Czytanie ze zrozumieniem Alina Witkowska Mickiewicz słowo i czyn.
Własny świat Soplicowa jest wszakże oparty nie tylko na niewielkim,łatwym do poznania terytorium szlacheckiego folwarku i zamożnego dworu, bynajmniej nie ciasnego w dosłownym sensie wyrazu.Także na ładzie i porządku,które określają sposób życia we "własnym" świecie to one przede wszystkim powodują,że mikrokosmos Soplicowa jest stabilny,oporny wobec zmian, nie jako odwieczny,wykluczający możliwość zaskoczenia jakąś innowacją,jakimś przeformułowaniem domowego kodeksu.
akapit 2 Porządek ten opiera się przede wszystkim na etykiecie.To etykieta właśnie, ów napisany zbiór zasad regulujący ludzkie czynności i sposoby zachowań, jest właściwym strażnikiem tradycji i prawdziwym organizatorem głęboko pojętego ładu życia.Znajomość etykiety równa się więc rozpoznaniu soplicowskiego mikroświata i zapewnia swobodne bezkolizyjne poruszanie się w jego obrębie. Ona objaśni,co jest właściwe dla danego wieku i płci, ona powie, jak rozpoznać hierarchię społecznych wartości i jak się samemu w obec nich określić. Etykieta bowiem operuje swoim językiem,swoim systemem znaków w pełni czytelnym jedynie w obrębie określonej społeczności. Ale muszę istnieć jej strażnicy i interpretatorzy, swego rodzaju mistrzowie ceremoniału, którzy dbają o pełną czytelność systemu znaków etykiety i o jej swoista nienaruszalność.
akapit 3 W poemacie jest ich co najmniej trzech: Sędzia,Podkomorzy i Wojski Hreczecha. Wszakże Ci trzej żywe kodeksy zachowań i wystarczy baczna obserwacja ich sposobu bycia,aby można się w lot zorientować w obyczajowych prawach i obowiązkach. Bo o to Podkomorzy kilkakrotnie oddaje ukłony w tym samym znaczącym porządku"idąc kłaniał się damom,starcom i młodzieży ". On też "najwyższe brał miejsce za stołem" i było oczywiste,że należało mu się ono "z wieku i urzędu" jako władzy powiatowej i panu znakomitego rodu,o znacznej majątkowej zamożności . Wszakże,gdy obserwacja żywego wzoru okazywała się niewystarczająca, i ktoś jednak uchybiał etykiecie,wówczas kiedy z uosabiających wzór podejmował się roli mentora przypominającego prawidła etykiety. Tę rolę pełnią w Panu Tadeuszu przemowy:sędziego "ważna nauka o grzeczności",Podkomorzego "uwagi nad młodym" i wojskiego refleksje łowieckie,gdyż on własnie ukazany jest jako żywa księga prawideł myśliwskich.Przemowy te z reszt oprócz ich sensu edukacyjnego podkreślić mają także charakterystyczną cechę kultury szlacheckiej,która była w dużej mierze kultura słowa,kultura wypowiedzi.Tę jej właściwość wielokrotnie przypomina się w poemacie, nawet historia kraju,zdaniem Sędziego,stanowiła nie tylko przedmiot książkowy i nie jedynie wiedzą uczenie zapisaną, lecz żyła i kwitła w kulturze rozmowy,bo "u panów rozmowa była to historyja żyjąca krajowa".Poniekąd sam "ostatni zjazd na Litwie",a wiec centralne wydarzenie poematu,okazuje sie skutkiem krasomówczych walorów"wymowy sejmowej" Gerwazego.
akapit 4 Wszakże niezależnie od wielu różnorakich funkcji,jakie pełnia przemowy w Panu Tadeuszu nader istotny jest ich sens edukacyjny związany z wykładnia etykiety obowiązującej społeczność szlachecką. Zwłaszcza już Sędzia wydaję się świadomym i surowym obserwatorem jej zasad. Czyni to z resztą nie z jakiegoś pedanckiego rygoryzmu, lecz spontanicznie i żywiołowo... Dlatego nawet swobodna przechadzka, w której on uczestniczy, odbywa się z poszanowaniem określonego ceremoniału, zabarwionego czytelnym sensem towarzyskim i społecznym. Bo także grono osób spacerujących jest dla niego maleńką społecznością,która wymaga aby zachowano w niej ład podyktowany co najmniej przez wiek,płeć i urząd.
