Question

1)religijne i polityczne przyczyny nadania krzyzakom ziemi chełminskiej
2)przuczyny sukcesów militarnych Mongołów
3)Dlaczego zakon krzyżacki został sprowadzony na ziemie polskie

Answer 1

1)JAGIELLONOWIE

Drugą obok Piastów dynastią, która odegrała szczególnie doniosłą rolę w dziejach Polski, byli Jagiellonowie. Od roku 1386, kiedy to na tron powołano Jagiełłę, Jagiellonowie władali w Polsce przez 186 lat, do roku 1572.
Założycielem dynastii był Władysław II Jagiełło, syn Olgierda, wnuk wielkiego księcia litewskiego Giedymina, Twórcy państwa litewsko-ruskiego. Za panowania Kazimierza IV Jagiellończyka (1447-1492), trzeciego króla z tej dynastii, Polska była jednym z najsilniejszych państw Europy. Na lata panowania dwóch ostatnich Jagiellonów: Zygmunta I Starego (1506-1548) i Zygmunta Augusta (1548-1572) przypada dla Polski okres wyjątkowo pomyślny - czas rozwoju gospodarczego i rozkwitu kultury. Szczyt potęgi dynastycznej Jagiellonowie przeżywali na przełomie XV i XVI wieku, kiedy panowali w niemal całej środkowej Europie, tj. na obszarze od Łaby po Dźwinę i od Bałtyku po Adriatyk. W latach 1490-1526 władcy z dynastii Jagiellonów zasiadali bowiem na tronach Litwy, Polski, Czech i Węgier. We wszystkich tych państwach, a były one wielonarodowe, Jagiellonowie potrafili uszanować miejscowe tradycje i praw; panowaniu ich przyświecała idea wolności obywatelskiej, rządów parlamentarnych i zasada tolerancji religijnej.

DWÓCH KRÓLÓW
Po bezpotomnej śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370 roku władzę w Polsce objął Ludwik Węgierski (1370-1382), którego matką była Elżbieta, córka Władysława Łokietka, ojcem zaś król Węgier, Karol Robert z dynastii andegaweńskiej. Panowie małopolscy wezwali na tron polski najmłodszą córkę Ludwika Węgierskiego, Jadwigę (1374-1399), która 16 października 1384 roku została koronowana. Jej panowanie było ważne ze względu na dwa niezwykle doniosłe wydarzenia: zawarcie w Krewie w 1385 roku unii polsko-litewskiej oraz odnowienie Akademii Krakowskiej (formalne dokonał tego w 1400 roku Władysław Jagiełło, ale było to efektem wcześniejszych usilnych starań podejmowanych od roku 1397 przez Jadwigę).
Panowie małopolscy, którzy po zerwaniu unii polsko-węgierskiej opowiedzieli się za związkiem z Litwą, skłonili Jadwigę do ślubu z wielkim księciem litewskim Jagiełłą (1351-1434), ostatnim pogańskim władcą w Europie. W 1386 roku odbył się najpierw chrzest Jagiełły, podczas którego otrzymał imię Władysław, później ślub, a następnie koronacja. Po koronacji Władysława Jagiełły 4 marca 1386 roku Polska miała więc dwóch królów - ważniejsze akty państwowe Jadwiga i Jagiełło potwierdzali osobno, mieli także oddzielne kancelarie i dwory.
Unia polsko-litewska, dzieło możnowładców małopolskich, nie byłaby jednak możliwa bez zgody Jadwigi. Jan Długosz największy polski historyk średniowieczny, pisał o niej, że "okazywała rozsądek i dojrzałość". Jadwiga była postacią nietuzinkową, wyróżniała się przede wszystkim intelektem i charakterem, ale także urodą i wzrostem (180 cm) - na owe czasy niezwykłym.

