wystarczać. Powodem jest ich powolność i drogie produkty. Potrzebują wielu wykwalifikowanych pracowników przez co zyski są małe. Zwiększająca się liczba ludności potrzebuje masowej produkcji. Wykształca się więc SYSTEM NAKŁADU.
Szybki rozwój związany z odkryciami geograficznymi i wprowadzeniem na rynek cennych kruszców spowodował spadek wartości pieniądza czyli tzw. inflację. Doprowadziło to do tego, iż szlachta w Europie musiała szukać nowych źródeł dochodów. Odbiło się to oczywiście na sytuacji chłopstwa no bo komu tu zabrać jak nie najbiedniejszym:) I tak nic nie zrobią bo co mogą? Doprowadziło to do DUALIZMU gospodarczego w Europie. Podzieliła się ona wzdłuż rzeki Łaby na wschód i zachód.
Sytuacja przedstawiała się mniej więcej tak:
Podstawa produkcji rolniczej:
ZACHÓD: gospodarstwa chłopskie, umowy krótkoterminowe lub połownictwo(chłopi oddają połowę plonów), inwestycje szlachty w celu zwiększenia wydajności: narzędzia, nowe rośliny i zwierzęta, nowe metody rolnicze.
WSCHÓD: folwarki szlacheckie(prywatne), zabieranie ziem chłopstwu, ciągły wzrost pańszczyzny.
SKUTKI DZIAŁAŃ:
ZACHÓD: wzrost wydajności produkcji>wzrost zamożności chłopów>rozwój gospodarki> ROZWÓJ MIAST> początek kapitalizmu
WSCHÓD: spadek wydajności produkcji>spadek zamożności chłopów>zanik gospodarki>SPADEK ROLI MIAST> zacofanie
ZMIANY W ROLNICTWIE
Niderlandy: HOLANDIA>
-płodozmian
-krzyżówki ras
-nowe narzędzia
-masowa uprawa
-osuszanie terenów przymorskich
= PODWOJENIE PRODUKCJI
ANGLIA:
-proces grodzeń - usuwanie dzierżawców, łączenie gruntów w tereny gminne, stawianie ogrodzeń, hodowanie owiec na ogromną skalę
-zmniejszenie zapotrzebowania na pracowników
=chłopi wędrują do miast w celu poszukiwania pracy, tam zastają bezrobocie, więc mają niskie oczekiwania, płace są marne, ponieważ chłopi się na nie godzą, muszą przecież przetrwać = ZYSKI KAPITALISTÓW
= zwiększenie liczby ludności spowodowane poprawą warunków życia = zwiększenie liczby pracowników oraz konsumentów = koniec SAMOWYSTARCZALNOŚCI = import żywności.
Centra ekonomiczne: Niderlandy, Szwajcaria, Włochy, Lombardia, tereny nad Renem
ROZWÓJ PRODUKCJI
Cechy przestają już wystarczać. Powodem jest ich powolność i drogie produkty. Potrzebują wielu wykwalifikowanych pracowników przez co zyski są małe. Zwiększająca się liczba ludności potrzebuje masowej produkcji. Wykształca się więc SYSTEM NAKŁADU.
DZIAŁANIE SYSTEMU NAKŁADU
-----surowce, narzędzia----->
KUPIEC RZEMIEŚLNIK
<-----tani produkt---------------
Prosty schemat przedstawia zależność. Rzemieślnik nie mający narzędzi i surowca może je dostać od kupca. Wykonuję on za ich pomocą produkt wysokiej jakości i sprzedaje kupcowi po niskiej cenie. Ten za to dany produkt rozprowadza. Prowadziło to do znacznego wzbogacenia się kupców.
MANUFAKTURY
Były to przedsiębiorstwa, które działały na podstawie najważniejszej zasady: podział pracy na pracowników.
Oznaczało to SZYBKOŚĆ, TANIOŚĆ, MASOWOŚĆ i dawało możliwość zatrudnienia taniej siły roboczej w postaci byłych więźniów, biedoty, żołnierzy.
Właściciel manufaktury mógł osobiście kontrolować przebieg prac, wszystko odbywało się w jednym miejscu co sprowadzało do minimum koszty transportu.
Dokładnie działało to tak: (w duuuużym uproszczeniu:))
Pracownik I wykonuje SEDES
Pracownik II wykonuje MUSZLĘ
Pracownik III wykonuje SPŁUCZKĘ
itd.
Z czego powstaje nam kibelek:) Każdy z nich robi tylko jedną część składową produktu. Bez przerwy tę samą. SZYBKO&TANIO&DUŻO
WYNALAZKI UŁATWIAJĄCE ŻYCIE: kołowrotek, warsztaty tkackie, koło wodne, broń, artyleria.
POWSTANIE KAPITALIZMU:
XVI w. > KAPITALIZM > gospodarka wolnorynkowa.
KAPITAŁ - środki przeznaczone na PROWADZENIE działalności.
Największymi miastami w tamtym czasie były jak się domyślacie miasta-porty. Tam przecież odbywał się ten "właściwy" handel. Najszybszą i "najpojemniejszą" formą transportu były statki. One jednak czasem toną. Dlatego kapitaliści zaczęli się przed tym zabezpieczać tworząc SPÓŁKI.
KUPIEC I KUPIEC II KUPIEC III ... = SPÓŁKA = KAPITAŁ OD WIELU PRZEDSIĘBIORSTW
> Wtedy utrata jednego statku nie rujnowała kupca tylko dała się odczuć jako mniejszy zysk dla całej spółki a przedsiębiorca też nie tracił wszystkiego. Spółki przekształciły się w KOMPANIE HANDLOWE np.
Lewantyńska(1518r.) czy największa Wschodnioindyjska(1600r.).
HANDEL KOLONIALNY
AFRYKA ----niewolnicy--->Ameryka----tytoń, bawełna, cukier, złoto--->EUROPA
______<________broń, alkohol, sukno, ozdoby______<_______/
Ruszyły pełną parą także GIEŁDY, na których nabyć można było akcje(udziały) spółek ( Londyn , Antwerpia) i DOMY KUPIECKO-HANDLOWE udzielające pożyczek np. przedsiębiorcom. (Fuggerowie z Augsburka - największy dom kupiecki)
Problemy z gotówką? Mamy rozwiązanie! WEKSLE - papiery wartościowe. Coś w rodzaju czeku.
Co przynosiła KAPITAŁ? Nie największy - rolnictwo, ale za to manufaktury i system nakładu owszem. A także górnictwo w Styrii, Kartynii i Tyrolu czyli wydobywanie SREBRA i przerabianie go na dobra luksusowe.
I to by było na tyle.