Question

Chiny - Kraj wielkich kontrastów (Referat)

Answer 1

Kraj kontrastów

               Trzecie pod względem obszaru państwo świata, po Rosji i Kanadzie, jest krajem kontrastowo różnych krajobrazów, ludów, stylów życia. W Chinach, oficjalnie ateistycznych, jest wielu buddystów, muzułmanów i chrześcijan, a także wyznawców religii- filozofii miejscowych: konfucjanizmu i taoizmu (do wpływu kultury, filozofii i religii na  Chińczyków w ich drodze do supermocarstwa zaznaczę w kolejnych częściach ).Ludność, licząca ponad miliard osób , piąta część całej ludzkości, składa się z 55 oficjalnie uznanych mniejszości, takich jak Mongołowie, Tybetańczycy, Kazachowie, Ujgurzy, ludy Zhuang, YI i Miao. 93 procent populacji stanowią Chińczycy. Obok języków używanych przez mniejszości, sam język chiński ma wiele żywych dialektów, które, posługując się tymi samymi ideogramami, mogą być rozumiane przez wszystkich, którzy potrafią czytać po chińsku. Przyjąć należy , że około 1 000 000 000 osób, to jest co czwarty człowiek na kuli ziemskiej, posługuje się którąś z odmian języka chińskiego. Właściwiej jest mówić tu o grupie języków chińskich, jednakże sytuacja chińszczyzny jest tu specyficzna z uwagi na liczne istotne czynniki integrujące, jak np. pismo, polityka językowa władz chińskich, poczucie jedności wśród Chińczyków mówiących różnymi odmianami chińskiego. 
                Historia Chin ostatniego stulecia była nader dramatyczna. Po tysiącach lat dumnej izolacji pod panowaniem licznych dynastii cesarzy, kraj ten powoli reagował na zagrożenia ze strony zachodnich mocarstw imperialnych w XIX wieku. W 1838 roku cesarz podjął próbę zniszczenia handlu opium - towarem hołubionym przez europejskich kupców -  z fatalnym skutkiem. W wojnie opiumowej Chiny zostały upokorzone przez Wielką Brytanię i zmuszone do odstąpienia jej Hongkongu. Był to początek katastrofalnego dla tego państwa okresu. Chiny nie tylko uzależniły się od Zachodu, a potem od Japonii, której po krótkiej wojnie musiały odstąpić Tajwan, ale także uległy głębokim podziałom wewnętrznym. 
                Chiny pozostają bez silnej władzy centralnej, po podjętej próbie zjednoczenia kraju jako republiki przez Sun Yatsena. W ciągu następnych kilkudziesięciu lat komuniści chińscy, nacjonaliści i lokalni dowódcy wojskowi toczyli zaciekłą, niszczycielską wojnę o władzę. Wewnętrzny chaos w Chinach spotęgował najazd trawionej imperialnymi ambicjami Japonii. Obezwładnił on miasta i komunikację oraz spowodował olbrzymie straty w ludności. PO klęsce i wycofaniu się Japończyków pod koniec II wojny światowej, na polu bitwy zostali komuniści i nacjonaliści, i walka o władzę nad Chinami wybuchła na nowo. Wybuchła wojna domowa, która pociągnęła za sobą 11-12 mln. ofiar. Wygrała Komunistyczna Partia Chin pod przewodnictwem Mao Zedonga i zajęła całą kontynentalną część Chin.  Właśnie wtedy, gdy krajem zaczął władać nieobliczalny Mao, zwrócił się on do Związku Radzieckiego po radę, jak budować nowe państwo socjalistyczne. Dla Zachodu rozszerzenie władzy komunistów na wszystkie dziedziny życia Chin oznaczało zagrożenie dla światowego pokoju. Interwencja państwa środka w Tybecie, w wojnie koreańskiej, starcia z Indiami mogły zachwiać światową równowagą. 
              Okazał się jednak nietrwałym porozumienie Chin ze Związkiem Radzieckim. Mao porzuciwszy rosyjski sposób modernizacji kraju, rozpoczął tak zwany wielki skok - potężną próbę mobilizacji całego narodu i wszystkich zasobów naturalnych Chin w celu nagłego przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Wielki skok Mao zakończył się katastrofą  -  spowodował spustoszenie w gospodarce. 
                      Mao obawiając się, że w jego państwie powstanie , podobnie jak w ZSRR, samoutrwalająca się elita biurokratyczno - intelektualna. Z tego właśnie powodu wprowadził gigantyczny przewrót, który miał przeobrazić Chiny w społeczeństwo prawdziwie bezklasowe -  "rewolucję kulturalną". Nauczycieli, techników, artystów, inżynierów usuwano ze stanowisk i zsyłano na wieś, do pracy w polu. Obecnie wspomina się ten okres jako dziesięciolecie "rządów destrukcji", a winą obarcza się "bandę czworga" -  grupę skrajnych radykałów pod wodzą żony Mao. 
Rewolucja kulturalna, wbrew oczekiwaniom, wywarła znikomy wpływ na styl chińskiej polityki zagranicznej, która jako jedyna posługiwała się językiem bardziej wyważonym. Chiny zaczęły nawiązywać kontakty ze Stanami Zjednoczonymi. Po wizycie prezydenta Nixona w Pekinie nastąpiło "odprężenie". Chiny zyskały status najwyższego uprzywilejowania w handlu ze Stanami Zjednoczonymi. Potem poprawie ulegały stosunki z Japonią i krajami Europy Zachodniej, a zatem i handel ze światem kapitalizmu. 
                    Władza po śmierci Mao przeszła w ręce grupy umiarkowanych pod wodzą Deng Xiaopinga, wiceprzewodniczącego partii komunistycznej. Nowe kierownictwo odrzuciło obsesje ideologiczne i zarządziwszy zdecydowany odwrót od  rewolucji kulturalnej, przystąpiło do wszechstronnej modernizacji kraju. 
                      Po raz pierwszy od 1949 roku poproszono Zachód i Japonię o ekspertyzy, kapitał i technologie - niezbędne do gospodarczego rozwoju. Ponownie wpuszczono zagranicznych turystów (niemałe źródło obcych walut), a dla podniesienia produkcji krajowej wprowadzono bodźce materialne. Gospodarka chińska uległa znów przeobrażeniom. 
(Przedstawiony powyżej krótki rys historyczny ma ukazać wpływ historii na dzisiejszą gospodarkę Chin i podstawy do budowy mocarstwa przyszłości.)