Question

Jak
się odbywa wymiana gazowa u salamandry, ropuchy i owadów ?


Daję naj :)

Answer 1

Wymiana gazowa zwierzątZasadnicze typy narządów oddechowych zwierząt to: powierzchnia ciała, tchawki, skrzela i płuca.

- Wymiana gazowa przez powierzchnię ciała (bezpośrednia)

Zachodzi głównie u zwierząt o niewielkich rozmiarach i niezbyt aktywnych, o znacznej powierzchni ciała w stosunku do objętości (parzydełkowce, robaki, większość pierścienic, ślimaków, małych stawonogów i niektórych kręgowców).

Zwierzęta bardziej aktywne wykształciły odpowiednie narządy wymiany gazowej.

- Wymiana gazowa zwierząt przy udziale odpowiednich narządów (pośrednia)

Skrzela – narządy oddechowe zwierząt wodnych.

  Zawartość tlenu w środowisku wodnym jest niewielka; w wodzie słodkiej ok. 7 cm3/1 dm3, w wodzie słonej zmniejsza się średnio 0,55% wraz ze wzrostem temperatury i zasolenia.

· Skrzela to najczęściej cienkie struktury, często wystające ponad powierzchnię ciała, przy czym powierzchnia zewnętrzna styka się z wodą, a wewnętrzna z siecią naczyń krwionośnych.

· Zaczątki skrzel pojawiają się u wieloszczetów w postaci wyrostków na pranóżach (parapodiach).

· Płatowate, dobrze ukrwione skrzela występują u skorupiaków i niektórych mięczaków. Ruch wody wokół skrzeli zapewniany jest przez nabłonek urzęsiony skrzel i jamy płaszczowej (ślimaki, małże) oraz ruchy płaszcza (głowonogi).

· Skrzela małży i niższych strunowców równolegle z wymianą gazową zatrzymują i selekcjonują pokarm.

· Strunowce mają na ogół skrzela wewnętrzne; bogato unaczynione blaszki skrzelowe, wsparte na łukach skrzelowych, mogą się otwierać bezpośrednio na zewnątrz (ryby chrzęstnoszkieletowe) lub są okryte pokrywami skrzelowymi (ryby kostnoszkieletowe).

· Wymianę gazową usprawniają ruchy pokryw i zasada przeciwprądu (przepływu wody i krwi).

· Wymianę gazową organizmów lądowych ułatwiają:

- duża zawartość tlenu w powietrzu – 210 cm3/1 dm3 powietrza,

- wilgotne powierzchnie oddechowe,

- wykształcenie odpowiednich narządów i mechanizmów ułatwiających wentylację.

Tchawki – układ oddechowy owadów, wijów i niektórych pająków.

  Jest to sieć rozgałęziających się rurek, do których prowadzą otwory zwane przetchlinkami.

  U aktywnych i wyżej uorganizowanych owadów wymianę gazową usprawniają worki powietrzne oraz skurcze mięśni odwłokowych lub ruchy tchawek.

· U larw owadów żyjących w wodzie tchawki wnikają w wyrostki skrzelowe, tworząc skrzelotchawki.

Płuca – to na ogół silnie ukrwione workowate powierzchnie wewnętrzne.

· Płuca (płucotchawki) pająków są przekształconymi odnóżami odwłokowymi, zbudowane są z licznych blaszek wypełnionych krwią.

· Płuca ślimaków płucodysznych to silnie ukrwiona jama płaszczowa.

· Wymiana gazowa pajęczaków i niektórych mięczaków zależy wyłącznie od tempa dyfuzji.

  Duże mięczaki i kręgowce usprawniają wymianę gazową przez ruchy wentylacyjne.

· Płuca kręgowców powstają z uchyłków gardzieli lub w wyniku wrastania powierzchni ciała do wewnątrz.

  Pojawiły się u ryb trzonopłetwych.

  U ryb dwudysznych, żyjących w wysychających zbiornikach, występują skrzela i płuca.

  Płuca płazów ogoniastych mają postać gładkościennych worków oplecionych naczyniami krwionośnymi; u salamandry bezpłucnej wymiana gazowa odbywa się przez gardziel i powierzchnię ciała.

  Płuca pofałdowane z licznymi przegrodami występują u żab i ropuch, ruchy wentylacyjne wykonuje dno jamy gębowej.

  Płuca większości gadów są gąbczaste, pofałdowane, z licznymi komorami pęcherzykowymi; kameleony posiadają worki powietrzne.

  Płuca ptaków zbudowane są z cienkościennych kanalików otwartych z obu stron, co umożliwia ciągły przepływ powietrza przez płuca; od płuc odchodzą worki powietrzne; w czasie spoczynku powietrze dostaje się do płuc dzięki ruchom mostka i żeber; w czasie lotu ruch skrzydeł powoduje wciąganie powietrza do płuc i wypychanie z płuc.

  Płuca ssaków mają ogromną powierzchnię wymiany gazowej; są to płuca pęcherzykowate, oddzielone od jamy brzusznej przeponą; do płuc wnikają oskrzela dzielące się na oskrzela następnych rzędów zakończonych pęcherzykami oddechowymi.

  Wymiana gazowa u ssaków odbywa się prawie wyłącznie przy udziale płuc i wiąże się z ruchami oddechowymi, które obejmują wdech i wydech.