Question

Dwa zabydki renesansu w Polsce i opis ich

Answer 1

Zabytki renesansowe:

Katedra w Zamościu:
p.w. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła jest jedną z najwspanialszych świątyń w polskiej architekturze nowożytnej. Ufundowana została przez założyciela miasta, kanclerza Jana Zamoyskiego i wzniesiona niemal całkowicie wg proj. i pod nadzorem jego nadwornego architekta Bernarda Moranda w 1587 - 98. Prace we wnętrzu nie zostały ukończone przed śmiercią architekta ( 1600 ) i fundatora ( 1605 ). Dekoracje sklepień, naw i kaplic zrealizowano dopiero za Tomasza Zamoyskiego, w 1618-30. Konstrukcja architektoniczna świątyni została zachowana do dziś z pewnymi zmianami dokonanymi podczas przebudowy w 1824 - 26 przeprowadzonej przez Korpus Inżynierów Wojskowych pod dowództwem gen. Mallet -Malletskiego. Zmieniono elewacje i obniżono szczyty oraz usunięto napisy i herby Zamoyskich jak również wiele cennych zabytków z wyposażenia wnętrza; odbyło się to na wyraźne polecenie brata cara wielkiego księcia Konstantego, komendanta Wojsk Polskich, któremu chodziło o zatarcie wotywno - zwycięskiego charakteru świątyni ufundowanej przez polskiego hetmana. W czasie renowacji kolegiaty w 1951 odkryto spod tynków na elewacjach bocznych część pierwotnego detalu kamiennego. W 1989 - 91 został zrekonstruowany szczyt fasady wg projektu arch. Tadeusza Michalaka.



Ratusz w Zamościu :

Ratusz, obecnie siedziba Urzędu Miasta, usytuowany w pn. pierzei Rynku, stanowi wybitny akcent urbanistyczny; wyróżnia się wyniosłą bryłą ukoronowaną attyką, wieżą zegarową wys. 52 m i szerokimi wachlarzowymi schodami od frontu. Jego charakterystyczna bryła powstała w wyniku kilku etapów budowy od XVI do XVIII w.; pod względem stylowym jest niejednorodny, manierystyczno-barokowy .

Answer 2

Na dwór Jagiellonów pierwsze idee renesansu przeniknęły pod koniec XV wieku. Już w 1470 r. osiedlił się w Krakowie włoski humanista Kallimach (Filippo Buonacorsi), który przebywał na królewskim dworze jako nauczyciel syna Kazimierza Jagiellończyka Jana Olbrachta. Propagatorami humanizmu byli także polscy dyplomaci, którzy zetknęli się z nowymi prądami na europejskich dworach oraz młodzież studiująca na uniwersytetach w Italii. Zygmunt I w latach 1498 - 1501 przebywał na węgierskim dworze swojego brata Władysława Jagiellończyka, gdzie poznał nowe idee. Po objęciu tronu w Polsce (1506) Zygmunt I sprowadził z Włoch artystów. Wpływy włoskie stały się jeszcze bardziej widoczne po ślubie Zygmunta z Boną. Początkowo tradycje średniowiecza i nowe prądy współistniały ze sobą przenikając się nawzajem. Mecenat - przede wszystkim dworu oraz naśladujących króla magnatów, dostojników kościelnych i bogatych mieszczan, a także rozkwit państwa - to czynniki sprzyjające rozwojowi nauki i sztuki. W rozwoju renesansu Polska wyprzedziła Francję i Niemcy.

W architekturze polskiej renesans dzieli się na trzy okresy:

* okres I - 1500 - 1550, nazywany także włoskim; powstające obiekty są zazwyczaj dziełem włoskich artystów pochodzących przede wszystkim z Florencji
* okres II - 1550 - 1600, czas upowszechnienia stylu, początki manieryzmu i uleganie wpływom niderlandzkim
* okres III - 1600 - 1650, manieryzm, pojawienie się elementów baroku