Siedmioletnia Sara Crewe, wychowana w Indiach przez czułego i pobłażliwego ojca, kapitana Ralfa Crewe, zostaje wysłana do Londynu, gdzie ma uczyć się na pensji dla dziewcząt prowadzonej przez Marię Minchin. Będąc pod wrażeniem fortuny Crewego i mając nadzieję na jak najdłuższy pobyt Sary na pensji, panna Minchin pozwala jej na o wiele więcej niż innym uczennicom. Sara ma swoją pokojówkę, salon, kucyka i ekstrawagancką garderobę, ponadto może robić wszystko, na co ma ochotę i stale jest komplementowana i przedstawiana jako wzorowa uczennica. Jej prestiż jeszcze wzrasta, gdy kapitan Crewe zostaje współwłaścicielem kilku kopalni diamentów. Mimo tak wyjątkowej pozycji Sara pozostaje skromna i kulturalna, doskonale się uczy i przyjaźnie odnosi się do wszystkich w szkole.
W dniu jedenastych urodzin jej życie nagle się jednak zmienia. Prawnik kapitana Crewe przynosi wiadomość o nagłym bankructwie i śmierci ojca Sary, co sprawia, że panna Minchin postanawia zamienić dotychczasową "pokazową wychowankę" w służącą. Sara zostaje zmuszona do zamieszkania na zimnym i wilgotnym strychu, pod byle pretekstem jest głodzona i zmuszana do chodzenia w łachmanach, pracuje ponad siły. Ze wszystkich dawnych przyjaciółek jedynie Ermengarda, wyśmiewana przez większość uczennic za brak zdolności, i kilkuletnia Lottie (we wcześniejszych polskich tłumaczeniach – Lotka) podnoszą Sarę na duchu i gdy zapada noc wkradają się do pokoiku Sary, a ta opowiada im przeróżne bajki, które sama wymyśliła. Przyjaciółką jest także druga mała służąca Becky (we wcześniejszych polskich tłumaczeniach – Rózia), a także szczur Melchizedek. Ratunkiem dla Sary jest jej bogata wyobraźnia, która pozwala jej przetrwać trudności codzienności. Sara bacznie obserwuje również swoje otoczenie, przyglądając się zwłaszcza tajemniczemu "panu z Indii" – pogrążonemu w depresji biznesmenowi przybyłemu do Anglii z Indii oraz odwiedzającej go rodzinie Carmichael, którą Sara, ze względu na liczebność, nazywa Wielką Rodziną. Dziewczynka nie wie, że tajemniczy bogacz to Carrisford, były wspólnik jej ojca, który udał się do Anglii, by znaleźć córkę kapitana Crewe, przekazać jej odzyskaną fortunę jej ojca i pomóc jej odzyskać dawną pozycję społeczną.
Indyjski służący Carrisforda, Ram Dass, opowiada swojemu panu o nieznanej mu z imienia małej służącej z pensji panny Minchin, której nędzne życie budzi jego współczucie. Obaj zaczynają w tajemnicy jej pomagać, przysyłając anonimowo prezenty i ubrania dla niej oraz zostawiając na stole posiłki. Panna Minchin, choć niemiło zdumiona, akceptuje te prezenty, przekonana, że Sarą anonimowo zaopiekował się jakiś daleki krewny. Któregoś dnia małpka Rama Dassa ucieka na poddasze Sary, która udaje się następnego dnia do domu Carrisforda, by ją oddać. Słysząc, iż dziewczynka umie mówić w hindi, Carrisford i Carmichael zaczynają zadawać jej dalsze pytania i w końcu dochodzą do wniosku, że mają przed sobą osobę, której szukali. Po burzliwej rozmowie z panną Minchin Carrisford zabiera Sarę z pensji. Sara nie zmienia się – nadal jest serdeczna, pełna ciepła i chęci do pomocy, chociaż znów staje się bogatą dziedziczką.
