Proste działania na ułamkach dziesiętnych można wykonywać w głowie. Wystarczy dodać oddzielnie części całkowite i oddzielnie części ułamkowe.
Przykład 1.
0,1+0,3=0,4
1,4+2,5=3,9
11,7−0,3=11,4
6,9−3,5=3,4
Bardziej skomplikowane działania można wykonać pisemnie.
W tym celu zapisujemy dwa ułamki w słupku w taki sposób, aby przecinek jednego ułamka znalazł się pod przecinkiem drugiego ułamka. Jeżeli ułamki mają różną liczbę cyfr po przecinku, to do "krótszego" ułamka dopisujemy tyle zer, żeby części ułamkowe były równej długości.
W wyniku końcowym przecinek przepisujemy w tym samym miejscu, w którym występował w liczbach dodawanych.
Przykład 2.
1,8+3,9=5,7
Teraz to samo działanie wykonamy w sposób pisemny:
5,317+2,42=7,737
Teraz dodamy te dwa ułamki w sposób pisemny:
3,1+9,523=12,623
Teraz dodamy te dwa ułamki w sposób pisemny:
0,2+12,998=13,198
Teraz dodamy te dwa ułamki w sposób pisemny:
15,3−7,211=8,089
Teraz odejmiemy te dwa ułamki w sposób pisemny:
Mnożenie ułamków dziesiętnych
Ułamki dziesiętne można mnożyć pisemnie. W tym celu:
Zapisujemy dwa ułamki w słupku, jeden pod drugim, tak aby były wyrównane do prawego marginesu.
Na przecinek nie zwracamy na razie uwagi.
Wykonujemy mnożenie.
W otrzymanym wyniku przecinek wstawiamy odliczając tyle cyfr od końca, ile łącznie stoi w obu dodawanych ułamkach po przecinku.
Przykład 1.
1,8⋅3,9=7,02
Teraz to samo mnożenie wykonamy w sposób pisemny:
12,4⋅3,892=48,2608
Teraz to samo mnożenie wykonamy w sposób pisemny:
Dzielenie ułamków dziesiętnych
Przed rozpoczęciem nauki dzielenia pisemnego ułamków, trzeba nauczyć się dzielić pisemnie liczby całkowite.
Dzielenie pisemne ułamków dziesiętnych omówimy na następującym przykładzie.
Przykład 1.
Podziel pisemnie ułamki 124,28:5,2.
Rozwiązanie:
Na początku w obu ułamkach przesuwamy przecinek w prawo o tyle miejsc, aby z dzielnika zrobiła się liczba całkowita:Nad dzielną rysujemy kreskę i wykonujemy zwykłe dzielenie pisemne liczb (tak jakby nie było przecinka).W ostatecznym wyniku stawiamy przecinek dokładnie nad przecinkiem z dzielnej.
Odpowiedź:
Proste działania na ułamkach dziesiętnych można wykonywać w głowie. Wystarczy dodać oddzielnie części całkowite i oddzielnie części ułamkowe.
Przykład 1.
0,1+0,3=0,4
1,4+2,5=3,9
11,7−0,3=11,4
6,9−3,5=3,4
Bardziej skomplikowane działania można wykonać pisemnie.
W tym celu zapisujemy dwa ułamki w słupku w taki sposób, aby przecinek jednego ułamka znalazł się pod przecinkiem drugiego ułamka. Jeżeli ułamki mają różną liczbę cyfr po przecinku, to do "krótszego" ułamka dopisujemy tyle zer, żeby części ułamkowe były równej długości.
W wyniku końcowym przecinek przepisujemy w tym samym miejscu, w którym występował w liczbach dodawanych.
Przykład 2.
1,8+3,9=5,7
Teraz to samo działanie wykonamy w sposób pisemny:
5,317+2,42=7,737
Teraz dodamy te dwa ułamki w sposób pisemny:
3,1+9,523=12,623
Teraz dodamy te dwa ułamki w sposób pisemny:
0,2+12,998=13,198
Teraz dodamy te dwa ułamki w sposób pisemny:
15,3−7,211=8,089
Teraz odejmiemy te dwa ułamki w sposób pisemny:
Mnożenie ułamków dziesiętnych
Ułamki dziesiętne można mnożyć pisemnie. W tym celu:
Zapisujemy dwa ułamki w słupku, jeden pod drugim, tak aby były wyrównane do prawego marginesu.
Na przecinek nie zwracamy na razie uwagi.
Wykonujemy mnożenie.
W otrzymanym wyniku przecinek wstawiamy odliczając tyle cyfr od końca, ile łącznie stoi w obu dodawanych ułamkach po przecinku.
Przykład 1.
1,8⋅3,9=7,02
Teraz to samo mnożenie wykonamy w sposób pisemny:
12,4⋅3,892=48,2608
Teraz to samo mnożenie wykonamy w sposób pisemny:
Dzielenie ułamków dziesiętnych
Przed rozpoczęciem nauki dzielenia pisemnego ułamków, trzeba nauczyć się dzielić pisemnie liczby całkowite.
Dzielenie pisemne ułamków dziesiętnych omówimy na następującym przykładzie.
Przykład 1.
Podziel pisemnie ułamki 124,28:5,2.
Rozwiązanie:
Na początku w obu ułamkach przesuwamy przecinek w prawo o tyle miejsc, aby z dzielnika zrobiła się liczba całkowita:Nad dzielną rysujemy kreskę i wykonujemy zwykłe dzielenie pisemne liczb (tak jakby nie było przecinka).W ostatecznym wyniku stawiamy przecinek dokładnie nad przecinkiem z dzielnej.