WSPÓLNE PAŃSTWO
Chrzest Litwy oznaczał nie tylko dalsze rozszerzenie wpływów Kościoła rzymskiego, ale także włączenie tego kraju w obręb kultury chrześcijańskiej. Unia z Litwą zmieniła w istotny sposób układ polityczny w tej części Europy - przede wszystkim przybył nowy, poważny rywal państwu krzyżackiemu. Połączone osobą władcy państwo polsko-litewskie obejmowało bowiem olbrzymi obszar i dużą liczbę mieszkańców, dysponowało przy tym ogromnym potencjałem gospodarczym i militarnym. Dominacja zakonu krzyżackiego we wschodniej części Europy i w strefie bałtyckiej został zagrożona. Krzyżacy próbowali więc rozerwać unię, między innymi zabiegali w Rzymie o unieważnienie małżeństwa Jagiełły i Jadwigi, kwestionowali też prawdziwość chrystianizacji Litwy. Ponadto wchodzące w skład państwa litewskiego ziemie ruskie były podstawą konkurencji z państwem moskiewskim, połączenie Litwy unią personalną z Polską umacniało oba państwa i umożliwiało przeciwstawienie się Moskwie.
Przygotowania do generalnej rozprawy z zakonem krzyżackim trwały długo. Jagiełło i Witold zrobili wszystko, by to Krzyżacy rozpoczęli wojnę (w 1409 roku Litwa wspierała powstanie na Żmudzi, jednocześnie Polska oświadczyła, że atak krzyżacki na Litwę oznacza wojnę). Istotnie, już w roku 1409 zakon rozpoczął wojnę, która zakończyła się w 1411 roku pokojem w Toruniu. Bitwa pod Grunwaldem (15 VII 1410), w której Jagiełło dowodził siłami polsko-litewskimi, jedna z największych bitew średniowiecza, złamała raz na zawsze potęgę zakonu krzyżackiego. Wojskom polskim nie udało się jednak zdobyć stolicy krzyżackiej. Do dziś historycy spierają się, czy zdobycie Malborka było wówczas możliwe. Część z nich uważa, podobnie jak Jan Długosz, że Jagiełło zmarnował grunwaldzkie zwycięstwo. Dopiero syn Jagiełły, Kazimierz IV Jagiellończyk, ostatecznie pokonał zakon krzyżacki. Na mocy bowiem pokoju zawartego w 1466 roku, kończącego wojnę trzynastoletnią (1454-1466), Polska otrzymała Pomorze Gdańskie, prawdopodobnie Powiśle (czyli tzw. Prusy Królewskie) oraz Warmię; tak okrojone państwo krzyżackie (tzw. Prusy Książęce) zostało lennem Korony Polskiej. Odtąd każdy wielki mistrz zakonu zobowiązany był do składania hołdu królom polskim.

KŁOPOTY STAREGO KRÓLA
Trzy kolejne małżeństwa Jagiełły (z Jadwigą Andegaweńską, Anną Cylejską i Elżbietą z Pilicy Granowską) okazały się nieudane z punktu widzenia interesów dynastycznych. Dla 70-letniego już króla, małżeństwo z 17-letnią Zofią - Sonką Holszańską (córką księcia litewskiego Andrzeja Holszańskiego i księżniczki litewskiej Aleksandry Druckiej) było ostatnią szansą zapewnienia ciągłości dynastii jagiellońskiej. W dwa lata po ślubie urodził się pierwszy syn, Władysław (1424-1444), drugi syn, Kazimierz zmarł w niemowlęctwie, dopiero trzeci syn, Kazimierz Andrzej (1427-1492), późniejszy wielki książę Litwy i król polski, zapewnił trwanie dynastii.
Zofia Holszańska została jednak oskarżona o niewierność małżeńską. Sprawa była bardzo poważna, rozpatrywał ją sąd królewski, ciągłość dynastii była bowiem zagrożona. Chodziło przecież nie tylko o dobre imię królowej, ale przede wszystkim stwierdzenie, że synowie pochodzą "z prawego łoża" i są prawowitymi dziedzicami tronu polskiego. Królowa oczyściła się z zarzutów, zgodnie z ówczesną procedurą, przysięgą własną.
Władysław Jagiełło, jako polityk był ostrożny, dobrze orientował się w sytuacji w Europie, a będąc szczerze przywiązany do swej ojczyzny Litwy, potrafił także dbać o interesy Polski. Był przeciwnikiem religijnego fanatyzmu i zwolennikiem pokojowego współżycia z ludnością prawosławną. W życiu prywatnym pozostał prosty i bezpośredni; jadał niewyszukane potrawy, był abstynentem - nie pił ani piwa, ani miodu, tylko wodę.

***mam coś takiego ale nie wiem czy to dobrze****

2)Mongołowie dzięki swojemu wyszkoleniu militarnemu zasłyneli przede wszystkim z dużych obszarów podbitych ziem. Podbite ziemie grabili a ludzi zabijali co przyczyniło sie do następnycch najazdów.Mongołowie mieli lekką, szybką, i przedewszystkim skuteczną jazdę która była dumą mongołów. Przykładem na to może być bitwa pod Legnicą gdzie Mongołowie wyrżneli w pień rycerstwo polskie zabijając przy tym księcia Henryka Pobożnego.