1 zaznacz w tabeli znakiem x dwa słwa kluczowe dla tekstu Aliny Witkowskiej i uzasadnij wybór
-zasada
-mistrz
-etykieta
-kultura
-ład
-ceremoniał
2 Nadaj akapitom,2,3,4 tytuły,które będa odpowiadały ich treści
3 a) przepisz zdanie w którym Alina Witkowska zawarła główna teżę swojej wypowiedzi.
b) na podstawie akapitów 2,3 sformułuj własnymi słowami dwa argumenty uzasadniające słuszności tej tezy.
4 Alina Witkowska nazywa Wojskiego,Sędziego i Podkomorzego strażnikami etykiety,ponieważ
a) są oni doskonałymi i przekonującymi mówcami.
b) uczestniczą bardzo aktywnie w życiu Soplicowa.
c) uczą oni jej zasad,sami się nimi kierują i dbają o ich przestrzeganie.
d) Do tego miana predysponują ich wiek,zamożność i piastowane stanowiska.
5 a) W jaki sposób został utworzony występujący w tekście rzeczownik mikrokosmos?
b) co oznacza ten rzeczownik w artykule Aliny Witkowskiej?
6. Alina Witkowska wspomina w artykule o krasomówczych talentach Gerwazego.Wybierz właściwą definicję wyrazu krasomówca z pośród podanych propozycji. Zaznacz poprawną odpowiedz,wpisując znak X
1. Krasomówca -osoba,która potrafi pięknie i swobodnie się wysławiać,przemawiać.
2 Krasomówca-osoba,która dużo mówi i chętnie przemawia publicznie
7 Wyjaśnij,na czym polega-zdaniem autorki-ujawniający się w Panu Tadeuszu związek między zasadami etykiety. a kultura słowa
Własny świat Soplicowa jest wszakże oparty nie tylko na niewielkim,łatwym do poznania terytorium szlacheckiego folwarku i zamożnego dworu, bynajmniej nie ciasnego w dosłownym sensie wyrazu.Także na ładzie i porządku,które określają sposób życia we "własnym" świecie to one przede wszystkim powodują,że mikrokosmos Soplicowa jest stabilny,oporny wobec zmian, nie jako odwieczny,wykluczający możliwość zaskoczenia jakąś innowacją,jakimś przeformułowaniem domowego kodeksu.
akapit 2 Porządek ten opiera się przede wszystkim na etykiecie.To etykieta właśnie, ów napisany zbiór zasad regulujący ludzkie czynności i sposoby zachowań, jest właściwym strażnikiem tradycji i prawdziwym organizatorem głęboko pojętego ładu życia.Znajomość etykiety równa się więc rozpoznaniu soplicowskiego mikroświata i zapewnia swobodne bezkolizyjne poruszanie się w jego obrębie. Ona objaśni,co jest właściwe dla danego wieku i płci, ona powie, jak rozpoznać hierarchię społecznych wartości i jak się samemu w obec nich określić. Etykieta bowiem operuje swoim językiem,swoim systemem znaków w pełni czytelnym jedynie w obrębie określonej społeczności. Ale muszę istnieć jej strażnicy i interpretatorzy, swego rodzaju mistrzowie ceremoniału, którzy dbają o pełną czytelność systemu znaków etykiety i o jej swoista nienaruszalność.
