Question

Dobre i złe oblicze szlachcica Sarmaty na przykładzie duchowej przemiany Jacka Soplicy i Andrzeja Kmicica.

Answer 1

1. Rozpoznanie wstępne.
Przy rozważaniu dobrych i złych stron oblicza szlachcica Sarmaty warto wspomnieć, czym właściwie jest sam Sarmatyzm. Pod owym pojęciem kryje się pogląd dotyczący szczególnego pochodzenia szlachty polskiej. Pogląd ten nawiązywał do opinii XVI-wiecznych historyków, według których polska szlachta wywodziła się w prostej linii od starożytnego plemienia Sarmatów, które zamieszkiwało przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom przypisywano wspaniałe cechy charakteru, takie jak wrodzona duma, waleczność, męstwo, odwaga i wierność. Z drugiej jednak strony w okresie baroku sarmatyzmem zaczęto określać pewien styl życia, obyczaje i ideologię, którymi odznaczała się szlachta polska XVII i XVIII wieku. Styl ten był wyrazem tradycjonalizmu, konserwatyzmu, swego rodzaju zacofania. Do sarmatyzmu przylgnęło określenie staroszlachecka rubaszność i prostota.