Kwasy karboksylowe to pochodne węglowodorów zaliczane do kwasów organicznych. Ich wzór ogólny ma postać CnH2n+1COOH, gdzie n to liczba atomów węla w grupie alkilowej . Kwasy te składajà się z –R oznaczającego resztę alkilową (resztę węglowodorową) oraz grupy COOH , czyli grupy funkcyjnej nazywanej grupą karboksylową .
2. Podkreśl wyrażenia, które będą tworzyły zdania prawdziwe.
Wraz ze zwiekszaniem się liczby atomów węgla w cząsteczkach kwasów karboksylowych zwiiększa się / zmniejsza się ich zdolność do ulegania dysocjacji jonowej oraz zwiększa się / zmniejsza się ich gęstość. Wyższe kwasy karboksylowe reagują/ nie reagują z metalami aktywnymi i łatwo / trudno rozpuszczają się w wodzie. Niższe kwasy karboksylowe reagują / nie reagują z zasadami i trudno / łatwo rozpuszczają się w wodzie.
3. Wykonaj polecenia.
a) Napisz wzory sumaryczny i strukturalny oraz nazwy systematyczną i zwyczajową kwasu karboksylowego o 2 atomach wegla w cząsteczce. Wzór sumaryczny: CH3COOH
Wzór strukturalny:
H O
I //
H - C - C
I \
H O - H
Nazwa systematyczna: kwas etanowy
Nazwa zwyczajowa: kwas octowy
b) Napisz wzór sumaryczny kwasu stearynowego. Wzór sumaryczny: C17H35COOH
c) Napisz wzór strukturalny i nazwę systematyczną kwasu karboksylowego o 10 atomach wodoru w cząsteczce. Wzór strukturalny:
H H H H O
I II I //
H - C - C- C- C- C
I I I I \
H H H H O - H
Nazwa systematyczna: kwas pentanowy
4.
Wzór sumaryczny; HCOOH
właściwosci fizyczne; ciecz, bezbarwny, dobrze rozpuszczalny w wodzie
grupa B
1. Uzupełnij zdania.
Kwasy karboksylowe to pochodne węglowodorów zaliczane do kwasów organicznych. Ich wzór ogólny ma postać CnH2n+1COOH, gdzie n to liczba atomów węla w grupie alkilowej . Kwasy te składajà się z –R oznaczającego resztę alkilową (resztę węglowodorową) oraz grupy COOH , czyli grupy funkcyjnej nazywanej grupą karboksylową .
2. Podkreśl wyrażenia, które będą tworzyły zdania prawdziwe.
Wraz ze zwiekszaniem się liczby atomów węgla w cząsteczkach kwasów karboksylowych zwiiększa się / zmniejsza się ich zdolność do ulegania dysocjacji jonowej oraz zwiększa się / zmniejsza się ich gęstość. Wyższe kwasy karboksylowe reagują/ nie reagują z metalami aktywnymi i łatwo / trudno rozpuszczają się w wodzie. Niższe kwasy karboksylowe reagują / nie reagują z zasadami i trudno / łatwo rozpuszczają się w wodzie.
3. Wykonaj polecenia.
a) Napisz wzory sumaryczny i strukturalny oraz nazwy systematyczną i zwyczajową kwasu karboksylowego o 2 atomach wegla w cząsteczce.
Wzór sumaryczny: CH3COOH
Wzór strukturalny:
H O
I //
H - C - C
I \
H O - H
Nazwa systematyczna: kwas etanowy
Nazwa zwyczajowa: kwas octowy
b) Napisz wzór sumaryczny kwasu stearynowego.
Wzór sumaryczny: C17H35COOH
c) Napisz wzór strukturalny i nazwę systematyczną kwasu karboksylowego o 10 atomach wodoru w cząsteczce.
Wzór strukturalny:
H H H H O
I I I I //
H - C - C- C- C- C
I I I I \
H H H H O - H
Nazwa systematyczna: kwas pentanowy
4.
Wzór sumaryczny; HCOOH
właściwosci fizyczne; ciecz, bezbarwny, dobrze rozpuszczalny w wodzie
właściwosci chemiczne: kwas karboksylowy, ostry duszący zapach, trujacy, parzący ulega reakcjom spalania, ulega reakcji dysocjacji jonowej
Zastosoanie:
- w garbarstwie jako środek zmiekczajacy przy garbowaniu skór,
-w psczelarstwie - jest poocny w zwalczaniu szkodników pszczół,
- do konserwacji żywności (ze względu na wlaściwości bakteriobjcze),
- w przemysl kosmetycznym do produkcji preparatów przeciwłupieżowych
5. Napisz i uzupełnij równania reakcji chemicznych.
a) reakcja kwasu palmitynowego z zasadą sodową
C15H31COOH + NaOH ---> C15H31COONa + H2O
b) HCOOH <--H2O--> HCOO(-) + H(+)
c) 2C3H7COOH + K2O ---> 2C3H7COOK + H2O