3)O pierwszych rokowaniach między księciem Konradem Mazowieckim a Krzyżakami w sprawie osadzenia zakonu nad dolną Wisłą dowiadujemy się z przywileju cesarza Fryderyka II tzw „złotej buli” z Rimini z 1226 roku. Ostatnio wykazano jednak (Jasiński) że dokument ów jest fałszerstwem wystawiony został w rzeczywistości około 1235 roku. Dowiadujemy się z niego że książę Konrad Mazowiecki obiecał oddać ziemię chełmińską i jeszcze jakąś inną na pograniczu Prus. W wyniku badań dyplomatycznych nad złotą bullą stwierdzono że dokument nawiązuje do sporu Konrada Mazowieckiego z zakonem o ziemię dobrzyńską, a to po likwidacji zakonu braci dobrzyńskich w 1235 roku kiedy Krzyżacy wykorzystuywali fakt uwięzienia biskupa pruskiego Chrystiana uważanego przez nich za niepotrzebnego konkurenta w prowadzonej przez nich misyjnej akcji wśród Prusów. Ustalono że w czasie tego sporu Mazowiecki cofnął wszystkie nadania na rzecz zakonu. Zrozumiałe jest więc żę wydanie Złotej Bulli miało uchronić Krzyżąków przed podobnym losem jak na Węgrzech. W wydanej bulli antydatowanej na 1226 roku cesarz potwierdza nadaniaKonrada Mazowieckiego i nadaje Prusy Krzyżakom w bezpośrednie władanie. Dyktator złotej bulli redagując ów dokument musiał uwzględnić postanowienia słynnej buli protekcyjnej papieża Grzegorza IX z 3 sierpnia 1234 roku w której mówi się że Prusy pozostają częścią Imperium Romanum. W świetle złotej bulli był Mazowiecki jak i wielki mistrz zakonu
przynależny do tegoż Imperium.
Prawdopodobnie w marcu 1226 roku omawiano sprawę Prus na dworze cesarskim we Włoszech. W czerwcu 1226 r Prusy zostały nadane landgrafowi turyngskiemu Ludwikowi. We wrześniu 1227 r wobec śmierci landgrafa i choroby cesarza Fryderyka II oraz fiaska krucjat do Ziemii Świętej wielki mistrz zakonu H von Salza przed opuszczeniem Włoch zdecydował się na podjęcie rokowań z Konradem Mazowieckim.
Początek XIII w na Mazowszu charakteryzował się licznymi najazdami pogańskich Prusów którzy siedzieli pomiędzy dolną Wisłą a Niemnem. Podejmowane przez polskich książąt wyprawy krucjatowe do Prus spowodowały uaktywnienie się plemion. Na najazdy narażona była zwłaszcza ziemia chełmińska. Podjęto wprawdzie inicjatywę międzydzielnicowej obrony strózy ale idea ta szybko upadłą wobec trudności w porozumieniu się książąt dzielnicowych i rycerstwa. Na dworze Henryka Brodatego i Jadwigi jego żony zrodziła się inicjatywa sprowadzenia na pogranicze prusko-mazowieckie zakonu rycerskiego. W 1228 r dwaj bracia z zakonu krzyżackiego przyjęli od Konrada Mazowieckiego ziemię chełmińską i dziesięciny nadanie im przez biskupa Chrystiana. W 1230 r niewielki konwent krzyżacki osiadł naprzeciwko Torunia. W tzw przywileju kruszwickim 1230 roku mocno podkreślono pełne prawa krzyżackie do z. Chełmińskiej. Ze względu na obcy formularz i użyte tam zwroty (Prusów nazywano Saracenami) był on do niedawna uważany za falsyfikat. W 1235 roku w obecności legata papieskiego i Mazowieckiego powoływali się Krzyżacy na nadania księcia mocą których nadawał im ziemię położoną między Drwęcą i Osą. W jego zatem obecności nie mogli kłamać.
Uposażenie Krzyżaków w ziemi chełmińskiej miało być z prawnego punktu widzenia identyczne jak uposażenie np. biskupstw. Książę fundator zachowywał zwierzchnie prawa na tym terytorium jednak wyrosłe w innej tradycji prawnej władze zakonu inaczej rozumiały sens nadań.
Sprytne lawirowanie polityków krzyżackich między papiestwem i cesarstwem zaowocowało powstaniem potężnego państwa nad Bałtykiem .Od 1309 roku jego siedzibą był Malbork. Złota Bulla z Rimini i bulla Grzegorza IX potwierdzająca nadanie Krzyżakom ziemi chełmińskiej i przyjęcie Prus pod bezpośrednią jurysdykcję Stolicy Apostolsskiej miały na długie lata stanowić podstawę dla status quo Zakonu w tej częśći Europy.

;)

Answer 2

3) Ponieważ na ziemie Konrada Mazowieckiego najeżdżali pogańscy Prusowi,a są Konrad był zbyt zajęty staraniami o koronę w Krakowie by stawić im czoła.Podobno Henryk Brodaty poradził mu wezwać krzyżaków,który już korzystał z ich usług w sprawie 1 miejscowości na Śląsku.
2)-rozbice dzielnicowe w Polsce
-słaba obrona
-brak wsparcia od sąsiadów (podobno król Czech nie chial przylaczyc sie do bitwy po Legnica bo bal sie przegranej ale w razie odwrotu Turków mial podobno zamiar sie przylaczyc do pogoni
-Mongołowie byli bardzo dobrze wyszkoleni(szybka i lekka jazda ich chluba ;) )
-nie oszczedzali nikogo zabijali wszytskich po kolei np. po Leginca Henryka Pobożenego
-posiadali swietna artylerie np. balisty