Question

charakterystyka zawiasków organicznych: białka, cukrów, tłuszczów. Napisz ich podział funkcję, przykłady ich wiązań, podstawowa jednostka. To wszystko w formie referatu. PROSZĘ O ODPOWIEDZI. DAM NAJ!!!

Answer 1

Podstawowymi związkami organicznymi budującymi wszystkie organizmy żywe są białka, cukry i tłuszcze. Każdy z tych związków cechuje odmienna budowa i właściwości. Związki te można określic jako "cegiełki" pełniące różne funkcje biologiczne. 

Cukry

Cukry (sacharydy, węglowodany) to związki węgla, wodoru i tlenu. Pochodne alkoholi wielowodorotlenowych. mogą zawierać jedną z trzech rodzajów grup funkcyjnych: hydroksylową (wszystkie), ketonową (ketozy) np. fruktoza lub aldehydową np. glukoza.

Wyróżnia się cukry proste (monosacharydy) i złożone (polisacharydy). Cukry złożone dodatkowo dzielą się na dwucukry i wielocukry.`

Cukry proste

To najprostsze cukry o wzorze ogólnym: CnH2nOn, gdzie n jest większe bądź równe trzy. Monosacharydy są najczęściej zbudowane z łańcucha trójwęglowego tzw. triozy np. aldehyd glicerynowy -fotosynteza, pięciowęglowego tzw. pentozy np. ryboza, deoksyryboza, sześciowęglowego np. glukoza i rzadziej siedmio- lub ośmiowęglowego.

Cukry proste są substancjami dobrze rozpuszczalnymi w wodzie, o słodkim smaku. W roztworach wodnych ulegają cyklizacji (a więc proste łańcuchy skręcają się i łączą się tworząc pierścień).

Triozy- aldehyd glicerynowy- metabolit pośredni w pprocesie fotosyntezy

Pentozy- ryboza, deoksyryboza- składniki nukleotydów tworzących DNA i RNA

Heksozy- glukoza- podstawowy materiał energetyczny komórek, podstawoay produkt fotosyntezy, składnik różnych cukrów złożonych

fruktoza- zawarta w owocach i miodach nadaje im słodki smak, także materiał energetyczny

Dwucukry

Są to najprostsze cukty złożone zbudowane z dwóch cukrów prostych. Cząsteczki monosacharydów wchodzące w skład dwucukru połączone są wiązaniem O-glikozydowym ( a więc przez cząsteczke tlenu). Posiadają podobne do cukrów prostych właściwości fizykochemiczne. Do dwucukrów zaliczamy m.in. sacharozę zbudowaną z glukozy i fruktozy. Sacharoza jest głównym cukrem transportowanym w tkankach przewoadzących roślin. W dużych ilościach gromadzona jest w soku komórkowym trzciny cukrowej i buraka cukrowego. Sacharoza ze względu na to, że łatwo ulega krystalizacji uzywana jest do wyrobu cukru spożywczego.

innym dwucukre jest laktoza zbudowana z glukozy i galaktozy. Jest głównym składnikiem mleka ssaków.

Wielocukry

Są to cukry złożone zbudowane z więcej niż 10 cząsteczek cukrów prostych. Większość z nich jest nierozpuszczalna w wodzie i dlatego groamdzona jest jako materiał zapasowy (skrobia, glikogen).

Skrobia to polisacharyd złożony  z wielu cząsteczek glukozy. Składa się z dwóch frakcji: rozpuszczalnej i nierozpusczalneuj w wodzie. U roślin stanowi podstawowy materiał zapasowy. 

Glikogen to wielocząsteczkowy łańcuch glukozy. Stanowi podstawowy materiał zapasowy zwierząt, grzybów. U zwierząt jest gromadzony głównie w wątrobie i mięśnaich.

Celuloza- złożona z wielu cząsteczek glukozy. Pełni fukncje strukturalne będąc składnikiem ścian komórek roślinnych. U człowieka celuloza (błonnik) stanowi ważny element diety, który pobudza ruchy perystaltyczne jelit i zapobiega przejedzeniu.

Chityna- składa się z wielu cząsteczek N-acetyloglukozaminy (pochodnej glukozy). Stanowi podstawowy składnik pancerzy stawonogów i ścian komórkowych grzybów. cechuje się dużą odpornością mechaniczna i na działanie czynników chemicznych.

Białka

Białka to związki organiczne zbudowane z aminokwasów połączonych wiązaniem peptydowym. Białka powstają w procesie translacji na rybosomach,a informacja o ich budowie zapisana jest w kodzie genetyczny. Białka składają się z więcej niż 100 aminokwasów.