Mała Ksienżniczka nie miałem ale odpowiem
Siedmioletnia Sara Crewe, wychowana w Indiach przez czułego i pobłażliwego ojca, kapitana Ralfa Crewe, zostaje wysłana do Londynu, gdzie ma uczyć się na pensji dla dziewcząt prowadzonej przez Marię Minchin. Będąc pod wrażeniem fortuny Crewego i mając nadzieję na jak najdłuższy pobyt Sary na pensji, panna Minchin pozwala jej na o wiele więcej niż innym uczennicom. Sara ma swoją pokojówkę, salon, kucyka i ekstrawagancką garderobę, ponadto może robić wszystko, na co ma ochotę i stale jest komplementowana i przedstawiana jako wzorowa uczennica. Jej prestiż jeszcze wzrasta, gdy kapitan Crewe zostaje współwłaścicielem kilku kopalni diamentów. Mimo tak wyjątkowej pozycji Sara pozostaje skromna i kulturalna, doskonale się uczy i przyjaźnie odnosi się do wszystkich w szkole.
W dniu jedenastych urodzin jej życie nagle się jednak zmienia. Prawnik kapitana Crewe przynosi wiadomość o nagłym bankructwie i śmierci ojca Sary, co sprawia, że panna Minchin postanawia zamienić dotychczasową "pokazową wychowankę" w służącą. Sara zostaje zmuszona do zamieszkania na zimnym i wilgotnym strychu, pod byle pretekstem jest głodzona i zmuszana do chodzenia w łachmanach, pracuje ponad siły. Ze wszystkich dawnych przyjaciółek jedynie Ermengarda, wyśmiewana przez większość uczennic za brak zdolności, i kilkuletnia Lottie (we wcześniejszych polskich tłumaczeniach – Lotka) podnoszą Sarę na duchu i gdy zapada noc wkradają się do pokoiku Sary, a ta opowiada im przeróżne bajki, które sama wymyśliła. Przyjaciółką jest także druga mała służąca Becky (we wcześniejszych polskich tłumaczeniach – Rózia), a także szczur Melchizedek. Ratunkiem dla Sary jest jej bogata wyobraźnia, która pozwala jej przetrwać trudności codzienności. Sara bacznie obserwuje również swoje otoczenie, przyglądając się zwłaszcza tajemniczemu "panu z Indii" – pogrążonemu w depresji biznesmenowi przybyłemu do Anglii z Indii oraz odwiedzającej go rodzinie Carmichael, którą Sara, ze względu na liczebność, nazywa Wielką Rodziną. Dziewczynka nie wie, że tajemniczy bogacz to Carrisford, były wspólnik jej ojca, który udał się do Anglii, by znaleźć córkę kapitana Crewe, przekazać jej odzyskaną fortunę jej ojca i pomóc jej odzyskać dawną pozycję społeczną.
Indyjski służący Carrisforda, Ram Dass, opowiada swojemu panu o nieznanej mu z imienia małej służącej z pensji panny Minchin, której nędzne życie budzi jego współczucie. Obaj zaczynają w tajemnicy jej pomagać, przysyłając anonimowo prezenty i ubrania dla niej oraz zostawiając na stole posiłki. Panna Minchin, choć niemiło zdumiona, akceptuje te prezenty, przekonana, że Sarą anonimowo zaopiekował się jakiś daleki krewny. Któregoś dnia małpka Rama Dassa ucieka na poddasze Sary, która udaje się następnego dnia do domu Carrisforda, by ją oddać. Słysząc, iż dziewczynka umie mówić w hindi, Carrisford i Carmichael zaczynają zadawać jej dalsze pytania i w końcu dochodzą do wniosku, że mają przed sobą osobę, której szukali. Po burzliwej rozmowie z panną Minchin Carrisford zabiera Sarę z pensji. Sara nie zmienia się – nadal jest serdeczna, pełna ciepła i chęci do pomocy, chociaż znów staje się bogatą dziedziczką.