Question

1)W jaki sposob koncepcje filozoficzne wplynely na kulture epoki oswiecenia?

prosze o pomoc, z gory dziekuje..

Answer 1

Główne nurty filozoficzne i religijne


- Sensualizm to pogląd dominujący przez całe oświecenie, oznaczał (zmysł), zakładał, że każdy człowiek rodzi się z umysłem przypominającym czystą kartkę – tabula rasa, nabierając doświadczeń życiowych, w trakcie dorastania i całego życia, krata ta zapełnia się poprzez zmysły, które zapisują na tej karcie wrażenia. Uważano, że na świecie istnieje tylko to, co jest postrzegane zmysłami. Do głównych przedstawili tego nurtu zaliczają się John Locke i Georgey Berkeley.

- Empiryzm – nurt filozoficzny związany z doświadczeniami życiowymi. Według empiryzmu istnieje tylko to, czego człowiek może doświadczyć. Tylko dzięki doświadczeniu można tworzyć naukę, przez co empiryzm odrzuca teologię. Franciszek Bacon uważany jest za głównego przedstawiciela empiryzmu.

- Racjonalizm – pogląd oświeceniowy związany z umysłem, prekursorem całego nurtu racjonalizmu był Kartezjusz i jego słynne stwierdzeni, że Cogito ergo sum – myślę, więc jestem. Według zwolenników tego nurtu ważne jest tylko to, co możemy objąć rozumem.

- Utylitaryzm – kolejny pogląd oświecenia, związany z korzyścią. Człowiek jest tyle użyteczny w świecie ile daje mu określone korzyści. Wartość człowieka ocenia się po tym jak działa, jak wykonuje powierzone mu zadanie.

- Krytycyzm – to pogląd, który negował istnienie Boga, odrzucał dogmaty religijne i wiarę, odrzucał autorytety w tym także kościelne.

- Deizm - to pogląd charakterystyczny dla epoki oświecenia, głoszący, że Bóg stworzył świat, ale w momencie stworzenia przestał w ten świat ingerować. Głównym przedstawicielem tego nurtu był Wolter, który to porównał Boga do zegarmistrza, a świat do mechanizmu zegara. Po nakręceniu przez Boga, zegar zaczyna działać sam, aż do końca świata.

- Ateizm – kolejny pogląd oświeceniowy, a dokładnie nurt religijny, który to całkowicie podważa istnienie Boga. Głosi, że to ludzie wymyślili sobie postać Boga, którego tak naprawdę nie ma i nigdy nie było.

- Libertynizm – to z kolei nurt obyczajowy epoki, początkowo głoszący tolerancję religijną, później jednak przerodził się w zachowania zmierzające do profanacji religii katolickiej.

Wszystkie te nurty filozoficzne, religijne, społeczne, obyczajowe związane były z głównymi dogmatami i cechami epoki, takimi jak rozwój nauk przyrodniczych, rozkwit muzyki, rozwój nauk ścisłych, rozwój szkolnictwa.
Rozwój nauk w oświeceniu, a także jego kultura w Europie związana była z odkryciami fizycznymi, z powstającymi nowymi teoriami i pojęciami w fizyce, których rozwój w XVIII wieku był bardzo silny. W okresie tym powstało wiele nowych teorii – np. teoria względności (Alberta Einsteina), zasady mechaniki. Powstały także nowe gałęzie nauk – chemia, astronomia i ekonomia, a w ślad za nimi pierwsze teorie ekonomiczne m.in. Adama Smitha o podziale ekonomicznym współczesnych państw. Bardzo silnie rozwijała się medycyna – poprzez odkrycia nowych sposobów leczenia, rodzajów lekarstw, wprowadzenie do lecznictwa i odkrycie szczepionki przez Ludwika Pasteau. Zaczęły powstawać pierwsze szpitale, przytułki - wszystko to wymóg długotrwających wojen na kontynencie europejskim. Wprowadzona została również do kultury i nauki oświecenia systematyka roślin, której twórcą był Karol Lineusz. Stworzony został także układ okresowy pierwiastków przez A. Mendelejewa, który od momentu swojego powstania odegrał ogromną rolę wśród nauk fizycznych i chemicznych.

Tak, więc kultura epoki oświecenia w Europie bardzo ściele związana była z rozwojem nauk ścisłych, praktycznie cała nauka europejska skupiona była na wydarzeniach umysłowych, pracy, nauce. Podobnie rzecz miała się z rozwojem literatury i sztuki epoki europejskiego oświecenia. Te dziedziny kultury także bardzo mocno związane były z charakterystycznym dla epoki rozwojem nauki i poglądami podejścia rozumowego.
Myśl Oświecenia wywarła głęboki wpływ na koncepcje organizacji państwa. W filozofii społecznej sformułowano wtedy szereg istotnych zasad, z których najważniejsze to: teoria umowy społecznej, podział ludu, postulat udziału kobiet w życiu społecznym, żądanie demokratycznego udziału wszystkich ludzi we władzy. Realizacja tych postulatów odbywała się w różny sposób. Oświecenie jest w zasadzie pierwszą epoką, która sama sobie nadała nazwę[9] (co ważne - nazwę konstytutywną, która dookreślała co należy czynić i w jaki autorytet wierzyć) oraz podejmowała próby autodefiniowania. Oświecenie, jako orientacja intelektualna, stało się podstawą dla racjonalizmu (głównie we Francji i w Niemczech) oraz empiryzmu (przede wszystkim Wielka Brytania). Sceptycyzm wobec tradycji i autorytetów prowadził do krytycznego stanowiska wobec religii: badania rozumowe próbują oczyścić ją z przesądów i zastąpić racjonalną pobożnością[10]. Ludzie Oświecenia dążyli szczególnie do tolerancji między wspólnotami religijnymi. Myśl oświeceniowa formułuje na nowo koncepcję powiązań politycznych i umowy społecznej. W wymiarze społecznym Oświecenie zostało określone przez wzrost znaczenia mieszczaństwa, czemu dopomógł rozwój gospodarczy. Procesowi temu towarzyszył liberalizm, który jako teoria gospodarcza domagał się wolnego przemysłu i handlu.