Question

3 gim

1. Porównaj rozwój gospodarczy ziem w II poł. polskich (galicja, zab.rosyjski, pruski.) w XIX w.

plisss .. może jakieś argumenty czy coś .

Answer 1

 W formie krótkiej:

ZABÓR PRUSKI / dobre strony, plusy/

- wladze pruskie dbały o rozwój gospodarczy

-przeprowazdono reformy w handlu, przemysle i rolnictwie , np. uwłaszczenie w rolnictwie

-unowocześniano gospodarstwa

- stosowano nawozy sztuczne

- stosowano maszyny rolnicze np.żniwiarki, kopaczki do ziemniaków

- zastosowano plodozmian / nowy system uprawy ziemi, wczesniej była trójpolówka/

-budowano nowe zaklady przemyslowe np cukrownie

-modernizowano, mechanizowano juz istniejące zaklady

-dobry stan dróg , bite z kamienia

- domostwa i budynki gospodarcze z  cegły

-zakladano nowe szkoły

-czytano wiecej gazet i książek

minusem była Germanizacja czyli zastąpienie języka polskiego niemieckim

ZABÓR ROSYJSKI

-słaby rozwój rolnictwa

- rozwijał się przemysł np. włokienniczy, przemysł cięzki / metalowy, hutniczy/

- powstają kopalnie węgla kamiennego, rozwija się Sosnowiec i Dąbrowa Górnicza

- rozwijaja sie miasta, np. Warzsawa posiadala kanalizacje, oświetlenie gazowe ulic

- w Warszawie uruchomiono centrale telefonicz a i elektrownię

minusy , złe strony

- los proletariatu czyli robotników pracujacych w tych zakladach,kopalniach bardzo cięzki

- rusyfikacja czyli zastapienie jezyka polskiego rosyjskim

ZABÓR AUSTRIACJKI CZYLI GALICJA

- zacofana , biedna wieś

-nieliczne zakłady przemyslowe,

- gospodarstwa chłopskie małe, nie rozwijaja się

-drogi w złym stanie, piaszczyste i nieutwardzane

- sięć kolejowa slabo rozwinięta

- ogólnie w zaborze rosnaca bieda

Plusem była -możliwosć używania jezka polskiego w miejsach publicznych, działaly polskie uniwersytety we Lwowie i Krakowie

 

Forma dłuzsza-referat

Prawie przez cały XIX wiek Polacy byli pozbawieni własnego państwa.Żyli pod zaborami, czyli podlegali władzy monarchów Rosji, Prus i Austrii.Mimo to na ziemiach polskich toczyło się stosunkowo normalne życie.Zachodziły zmiany, jednak nie we wszystkich zaborach były one jednakowe. Z biegiem lat pogłębiały się róznice w rozwoju gospodarczym i poziomie życia społeczeństwa na poszczególnych ziemiach. Poniżej przedstawię róznice w rozwoju polskim ziem w trzech zaborach.

Zachodnia część przedrozbiorowej Rzeczypospolitej oraz Śląsk  należał do Prus. Władze pruskie dbały o rozwój gospodarczy.Przeprowadziły wiele reform w przemyśle, rolnictwie i handlu. Jedna z najważniejszych było uwłaszczenie, czyli nadanie chłopom ziemi na własność za opłatą. Gospodarstwa chłopskie unowoczesniano.Zamiast trójpolówki wprowadzano płodozmian.Zaczęto stosować nawozy sztuczne, maszyny rolnicze np. żniwiarki, kopaczki do ziemniaków, pługi parowe czy też młocarnie. Dzięki postepowi rolnemu osiagano wysokie plony. Budowano nowe zakłady przemysłowe, a już istniejące modernizowano.Powstawały wówczas cukrownie , mlyny, gorzelnie. Ziemie polskie zaboru pruskiego wyróżniały sie na tle innych rejonów nie tylko pod wzgledem rolniczym. Tutaj było najwięcej dróg bitych , tzn. o nawierzchni kamiennej, oraz linii kolejowych.Rozwijały się  miasta, szczególnie na Górnym Śląsku , gdzie powstawały liczne kopalnie i huty żelaza.

Rozwój gospodarczy wplynął na warunki życia , zwłaszcza na wsi.Domy mieszkalne, stodoly, chlewy , obory , spichlerze budowano z cegły, a nie jak dawniej z drewna i gliny.Załozono wiele nowych szkół, czytano więcej książek i gazet.Minusem była jednak germanizacja, czyli wprowadzenie języka niemieckiego zamiast polskiego. Wraz z upływem lat germanizacja się pogłebiała. Chciano wynarodowić młodych Polaków. Nie uczono historii Polski, zakazano nauki języka poslkiego, co było powodem strajow w szkołach.

  Wschodnia część Rzeczypospolitej należała do Rosji. Rozwój rolnictwa przebiegał tutaj wolniej niż w zaborze pruskim. Dobrze natomiast rozwinał sie przemysł. Juz w pierwszej połowie XIX wieku powstaja tutaj zakłady włókiennicze, zakłady przemysłu metalowego , hutniczego i kopalnie węgla kamiennego. Ośrodkiem przemysłu włókienniczego była wówzcas Łodź, która z niewielkiej osady przekształciła się w pzremysłowe miasto. Wraz z rozwojem przemysłu wzrstała w miasatch liczba mieszkańcow. Rozwija się Warszawa, stała się miastem nowoczesnym. Posiadała kanalizacje, oświetlenie gazowe, centralę telefoniczną i elektrownię.Rozwijały się też inne miasta jak Zgierz, Pabianice, Tomaszów , Kalisz, Zduńska Wola, Sosnowiec , Dąbrowa Górnicza. W tych dwóch ostatnich miastach wspomnianych przeze mnie  rozwijały się kopalnie węgla kamiennego. Natomiast los robotników pracujących w tych zakladach przemyslowych byl bardzo cięzki. Za wszelki przejaw walki o lepsze prawa robotnicy czyli proletariat byli karani. Podobnie jak w zaborze pruskim zabroniono uzywać języka polskiego w miejscach publicznych , np. szkołach, urzędach , sądach. Była to tzw. rusyfikacja.

  Natomiast południowe obszary Rzeczypospolitej należały do Austrii. Ziemie te nazywano Galicją. Pod względem gospodarczym ziemie te były bardzo zacofane. Zakłady przemysłowe praktycznie nie rozwijały się , było ich bardzo mało. Nie nastąpił też rozwój rolnictwa, pomimo ze przeprowadzono uwłaszczenie. Gospodarstwa chłopskie były male , a zbiory nie wystarczały na wyżywienie rodziny. Na wsi przeważala zabudowa drewniana, drogi były piaszczyste , w zlym stanie.Kolej słabo rozwinięta. Plusem w Galicji było to, że można było swobodnie używać języka polskiego w miejscach publicznych .Rozwijała się polska oświata i kultura.Działały polskie uniwersytety np. we Lwowie czy Krakowie. Takich swobód nie posiadali Polacy mieszkający w zaborze pruskim i rosyjskim.