Question

1.Wymien i opisz krótko przejawy działalnosci podziemnego państwa polskiego podczas II wojny światowej.

2.W kilku punktach scharakteryzuj warunki życia polaków w łagrach.

3.Napisz krótko co się stało z terenami Polskiomi zajetymi przez Niemców jesienią 1939.

Answer 1

1. Konspiracyjna działalność partii politycznych

a. PPS – WRN (Wolność, Równość, Niepodległość) używa w konspiracji kryptonimu Koło. Czołowi działacze: Kazimierz Pużak i Zygmunt Zaremba.

b. Stronnictwo Ludowe „Roch”, kryptonim Trójkąt, najbardziej masowa partia konspiracyjna. Czołowi działacze: Józef Niećko, Józef Grudziński i Stefan Korboński.

c. Stronnictwo Narodowe – kryptonim konspiracyjny Kwadrat. Czołowi działacze: Aleksander Dębski i Mieczysław Trajdos.

d. Stronnictwo Pracy, kryptonim konspiracyjny Romb, partia mniejsza od pozostałych, ale ciesząca się poparciem gen. Sikorskiego. Główni działacze: Franciszek Kwieciński i Antoni Antczak.

2. Ryszard Świętochowski i Biuro Polityczne

Przed wyjazdem z kraju gen. Sikorski upoważnia członka Frontu Morges Ryszarda Świętochowskiego do utworzenia Biura Politycznego (powstaje w październiku 1939 r.). Mimo że jedyną poważniejszą siłą popierającą BP jest Stronnictwo Pracy, tutaj idzie większość pomocy pieniężnej z zagranicy. Aresztowanie Świętochowskiego (kwiecień 1940 r.) rozbija BP.

3. Powstanie Polskiego Komitetu Porozumiewawczego

– w lutym 1940 r. powołany zostaje PKP jako organ doradczy przy ZWZ w składzie: komendant ZWZ i przedstawiciele SN, SL i PPS-WRN;
– misja płk. Jana Skorobohatego–Jakubowskiego (czerwiec 1940 r.) doprowadza do włączenia do PKP Stronnictwa Pracy i utworzenia Delegatury Rządu

na Kraj;
– ostatecznie PKP staje się politycznym ciałem doradczym Delegatury Rządu;
– po zawarciu układu Sikorski–Majski prace w PKP zawiesza PPS-WRN, na jej miejsce wchodzi organizacja o nazwie Polscy Socjaliści (Adam Próchnik);
– w sierpniu 1943 r. PKP przekształca się w Krajową Reprezentację Polityczną.
4. Delegatura Rządu na Kraj

Delegatura Rządu jest przedstawicielstwem rządu emigracyjnego w kraju – kieruje podziemną administracją cywilną. Tworzone są departamenty mające odpowiadać ministerstwom oraz delegatury wojewódzkie i powiatowe.

Delegaci Rządu na Kraj:

– Cyryl Ratajski od grudnia 1940 r. do sierpnia 1942 r.,
– Jan Piekałkiewicz od sierpnia 1942 r. do lutego 1943 r. (aresztowany i zamordowany przez Niemców),
– Jan Stanisław Jankowski od lutego 1943 r. do marca 1945 r.

5. Powstanie Rady Jedności Narodowej.

Powstaje 9 stycznia 1944 r. w odpowiedzi na inicjatywę komunistów (utworzenie Krajowej Rady Narodowej) i stanowić ma namiastkę polskiego parlamentu.

RJN liczy 17. członków: po 3 z tzw. „grubej czwórki” (PPS-WRN, SL, SN i SP) i po jednym przedstawicielu z mniejszych ugrupowań („Racławice”, Stronnictwo Demokratyczne itp.).

Na czele RJN staje Kazimierz Pużak.

W maju 1944 r. powołana zostaje Krajowa Rada Ministrów,na czele której stoi Delegat Rządu na Kraj w randze wicepremiera Jan Stanisław Jankowski. W jej skład wchodzą ministrowie: Adam Bień (SL), Stanisław Jasiukowicz (SN) i Antoni Pajdak (PPS–WRN).

 

2. radzieckim systemie łagrów pozostawało 40 tysięcy jeńców. Liczba ta wzrosła po anektowaniu przez ZSRR krajów bałtyckich, gdzie znalazło się wcześniej wielu polskich wojskowych do 45 387 osób. Część polskich jeńców znajdującą się w obozach starobielskim, ostaszkowskim oraz kozielskim wymordowano wiosną 1940 roku. Było to dokładnie 14 587 osób. Inne grupy jeńców skierowano do budowy magistrali komunikacyjnej Równe-Lwów, do pracy w kopalniach wapienia i żelaza Zjednoczenia "Nikopol-Marganiec", do systemu łagrów tzw. Północnego Obozu Kolejowego "Siewżełdorłag" w dorzeczu Peczory. Straszne warunki pracy powodowały wielką śmiertelność wywołaną wyczerpaniem i epidemiami, jednak łączne straty wśród jeńców nie są możliwe do oszacowania. Wiadomo jedynie, że musiały to być straty dotkliwe.

 

3.Tereny znajdujące się na zachód od granicy niemiecko-radzieckiej ustanowionej układem z 28 września 1939 częściowo wcielono w skład III Rzeszy (dekret Hitlera z 8 października 1939), a częściowo pozostawiono jako tereny pod okupacją, tworząc 12 października 1939 Generalne Gubernatorstwo. Dodatkowo fragment województwa krakowskiego (Spisz i Orawa) został 21 listopada przekazany Słowacji. Zachowano dotychczasowe granice gmin, nazwanych teraz Stadtgemeinden (gminy miejskie) i Landgemeinden (gminy wiejskie) oraz przeważnie zachowano granice powiatów nazwanych Stadtkreise i Landkreise.