akapit 3 W poemacie jest ich co najmniej trzech: Sędzia,Podkomorzy i Wojski Hreczecha. Wszakże Ci trzej żywe kodeksy zachowań i wystarczy baczna obserwacja ich sposobu bycia,aby można się w lot zorientować w obyczajowych prawach i obowiązkach. Bo o to Podkomorzy kilkakrotnie oddaje ukłony w tym samym znaczącym porządku"idąc kłaniał się damom,starcom i młodzieży ". On też "najwyższe brał miejsce za stołem" i było oczywiste,że należało mu się ono "z wieku i urzędu" jako władzy powiatowej i panu znakomitego rodu,o znacznej majątkowej zamożności . Wszakże,gdy obserwacja żywego wzoru okazywała się niewystarczająca, i ktoś jednak uchybiał etykiecie,wówczas kiedy z uosabiających wzór podejmował się roli mentora przypominającego prawidła etykiety. Tę rolę pełnią w Panu Tadeuszu przemowy:sędziego "ważna nauka o grzeczności",Podkomorzego "uwagi nad młodym" i wojskiego refleksje łowieckie,gdyż on własnie ukazany jest jako żywa księga prawideł myśliwskich.Przemowy te z reszt oprócz ich sensu edukacyjnego podkreślić mają także charakterystyczną cechę kultury szlacheckiej,która była w dużej mierze kultura słowa,kultura wypowiedzi.Tę jej właściwość wielokrotnie przypomina się w poemacie, nawet historia kraju,zdaniem Sędziego,stanowiła nie tylko przedmiot książkowy i nie jedynie wiedzą uczenie zapisaną, lecz żyła i kwitła w kulturze rozmowy,bo "u panów rozmowa była to historyja żyjąca krajowa".Poniekąd sam "ostatni zjazd na Litwie",a wiec centralne wydarzenie poematu,okazuje sie skutkiem krasomówczych walorów"wymowy sejmowej" Gerwazego.
akapit 4 Wszakże niezależnie od wielu różnorakich funkcji,jakie pełnia przemowy w Panu Tadeuszu nader istotny jest ich sens edukacyjny związany z wykładnia etykiety obowiązującej społeczność szlachecką. Zwłaszcza już Sędzia wydaję się świadomym i surowym obserwatorem jej zasad. Czyni to z resztą nie z jakiegoś pedanckiego rygoryzmu, lecz spontanicznie i żywiołowo... Dlatego nawet swobodna przechadzka, w której on uczestniczy, odbywa się z poszanowaniem określonego ceremoniału, zabarwionego czytelnym sensem towarzyskim i społecznym. Bo także grono osób spacerujących jest dla niego maleńką społecznością,która wymaga aby zachowano w niej ład podyktowany co najmniej przez wiek,płeć i urząd.
1 zaznacz w tabeli znakiem x dwa słwa kluczowe dla tekstu Aliny Witkowskiej i uzasadnij wybór
-zasada
-mistrz
-etykieta
-kultura
-ład
-ceremoniał
2 Nadaj akapitom,2,3,4 tytuły,które będa odpowiadały ich treści
3 a) przepisz zdanie w którym Alina Witkowska zawarła główna teżę swojej wypowiedzi.
b) na podstawie akapitów 2,3 sformułuj własnymi słowami dwa argumenty uzasadniające słuszności tej tezy.
4 Alina Witkowska nazywa Wojskiego,Sędziego i Podkomorzego strażnikami etykiety,ponieważ
a) są oni doskonałymi i przekonującymi mówcami.
b) uczestniczą bardzo aktywnie w życiu Soplicowa.
c) uczą oni jej zasad,sami się nimi kierują i dbają o ich przestrzeganie.
d) Do tego miana predysponują ich wiek,zamożność i piastowane stanowiska.
5 a) W jaki sposób został utworzony występujący w tekście rzeczownik mikrokosmos?
b) co oznacza ten rzeczownik w artykule Aliny Witkowskiej?
6. Alina Witkowska wspomina w artykule o krasomówczych talentach Gerwazego.Wybierz właściwą definicję wyrazu krasomówca z pośród podanych propozycji. Zaznacz poprawną odpowiedz,wpisując znak X
1. Krasomówca -osoba,która potrafi pięknie i swobodnie się wysławiać,przemawiać.
2 Krasomówca-osoba,która dużo mówi i chętnie przemawia publicznie
7 Wyjaśnij,na czym polega-zdaniem autorki-ujawniający się w Panu Tadeuszu związek między zasadami etykiety. a kultura słowa
More Questions From This User See All