Są to związki wielocząsteczkowe. W ich cząsteczkach może występowac do 20 róznych aminokwasów. Poszczególne cząsteczki białek róznią się liczbą i rodzajem aminokwasów co wpływa na ich właściwości chemiczne i biologiczne.

Większość białek tworzy w wodzie gęste zawiesiny, czyli roztwory koloidalne (zole białkowe).

Białka wykazują skomplikowana strukture przetrzenną. Pod wpływem czynników fizycznych i chemicznych białko ulega denaturacji (uszkodzeniu struktury przestrzennej) i tym samym traci swoje właściwości.

W zalezności od budowy wyróżnia się białka proste (proteiny) zbudowane wyłącznie z aminokwasów oraz złożone (proteidy zawierające dodoatkow składnik niebiałkowy np. cukier bądź jony metalów.

Jeżeli chodzi o kształt- to wyróżniamy białka kuliste i włókniste.

Do białek prostych należą m.in. kolagen i keratyna ( które nadają sztywność i elastyczność) a do złożpnych np. glikoproteidy (białko + cukier), które pełnią funkcję receptorów na powierzchni błony komórkowej lub chromoproteidy [białko + hem (związek żelaza)] np. hemoglobina.

Białka pełnią funkcje (w podstawowym zakresie):

-budulcową- wchodzą w skałd wszytskich struktur komórkowych

-transportową (np. hemoglobina)

- regulacyjną- białkami sa niektóre hormony

-odpornościową- białkami są wszystkie przeciwciała

- zapasową u roślin

Tłuszcze

Inaczej lipidy to grupa związków organicznych nierozpusczalna w wodzie, a rozpuszcalne w rozpuszczalnikach organicznych np. alkoholu, eterze, benzynie, chloroformie.

Tłuszcze dzielą się a tłuszce właściwe i związki tłuszczopodobne.

Tłuszcze właściwe

Zbudowane są z alkoholu np. glicerolu oraz połączonych z nim wiązaniami estrowymi wyższych kwaśów tłuszczowych. Wyróznia się tłuszce właściwe proste, w których grupy hydroksylowe (-OH) glicerolu są zestryfikowane sa kwasami tłuszczowymi oraz tłuszcze właściwe złożone zawierające dodatkowo alkohol lub kwas nieorganiczny (np. fosforowy i tworzą się wtedy fosfolipidy budujące błonę komórkową i osłonki mielinowe komórek nerowych, pełnia również funckje zapasowe- lecytyny w zółtakch jaj.

Tłuszce właściwe są nietrwałe. Pod wpływem np. światła lub wilgoci ulegają rozkładowi (jełczenie). Stanowią najbardzie wydajny materiał energetyczny ze względu na to, że zawieraja dużo atomów wodoru. Tłuszcze gromadzą sie jako materiał zapasowy w tkance podskórnej, miekiszu liścieni, owocah roślin oleistych (słonecznik, orzech, soja). Pełnią funkcję termoizolacyjne i chronia przed urazami mechanicznymi (tłuszcz okołnarządowy).

Związki tłuszczopodobne

Wśród nich wyróżniamy:

-woski- występują powierzchniowo na organach roślinnych oraz powłok ciała zwierząt (łój) pełnią funkcję ochronne przed utratą wody, wnikaniem drobnoustrojów i niską temperaturą.

-fosfolipidy- pisałem wyżej

-glikolipidy- to są tłuszcze złożone zawierające w cząsteczke cukier, budują błony plazmatyczne

-karotenoidy- barwniki pochodzenia roślinnego. Występuja czerwone karoteny (Beta- karoten -korzeń marchwii, likopen- pomidor) i zółte ksantofile. Nadaja barwę kwiatom, owocom , piórom, łuskom, muszlom. Mają duże znaczenie jako prowitaminy u zwierząt (np. B-karoten przekształcany jest w witaminę A). Istotne sa również w procesie fotosyntezy przy wchałnianiu energii kwantonów światła.

-steroidy- należą do nich m.in hormony płciowe (np. testosteron), kwasy żółciowe. Steroidy wchodzą w skład błon plazmatycznych, pełniąc funkcje stabilizujące. Ułatwiają emulgację tłuszczy, służa jako prowitaminy do syntezy witaminy D. Niektóre pochodzenia roślinnego stosowane sa jako leki nasercowe.

To jest dość obszerna notatka. W pewnych punktach wykracza poza poziom szkoły gimnazjalnej. Musisz przeanalizować ten tekst i stwierdzić, które z tych punktów wyeliminować tak aby Twój referat był dla wszystkich zrozumiały.

Pozdrawiam.