Jaki wkład w rozwój kultury Rzeczpospolitej mieli protestanci???
<PILNE>
bluerose W Polsce tezy Lutra były znane już w 1518 roku. Trafiły one na podatny grunt - podobnie jak w Niemczech, tak i w Rzeczpospolitej szlachta, mieszczanie oraz chłopi mieli silne poczucie krzywdy w stosunku do Kościoła Katolickiego, który nie dość że był postrzegany jako ten który cieszył się ogromnymi przywilejami i władzą, to jeszcze pobierał bardzo uciążliwe daniny.
W Polsce szybko powstawały luterańskie wspólnoty. Jednak to nie luteranizm a kalwinizm miał największy wpływ na obraz polskiego protestantyzmu. Wpłynęła na to działalność Jana Łaskiego i jego kontakty z Genewą. Silne były też w Rzeczpospolitej wpływy reformatorów czeskich i morawskich.
Już w 1520 roku Zygmunt Stary wydał pierwszy dekret przeciwko ruchowi reformacyjnemu. Przez następne trzydzieści lat rozwijał się on niejako w podziemiu. Liczne ograniczenia, takie jak rozbijający małopolskie zbory edykt Zygmunta Augusta z 1550 roku czy zabraniający ewangelikom pod groźbą kary śmierci zamieszkiwania na terenie Mazowsza dekret księcia Janusza Mazowieckiego z 1525 roku, nie przeszkodziły jednak małym początkowo wspólnotom we wzroście i - po początkowym okresie wzajemnej niechęci - sprzymierzaniu się różnych odłamów protestantyzmu w walce o swoje prawa. Efektem przymierza była podpisana w 1570 roku przez luteran, kalwinów i braci czeskich (odłam husytów) Ugoda Sandomierska, która doprowadziła do współpracy między niemal wszystkimi głównymi wyznaniami protestanckimi. Wspólne działanie doprowadziło do uchwalenia już w 1573 roku zapisu o "wiecznym pokoju między różniącymi się w wierze" - niezwykłej w ówczesnej w Europie uchwały zapewniającej protestantom swobodę działania w zakresie spraw religijnych i w życiu politycznym.
W najlepszych latach polskiej Reformacji, na polecenie Mikołaja Radziwiłła dokonano rzeczy niezwykłej, po raz pierwszy tłumacząc Stary i Nowy Testament na język polski bezpośrednio z języków oryginalnych (wcześniejsze tłumaczenia były dokonywane na podstawie łacińskiej Vulgaty). Powstała w ten sposób Biblia Brzeska (zwana też Biblią Pińczowską). Zawdzięczamy ją osobie Jana Łaskiego - najwybitniejszego polskiego działacza ruchu reformacyjnego, jedynego Polaka którego wkład w rozwój europejskiego kalwinizmu upamiętniono na pomniku reformacji w Genewie.
W Polsce tezy Lutra były znane już w 1518 roku. Trafiły one na podatny grunt - podobnie jak w Niemczech, tak i w Rzeczpospolitej szlachta, mieszczanie oraz chłopi mieli silne poczucie krzywdy w stosunku do Kościoła Katolickiego, który nie dość że był postrzegany jako ten który cieszył się ogromnymi przywilejami i władzą, to jeszcze pobierał bardzo uciążliwe daniny.
W Polsce szybko powstawały luterańskie wspólnoty. Jednak to nie luteranizm a kalwinizm miał największy wpływ na obraz polskiego protestantyzmu. Wpłynęła na to działalność Jana Łaskiego i jego kontakty z Genewą. Silne były też w Rzeczpospolitej wpływy reformatorów czeskich i morawskich.
Już w 1520 roku Zygmunt Stary wydał pierwszy dekret przeciwko ruchowi reformacyjnemu. Przez następne trzydzieści lat rozwijał się on niejako w podziemiu. Liczne ograniczenia, takie jak rozbijający małopolskie zbory edykt Zygmunta Augusta z 1550 roku czy zabraniający ewangelikom pod groźbą kary śmierci zamieszkiwania na terenie Mazowsza dekret księcia Janusza Mazowieckiego z 1525 roku, nie przeszkodziły jednak małym początkowo wspólnotom we wzroście i - po początkowym okresie wzajemnej niechęci - sprzymierzaniu się różnych odłamów protestantyzmu w walce o swoje prawa. Efektem przymierza była podpisana w 1570 roku przez luteran, kalwinów i braci czeskich (odłam husytów) Ugoda Sandomierska, która doprowadziła do współpracy między niemal wszystkimi głównymi wyznaniami protestanckimi. Wspólne działanie doprowadziło do uchwalenia już w 1573 roku zapisu o "wiecznym pokoju między różniącymi się w wierze" - niezwykłej w ówczesnej w Europie uchwały zapewniającej protestantom swobodę działania w zakresie spraw religijnych i w życiu politycznym.
W najlepszych latach polskiej Reformacji, na polecenie Mikołaja Radziwiłła dokonano rzeczy niezwykłej, po raz pierwszy tłumacząc Stary i Nowy Testament na język polski bezpośrednio z języków oryginalnych (wcześniejsze tłumaczenia były dokonywane na podstawie łacińskiej Vulgaty). Powstała w ten sposób Biblia Brzeska (zwana też Biblią Pińczowską). Zawdzięczamy ją osobie Jana Łaskiego - najwybitniejszego polskiego działacza ruchu reformacyjnego, jedynego Polaka którego wkład w rozwój europejskiego kalwinizmu upamiętniono na pomniku reformacji w Genewie.